|
'''جایزه نوبل شیمی''' یکی از [[جایزه نوبل|جایزه‌های نوبل]] است و هرسال از سوی [[آکادمی سلطنتی علوم سوئد]] اعطا می‌شود.
==جستارهای وابسته==
== فهرست برندگان [[جایزه نوبل|جایزهٔ نوبل]] در رشتهٔ [[شیمی]] ==
*[[فهرست برندگان جایزه نوبل شیمی]]
{| class="wikitable"
|- bgcolor="#cccccc"
!سال
!نام
!ملیت
!عنوان
|-
|[[۱۹۰۱ (میلادی)|۱۹۰۱]]
|[[یاکوبوس هنریکوس وانت‌هوف]]
|{{NED}}
|به منظور کشف قوانین دینامیک شیمیایی و [[فشار اسمزی]] در محلول‌ها
|-
|[[۱۹۰۲ (میلادی)|۱۹۰۲]]
|[[هرمان امیل فیشر]]
|{{GER}}
|به منظور کارهایش در تولید مصنوعی [[شکر]] و پورین
|-
|[[۱۹۰۳ (میلادی)|۱۹۰۳]]
|[[سوانت آرنیوس]]
|{{SWE}}
|به منظور فرضیه تفکیک الکترولیتی
|-
|[[۱۹۰۴ (میلادی)|۱۹۰۴]]
|[[سر ویلیام رمزی]]
|{{UK}}
|به منظور کشف عناصر گازی بی اثر در هوا و تلاش‌های او {{سخ}} برای یافتن جایگاه این عناصر در جدول تناوبی عناصر
|-
|[[۱۹۰۵ (میلادی)|۱۹۰۵]]
|[[یوهان فردریش ویلهلم آدولف فون بیر]]
|{{GER}}
|
|-
|[[۱۹۰۶ (میلادی)|۱۹۰۶]]
|[[هانری مواسان]]
|{{FRA}}
|
|-
|[[۱۹۰۷ (میلادی)|۱۹۰۷]]
|[[ادوارد بوشنر]]
|{{GER}}
|
|-
|[[۱۹۰۸ (میلادی)|۱۹۰۸]]
|[[ارنست راترفورد]]
|{{UK}} {{سخ}} {{NZL}}
|
|-
|[[۱۹۰۹ (میلادی)|۱۹۰۹]]
|[[ویلهلم اوستوالد]]
|{{GER}}
|
|-
|[[۱۹۱۰ (میلادی)|۱۹۱۰]]
|[[اوتو والاش]]
|{{GER}}
|
|-
|[[۱۹۱۱ (میلادی)|۱۹۱۱]]
|[[ماریا اسکلودوسکا-کوری]]
|{{FRA}}
|
|-
|rowspan=2|[[۱۹۱۲ (میلادی)|۱۹۱۲]]
|[[ویکتور گرینیارد]]
|{{FRA}}
|
|-
|[[پل ساباتیه]]
|{{FRA}}
|
|-
|[[۱۹۱۳ (میلادی)|۱۹۱۳]]
|[[آلفرد ورنر]]
|{{CHE}}
|
|-
|[[۱۹۱۴ (میلادی)|۱۹۱۴]]
|[[تئودور ویلیام ریچاردز]]
|{{UK}}
|
|-
|[[۱۹۱۵ (میلادی)|۱۹۱۵]]
|[[ریشار مارتین ویلشتتر]]
|{{GER}}
|
|-
|[[۱۹۱۶ (میلادی)|۱۹۱۶]]
|جایزه داده نشد
|
|
|-
|[[۱۹۱۷ (میلادی)|۱۹۱۷]]
|جایزه داده نشد
|
|
|-
|[[۱۹۱۸ (میلادی)|۱۹۱۸]]
|[[فریتز هابر]]
|{{GER}}
|
|-
|[[۱۹۱۹ (میلادی)|۱۹۱۹]]
|جایزه داده نشد
|
|
|-
|[[۱۹۲۰ (میلادی)|۱۹۲۰]]
|[[والتر هرمان نرنست]]
|{{GER}}
|
|-
|[[۱۹۲۱ (میلادی)|۱۹۲۱]]
|[[فردریک سادی]]
|{{UK}}
|
|-
|[[۱۹۲۲ (میلادی)|۱۹۲۲]]
|[[فرانسیس ویلیام آستون]]
|{{UK}}
|
|-
|[[۱۹۲۳ (میلادی)|۱۹۲۳]]
|[[فریتز پرگل]]
|{{AUT}}
|
|-
|[[۱۹۲۵ (میلادی)|۱۹۲۵]]
|[[ریشارد ادولف ژیگموندی]]
|{{GER}}
|
|-
|[[۱۹۲۶ (میلادی)|۱۹۲۶]]
|[[تئودور سودبرگ]]
|{{SWE}}
|
|-
|[[۱۹۲۷ (میلادی)|۱۹۲۷]]
|[[هاینریش اوتو ویلاند]]
|{{GER}}
|
|-
|[[۱۹۲۸ (میلادی)|۱۹۲۸]]
|[[آدولف وینداوس]]
|{{GER}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۲۹ (میلادی)|۱۹۲۹]]
|[[آرتور هاردن]]
|{{UK}}
|
|-
|[[هانس کارل لگوست سیمون فون اوبر شلپین]]
|{{GER}}
|
|-
|[[۱۹۳۰ (میلادی)|۱۹۳۰]]
|[[هانس فیشر]]
|{{GER}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۳۱ (میلادی)|۱۹۳۱]]
|[[کارل بوش]]
|{{GER}}
|
|-
|[[فریدریش برژیوس]]
||{{GER}}
|
|-
|[[۱۹۳۲ (میلادی)|۱۹۳۲]]
|[[ایروینگ لانگمویر]]
|{{USA}}
|
|-
|[[۱۹۳۳ (میلادی)|۱۹۳۳]]
|جایزه داده نشد
|
|
|-
|[[۱۹۳۴ (میلادی)|۱۹۳۴]]
|[[هارولد کلیتون یوری]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۳۵ (میلادی)|۱۹۳۵]]
|[[ایرن ژولیو کوری]]
|{{FRA}}
|
|-
|[[فردریک ژولیو]]
|{{FRA}}
|
|-
|[[۱۹۳۶ (میلادی)|۱۹۳۶]]
|[[پیتر دبی]]
|{{NED}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۳۷ (میلادی)|۱۹۳۷]]
|[[والتر نورمن هاورث]]
|{{UK}}
|
|-
|[[پل کارر]]
|{{CHE}}
|
|-
|[[۱۹۳۸ (میلادی)|۱۹۳۸]]
|[[ریشارد کون]]
|{{GER}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۳۹ (میلادی)|۱۹۳۹]]
|[[آدولف فریدریش بوتنانت]]
|{{GER}}
|
|-
|[[لئوپولد روتسیکا]]
|{{CHE}}
|
|-
|[[۱۹۴۰ (میلادی)|۱۹۴۰]]
|جایزه داده نشد
|
|
|-
|[[۱۹۴۱ (میلادی)|۱۹۴۱]]
|جایزه داده نشد
|
|
|-
|[[۱۹۴۲ (میلادی)|۱۹۴۲]]
|جایزه داده نشد
|
|
|-
|[[۱۹۴۳ (میلادی)|۱۹۴۳]]
|[[گئورگی هه وشی]]
|{{HUN}}
|
|-
|[[۱۹۴۴ (میلادی)|۱۹۴۴]]
|[[اوتو هان]]
|{{GER}}
|
|-
|[[۱۹۴۵ (میلادی)|۱۹۴۵]]
|[[آرتوری ایلماری ویرتانن]]
|{{FIN}}
|
|-
|rowspan="3"| [[۱۹۴۶ (میلادی)|۱۹۴۶]]
|[[جان هاوارد نورثروب]]
|{{USA}}
|
|-
|[[وندل مردیت استنلی]]
|{{USA}}
|
|-
|[[جیمز بچلر سامنر]]
|{{USA}}
|
|-
|[[۱۹۴۷ (میلادی)|۱۹۴۷]]
|[[سر رابرت رابینسون]]
|{{UK}}
|
|-
|[[۱۹۴۸ (میلادی)|۱۹۴۸]]
|[[آرنه تیسلیوس]]
|{{SWE}}
|
|-
|[[۱۹۴۹ (میلادی)|۱۹۴۹]]
|[[ویلیام فرانسیس جیوک]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۵۰ (میلادی)|۱۹۵۰]]
|[[اوتو دایلز]]
|{{GER}}
|
|-
|[[کورت آلدر]]
|{{FRG}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۵۱ (میلادی)|۱۹۵۱]]
|[[گلن تی سیبرگ]]
|{{USA}}
|
|-
|[[ادوین مک میلان]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۵۲ (میلادی)|۱۹۵۲]]
|[[آرچر جان پرتر مارتین]]
|{{UK}}
|
|-
|[[ریچارد لاورنس ساینگ]]
|{{UK}}
|
|-
|[[۱۹۵۳ (میلادی)|۱۹۵۳]]
|[[هرمان استاودینگر]]
|{{FRG}}
|
|-
|[[۱۹۵۴ (میلادی)|۱۹۵۴]]
|[[لینوس پاولینگ]]
|{{USA}}
|
|-
|[[۱۹۵۵ (میلادی)|۱۹۵۵]]
|[[وینسنت دوویگنوت]]، [[ونسانت دو وینیو]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۵۶ (میلادی)|۱۹۵۶]]
|[[سر سایریل هینشلوود]]
|{{UK}}
|
|-
|[[نیکولای سیمینوف]]
|{{URS}}
|
|-
|[[۱۹۵۷ (میلادی)|۱۹۵۷]]
|[[لرد تاد]]
|{{UK}}
|
|-
|[[۱۹۵۸ (میلادی)|۱۹۵۸]]
|[[فردریک سانگر]]
|{{UK}}
|
|-
|[[۱۹۵۹ (میلادی)|۱۹۵۹]]
|[[یاروسلاو هیروفسکی]]
|{{CZE}}
|
|-
|[[۱۹۶۰ (میلادی)|۱۹۶۰]]
|[[ویلارد اف لیبای]]
|{{USA}}
|
|-
|[[۱۹۶۱ (میلادی)|۱۹۶۱]]
|[[ملوین کالوین]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۶۲ (میلادی)|۱۹۶۲]]
|[[ماکس اف پراتز]]
|{{UK}}
|
|-
|[[جان سی کندرو]]
|{{UK}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۶۳ (میلادی)|۱۹۶۳]]
|[[کارل زیگلر]]
|{{FRG}}
|
|-
|[[گویلو ناتا]]
|{{ITA}}
|
|
|-
|[[۱۹۶۴ (میلادی)|۱۹۶۴]]
|[[دوروتی هاجکین]]
|{{UK}}
|
|-
|[[۱۹۶۵ (میلادی)|۱۹۶۵]]
|[[روبرت بی وودوارد]]
|{{USA}}
|
|-
|[[۱۹۶۶ (میلادی)|۱۹۶۶]]
|[[روبرت اس مالیکن]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="3"| [[۱۹۶۷ (میلادی)|۱۹۶۷]]
|[[مانفرد ایگن]]
|{{GER}}
|
|-
|[[جرج پرتر]]
|{{UK}}
|
|-
|[[رونالد نوریش]]
|{{UK}}
|
|-
|[[۱۹۶۸ (میلادی)|۱۹۶۸]]
|[[لارس اونزاگر]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۶۹ (میلادی)|۱۹۶۹]]
|[[درک بارتون]]
|{{UK}}
|
|-
|[[آد هسل]]
|{{NOR}}
|
|-
||[[۱۹۷۰ (میلادی)|۱۹۷۰]]
|[[لوییز اف لیلویر]]
|{{ARG}}
|
|-
||[[۱۹۷۱ (میلادی)|۱۹۷۱]]
|[[گرهارد هرتزبرگ]]
|{{CAN}}
|
|-
|rowspan="3"| [[۱۹۷۲ (میلادی)|۱۹۷۲]]
|[[کریستین آنفینزن]]
|{{USA}}
|
|-
|[[ویلیام اشتین]]
|{{USA}}
|
|-
|[[استنفورد مور]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۷۳ (میلادی)|۱۹۷۳]]
|[[ارنست فیشر]]
|{{FRG}}
|
|-
|[[جفری ویلکینسون]]
|{{UK}}
|
|-
|[[۱۹۷۴ (میلادی)|۱۹۷۴]]
|[[پل فلوری]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۷۵ (میلادی)|۱۹۷۵]]
|[[جان کارنفورت]]
|{{AUS}} {{سخ}} {{UK}}
|
|-
|[[ولادیمیر پریلاگ]]
|{{CHE}}
|
|-
|[[۱۹۷۶ (میلادی)|۱۹۷۶]]
|[[ویلیام لیپسکام]]
|{{USA}}
|
|-
|[[۱۹۷۷ (میلادی)|۱۹۷۷]]
|[[ایلیا پریگوجین]]
|{{BEL}}
|
|-
|[[۱۹۷۸ (میلادی)|۱۹۷۸]]
|[[پیتر دی میشل]]
|{{UK}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۷۹ (میلادی)|۱۹۷۹]]
|[[هربرت براون]]
|{{UK}}
|
|-
|[[جورج ویتیگ]]
|{{FRG}}
|
|-
|rowspan="3"| [[۱۹۸۰ (میلادی)|۱۹۸۰]]
|[[والتر گیلبرت]]
|{{USA}}
|
|-
|[[پل برگ]]
|{{USA}}
|
|-
|[[فردریک سنگر]]
|{{UK}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۸۱ (میلادی)|۱۹۸۱]]
|[[کینیشی فوکویی]]
|{{JPN}}
|
|-
|[[رالد هافمن]]
|{{USA}}
|
|-
||[[۱۹۸۲ (میلادی)|۱۹۸۲]]
|[[آرون کلاگ]]
|{{UK}}
|
|-
||[[۱۹۸۳ (میلادی)|۱۹۸۳]]
|[[هنری تاب]]
|{{USA}}
|
|-
|[[۱۹۸۴ (میلادی)|۱۹۸۴]]
|[[روبرت مریفیلد]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۸۵ (میلادی)|۱۹۸۵]]
|[[هربرت هاپتمن]]
|{{USA}}
|
|-
|[[جروم کارل]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="3"| [[۱۹۸۶ (میلادی)|۱۹۸۶]]
|[[یوان لی]]
|{{USA}}
|
|-
|[[دادلی هرشباخ]]
|{{USA}}
|
|-
|[[چارلز پولانی]]
|{{CAN}} {{سخ}} {{HUN}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۸۷ (میلادی)|۱۹۸۷]]
|[[جان ماری لن]]
|{{FRA}}
|
|-
|[[دونالد کرام]]
|{{USA}}
|
|-
|[[چارلز پدرسون]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="3"| [[۱۹۸۸ (میلادی)|۱۹۸۸]]
|[[یوهان دشنهافر]]
|{{FRG}}
|
|-
|[[رابرت هابر]]
|{{FRG}}
|
|-
|[[هارتموت میشاییل]]
|{{FRG}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۸۹ (میلادی)|۱۹۸۹]]
|[[سیدنی آلتمن]]
|{{CAN}} {{سخ}} {{USA}}
|
|-
|[[توماس چک]]
|{{USA}}
|
|-
||[[۱۹۹۰ (میلادی)|۱۹۹۰]]
|[[الیاس کوری]]
|{{USA}}
|-
||[[۱۹۹۱ (میلادی)|۱۹۹۱]]
|[[ریچارد ارنست]]
|{{CHE}}
|
|-
||[[۱۹۹۲ (میلادی)|۱۹۹۲]]
|[[رادولف مارکوس]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۹۳ (میلادی)|۱۹۹۳]]
|[[مایکل اسمیت]]
|{{USA}}
|
|-
|[[کری مالیس]]
|{{CAN}}
|
|-
|[[۱۹۹۴ (میلادی)|۱۹۹۴]]
|[[جرج اولاه]]
|{{USA}} {{سخ}} {{HUN}}
|
|-
|rowspan="3"| [[۱۹۹۵ (میلادی)|۱۹۹۵]]
|[[پاول کراتژن]]
|{{NED}}
|
|-
|[[ماریو مولینا]]
|{{USA}}
|
|-
|[[فرانک رولند]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="3"| [[۱۹۹۶ (میلادی)|۱۹۹۶]]
|[[هارولد کروتو]]
|{{USA}}
|
|-
|[[ریچارد اسملی]]
|{{UK}}
|
|-
|[[روبرت کرل]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="3"| [[۱۹۹۷ (میلادی)|۱۹۹۷]]
|[[جان واکر]]
|{{USA}}
|
|-
|[[پل بویر]]
|{{UK}}
|
|-
|[[ینس اسکو]]
|{{DEN}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۱۹۹۸ (میلادی)|۱۹۹۸]]
|[[والتر کوهن]]
|{{USA}}
|
|-
|[[جان پاپل]]
|{{UK}}
|
|-
|[[۱۹۹۹ (میلادی)|۱۹۹۹]]
|[[احمد حسن زویل]]
|{{EGY}} {{سخ}} {{USA}}
|
|-
|rowspan="3"| [[۲۰۰۰ (میلادی)|۲۰۰۰]]
|[[آلن هیگر]]
|{{USA}}
|
|-
|[[آلن مک دایارمید]]
|{{USA}} {{سخ}} {{NZL}}
|
|-
|[[هیدکی شیریکاوا]]
|{{JPN}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۲۰۰۱ (میلادی)|۲۰۰۱]]
|[[ریوجی نویوری]]
|{{JPN}}
|
|-
|[[ویلیام نولز]]
|{{USA}}
|
|-
|[[کارل شارپلس]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="3"| [[۲۰۰۲ (میلادی)|۲۰۰]]
|[[جان فن]]
|{{USA}}
|
|-
|[[کیوتی تاناکا]]
|{{JPN}}
|
|-
|[[کورت ووتریش]]
|{{CHE}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۲۰۰۳ (میلادی)|۲۰۰۳]]
|[[رودریک مک کینون]]
|{{USA}}
|
|-
|[[پیتر اگر]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="3"| [[۲۰۰۴ (میلادی)|۲۰۰۴]]
|[[افرام هرشکو]]
|{{ISR}}
|
|-
|[[هارون سیکانوفر]]
|{{ISR}}
|
|-
|[[اروین روز]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="2"| [[۲۰۰۵ (میلادی)|۲۰۰۵]]
|[[ریچارد شراک]]
|{{USA}}
|
|-
|[[رابرت گرابز]]
|{{USA}}
|
|[[یاوس چون]]
|{{FRA}}
|
|-
|[[۲۰۰۶ (میلادی)|۲۰۰۶]]
|[[روجر کورنبرگ]]
|{{USA}}
|
|-
|[[۲۰۰۷ (میلادی)|۲۰۰۷]]
|[[گرهارد ارتل]]
|{{GER}}
|
|-
|rowspan="3"| [[۲۰۰۸ (میلادی)|۲۰۰۸]]
|[[اسامو شیمومورا]]
|{{USA}}
|
|-
|[[مارتین کلایف]]
|{{USA}}
|
|-
|[[راجر تسین]]
|{{USA}}
|
|-
|rowspan="3"| [[۲۰۰۹ (میلادی)|۲۰۰۹]]
|[[ونکاترامان راماکریشنان]]
|{{IND}} {{سخ}} {{UK}}
|
|-
|[[توماس استیتز]]
|{{USA}}
|
|-
|[[عادا یوناث]]
|{{ISR}}
|
|-
|rowspan="3"| [[۲۰۱۰ (میلادی)|۲۰۱۰]]
|[[آییشی نگیشی]]
|{{JPN}}
|-
|[[آکیرا سوزوکی]]
|{{JPN}}
|
|-
|[[دیک هک]]
|{{USA}}
|
|-
|}
== منابع ==
{{انبار-رده|Nobel laureates in Chemistry}}
| 