اوس: تفاوت میان نسخه‌ها

'''اوس''' یکی از دو قبیلهٔ عرب اصلی در [[مدینه]] بود. قبیلهٔ دیگر [[خزرج]] بود و این دو، پیش از اسلام ''بنو قیْلة'' نام داشتند و پس از [[هجرت محمد به مدینه]]، آن‌هایی که از این قبیله اسلام آوردند ''[[انصار]]'' نام گرفتند.<ref>{{پک|Watt|1986|ف={{smallupper|AL-|A|WS}}|زبان=en}}.</ref> انصار بیشتر از خزرج بودند و کمتر از اوس.<ref>{{پک|Watt|1997|ف={{smallupper|AL-|<u>KH</u>|AZRA<u>DJ</u>}}|زبان=en}}.</ref>

واژهٔ ''الأوس'' به معنی ''نعمت''^*<ref>the gift</ref> است که کوتاه‌شدهٔ ''أوس مناة'' (به معنی ''نعمتی که از جانب [[منات (بت)|منات]] است'') می‌باشد که این نام پس از اسلام به ''أوس الله'' تغییر یافت.<ref>{{پک|Watt|1986|ف={{smallupper|AL-|A|WS}}|زبان=en}}.</ref>

طبق گزارش [[محمد بن سعد|ابن سعد]] نسب اوس چنین است: الأوس بن ثعلبة بن عمرو (مُزیْقیاء) بن عامر (ماء السماء) بن حارثة بن إمرئ (القیس) بن ثعلبة بن مازِن بن الأزد بن الغوث بن نبت بن مالک بن زید بن کهلان بن سبأ بن یشجُب بن [[یعرب بن قحطان|یعرُب]] بن [[قحطان]].<ref>{{پک|Watt|1986|ف={{smallupper|AL-|A|WS}}|زبان=en}}.</ref>

شجره‌نامهٔ ایشان چنین است:<ref>{{پک|Watt|1986|ف={{smallupper|AL-|A|WS}}|زبان=en}}.</ref>

در شهر [[یثرب]]، در ابتدا قبایل یهودی [[بنی‌قینقاع]]، [[بنی‌قریظه]] و [[بنی‌نضیر]] ساکن بودند. یثرب در آن هنگام شهری آباد و دارای برج‌وباروهایی ساخته‌شده توسط یهودیان در گرداگرد و اطراف شهر بود.<ref>{{پک|Jacobs|Montgomery|ف={{smallupper|M|EDINA}}|زبان=en}}.</ref>

طبق روایات کمی پس از مهاجرت عمرو مزیقیاء از [[یمن]]، بین اولاد وی اختلاف و نزاع افتاد و اوس و خزرج به صورت دو قبیلهٔ از [[غسان]] جدا و در [[یثرب]] ساکن شدند که بعدتر، تا مدتی تابع یهودیان آنجا بودند تا اینکه به رهبری مالک بن العجلان از طایفهٔ خزرجی ''سالِم'' (قواقلة) مستقل شدند و سهمی از نخلستان‌ها و برج‌وباروهای شهر را به دست آوردند. رقیب و هم‌دورهٔ اوسی وی، اُحیحة بن الجُُلاح بود. احتمالاً در این هنگام اوس و خزرج دیگر یک قبیلهٔ واحد نبودند.<ref>{{پک|Watt|1986|ف={{smallupper|AL-|A|WS}}|زبان=en}}.</ref>

پیش از هجرت محمد، حُضیْر بن سِماک از طایفهٔ عبدالأشهل، رئیس طایفهٔ عمرو بن عوف از قبیلهٔ اوس بود که در برابر او، الحارث از خزرج قرار داشت و رئیس عبدالأشهل، مُعاذ بن النُعمان بود. رئیس دیگر، ابوقیس بن الأسلت از طایفهٔ وائل بود که بعدتر ریاست را به حضیر داد. در این دوره درگیری‌های گوناگون و کوچکی پیاپی رخ می‌داد. پس از یک شکست بزرگ، طایفه‌های عبدالأشهل و ظفر (از خزرج) از یثرب اخراج شدند. در این هنگام عمرو بن عوف و اوس صلح کردند.<ref>{{پک|Watt|1986|ف={{smallupper|AL-|A|WS}}|زبان=en}}.</ref> اوس با بنی‌قریظه و بنی‌نضیر و طایفهٔ بدوی مزینة متحد می‌شود. عمرو بن نُعمان بیاضی رئیس تیرهٔ بیاضة از خزرج، رییسن خزرجیان بود که از جانب اکثر خزرجیان و برخی بدویان جهینه و اشجع پشتیبانی می‌شد، اما عبدالله بن اُبیْ و یک رئیس خزرجی دیگر با وی متحد نشدند. طایفهٔ حارثة هم بی‌طرف بود. در ابتدای جنگ اوس عقب نشست، لیک در آخر دشمنش را شکست داد<ref>{{پک|Bosworth|1986|ف={{smallupper|B|UʿĀ<u>TH</u>}}|زبان=en}}.</ref> عمرو بن نُعمان بیاضی، رئیس تیرهٔ بیاضة از خزرج، بنی‌قریظة و بنی‌نضیر را به اتحاد با دو طایفهٔ تبعیدشدهٔ خزرجی تحریک و تهدید کرد. طایفه‌های اوس — به جز حارثة که توسط عبدالأشهل از سرزمینشان تبعید شده بودند — به همراه قبیله‌های یهودی بنی‌قینقاع با هم متحد شدند. آنگاه جنگ سخت و طولانی‌مدت [[بعاث]] رخ داد که در آن اوس و متحدانش پیروز شدند، اما حضیر کشته شد. پس از آن صلحی برقرار نشد اما جنگ بزرگ دیگری نیز رخ نداد.<ref>{{پک|Jacobs|Montgomery|ف={{smallupper|M|EDINA}}|زبان=en|نقطه=نه}}; {{پک|Watt|1986|ف={{smallupper|AL-|A|WS}}|زبان=en}}.</ref>

طبق [[دانشنامه جهان اسلام|دانشنامهٔ جهان اسلام]]، این نزاع که طرفین را به ستوه درآورده بود، زمینهٔ روانی لازم جهت نفوذ و انتشار اسلام را در یثرب ایجاد کرد.<ref>{{پک|گروه تاریخ|ف=بُعاث}}.</ref> [[محمد]] ابتدا با خزرج و بعد با اوس مذاکره کرد. تقریباً همهٔ خزرجیان با محمد [[پیمان عقبه|پیمان]] بستند اما بسیاری از اوسیان ازجمله طایفه‌های خطمة، وائل، واقف و امیة بن زید و تعدادی از عمرو بن عوف، پیشنهاد محمد را نپذیرفتند. مسلمان‌شدن [[سعد بن معاذ|سعد بن معاذ بن النعمان]] رئیس عبدالأشهل از عوامل مهم در گسترش اسلام در مدینه بود و از هنگام [[غزوه بدر|غزوهٔ بدر]] تا زمان مرگش، وی رهبری [[انصار]] را برعهده داشت. بدین‌ترتیب، دشمنی اوس و خزرج به‌تدریج از بین رفت.<ref>{{پک|Watt|1986|ف={{smallupper|AL-|A|WS}}|زبان=en}}.</ref>