چترود: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
ماني (بحث | مشارکت‌ها)
برای افزودن آمار جدید جمعیت منبع لازم است
خط ۱۵:
|نام‌های‌قدیمی=خیروز، چتروذ
|سال‌شهرشدن= [[۱۳۵۱]]
|جمعیت =۴.۹۱۳(سال75)قریب به6000نفر۴٫۹۱۳ (سال85سال۷۵)
|رشدجمعیت=
|تراکم‌جمعیت=
خط ۲۱:
|مذهب=[[شیعه]]
|مساحت=
|ارتفاع=۱۸20۱۸۲۰ متر
|میانگین‌دما=
|میانگین‌بارش‌سالانه= 189میلیمتر۱۸۹میلیمتر
|شمارروزهای‌یخبندان=
|شهردار=
خط ۴۷:
[[رصدخانه ملی ایران]] در پیرامون این شهر در دست ساخت است.<ref>[http://negaronline.com/showDailyNews.aspx?NewsID=147 نشریه الکترونیک نگارستان سیرجان]</ref> طرحی برای احداث کارخانه تولید لاستیک و ماشین آلات سنگین راهسازی نیز در چترود وجود دارد.<ref>[http://www.afarineshdaily.ir/afarinesh/News.aspx?NID=14977 روزنامهٔ آفرینش]</ref> شهر چترود از مناطق لرزه‌خیز استان کرمان است.[http://64.233.183.104/search?q=cache:VhVvyREBWxEJ:www.kkhec.ac.ir/geography/kermanearthquakes.xls+%DA%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%AF&hl=nl&ct=clnk&cd=12&gl=nl]
== وجه تسمیه ==
پیشینه‌. نام‌ چترود در منابع‌ تاریخی‌ به‌ صورتهای‌ گوناگونی‌، از جمله‌ جَنْزَروذ، حیروز، جیرود، خبروذ، چتروذ، جیروذ، خمرود و خیرور، ضبط‌ شده‌ است‌ (رجوع کنید به اصطخری‌، ص‌ 161؛۱۶۱؛ مقدسی‌، ص‌ 468؛۴۶۸؛ حدودالعالم، ص‌ 129۱۲۹). ظاهراً نخستین‌بار در سده چهارم‌، اصطخری‌ (همانجا) در ذكرذکر شهرهای‌ كرمان‌،کرمان‌، نام‌ آن‌ را با ضبط‌ جَنزروذ در میان‌ راه‌ زرند ـ بردسیر، در یك‌یک‌ مرحله‌ای هر كدام‌کدام‌ از آنها، آورده‌ است‌. ابن‌حوقل‌ (ص‌ 314۳۱۴) نیز نام‌ آن‌ را ذكرذکر كرده‌کرده‌ است‌. چترود در اواسط‌ سده چهارم‌، شهری‌ كوچك‌کوچک‌ و كم‌جمعیت‌کم‌جمعیت‌ بود ( حدودالعالم‌، همانجا)، اما در اواخر همان‌ سده‌، مسجدجامع‌ و بازار داشت‌ و از شهرهای‌ بردسیر (قصبه كرمان‌کرمان‌) و پر میوه به‌شمار می‌آمد (مقدسی‌، ص‌ 460،۴۶۰، 462۴۶۲). از این‌ دوره‌ به‌ بعد، دستِكم‌دستِکم‌ تا قرن‌ ششم‌، نام‌ چترود در منابع‌ تاریخی‌ دیده‌ نشده‌ است‌
== تاریخچه ==
در جلد هشتم فرهنگ جغرافیایی ایران آمده:
خط ۵۳:
مولف [[مرآت‌البلدان]] درباره چترود نویسد: «قریه‌ای است از [[بلوک]] سرآسیاب کرمان که در نزدیکی هوتک و هشت فرسخی شمال شرقی کرمان واقع می‌باشد. جائی خوش آب و هواست، باغات مشجر زیاد دارد و انگور و انارش بخوبی ممتاز است. آب این قریه از دو رشته قنات و از چشمه‌ای است که از کوه جاری است. دارای هزار تن سکنه‌است (تقریباً) و حمام بزرگی دارد که [[وکیل‌الملک]] آنرا بنا نموده، کاروانسرای خرابه‌ای دارد که از بناهای قدیم است. سه مسجد آباد و یک باب تکیه آباد در آنجا دیده می‌شود. این قریه یازده کارخانه [[شال‌بافی]] دارد که مشتمل بر چهل ویک دستگاه است. آسیاهای متعدد از قدیم و جدید متعلق به این قریه‌است. مزرعه [[اسماعیل‌آباد]] هم از توابع چترود می‌باشد که خراب بود و آن‌را مرحوم محمداسماعیل خان وکیل‌الملک آباد کرد.<ref>[http://www.mibosearch.com/word.aspx?wName=%DA%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%AF مرآت البلدان ج ۴ ص ۳۱۲].</ref>
== موقعیت ==
چترود در 1323۱۳۲۳ ش‌ یكی‌یکی‌ از آبادیهای‌ دهستان‌ زنگی‌آباد (یا كویرکویر) در شهرستان‌ كرمان‌کرمان‌ و در استان‌ هشتم‌ (كرمان‌کرمان‌ و مكران‌مکران‌) محسوب‌ می‌شد (ایران‌. وزارت‌ كشورکشور. اداره كل‌کل‌ آمار و ثبت‌ احوال‌، ج‌ ۲، ص‌ 380۳۸۰). در 1355۱۳۵۵ ش‌، چترود دهستان‌ و شهری‌ در بخش‌ حومه شهرستان‌ كرمان‌کرمان‌ (ایران‌. وزارت‌ كشور،کشور، ذیل‌ «استان‌ كرمان‌کرمان‌») و در 1366۱۳۶۶ ش‌، شهری‌ در استان‌ كرمان‌کرمان‌ بود (ایران‌. وزارت‌ كشورکشور. معاونت‌ برنامه‌ریزی‌ و خدمات‌ مدیریت‌، ص‌ 83۸۳). در اسفند 1373،۱۳۷۳، بخش‌ چترود (به‌ مركزیت‌مرکزیت‌ شهر چترود) مشتمل‌ بر دهستانهای‌ مُعِزیه‌، هِروز، حُرْجَنْد و كویرات‌کویرات‌ در شهرستان‌ كرمان‌کرمان‌ تشكیل‌تشکیل‌ شد (ایران‌. قوانین‌ و احكام‌،احکام‌، 1374۱۳۷۴ ش‌، ص‌ 62ـ63۶۲ـ۶۳). در 1375۱۳۷۵ ش‌، دو دهستان‌ هروز و حرجند از آن‌ جدا شدند و در تابعیت‌ بخش‌ كوهسارانِکوهسارانِ شهرستان‌ كرمان‌کرمان‌ در آمدند. در همان‌ زمان‌، آبادیهای‌ كاظم‌آبادکاظم‌آباد و دِهْنو (هر دو از توابع‌ دهستان‌ كویرات‌کویرات‌) در هم‌ ادغام‌ و به‌ عنوان‌ شهر كاظم‌آبادکاظم‌آباد در دهستان‌ كویرات‌کویرات‌ شناخته‌ شدند (همو، 1376۱۳۷۶ ش‌، ص‌ 1052۱۰۵۲).
== آب و هوا واقلیم ==
رود فصلی‌ چترود در شمال‌ شهر جریان‌ دارد. آب‌ و هوای‌ شهر معتدل‌ خشك‌خشک‌ است‌.میانگین‌ بارش‌ سالانه آن‌ حدود 189۱۸۹ میلیمتر ضبط‌ شده‌ است‌ (سازمان‌ هواشناسی‌ كشور،کشور، ص‌ 370۳۷۰).
چترود در تاریخ خود در جریان حملات [[غزها]]، [[بلوچ‌ها]] و رخ دادن [[زمین‌لرزه]] آسیب‌های فراوانی دیده‌است.<ref>[http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=5408 دانشنامه جهان اسلام]، سرواژه چترود.</ref>
== کوه هایکوه‌های مهم ==
برخی‌ از كوههای‌کوههای‌ مهم‌ بخش‌ عبارت‌اند از: كوه‌کوه‌ زَرد در مشرق‌، آب‌خواجه‌ در جنوب‌، كمرشیلقه‌کمرشیلقه‌ در شمال‌ آبادی‌ مُعِزآباد (در حدود 47۴۷ كیلومتری‌کیلومتری‌ شمال‌غربی‌ شهر كرمان‌کرمان‌)، چهل‌دختر در شمال‌شرقی‌، زارنگ‌ در جنوب‌ و جنوب‌غربی‌ و رَشْقاوَند در جنوب‌ شرقی‌ آبادی‌ ماهْ زَمین‌ (در حدود 79۷۹ كیلومتری‌کیلومتری‌ شمال‌غربی‌ شهر كرمان‌؛کرمان‌؛ فرهنگ‌ جغرافیائی‌ آبادیها، ج‌ 95،۹۵، ص‌ 201،۲۰۱، 213۲۱۳).
 
== ارتباطات ==
شهر چترود در محل‌ اتصال‌ دو راه‌ اصلی‌ زرند ـ كرمان‌کرمان‌ و راور ـ كرمان‌کرمان‌ قرار گرفته‌ است‌ و با راه‌ اصلی‌ از راور به‌ مراكزمراکز شهرستانهای‌ بیرجند، فردوس‌ و طبس‌ و از راه‌ زرندـ كوهبَنان‌کوهبَنان‌ به‌ شهر بافق‌ مرتبط‌ می‌شود.
 
== موقعیت معدنی ==
معادن‌ فراوان‌ زغال‌سنگ‌ در پیرامون‌ شهر یافت‌ می‌شود ( جغرافیای‌ كامل‌کامل‌ ایران، ج‌ ۲، ص‌ 932۹۳۲).
 
== منابع ==