زبان‌های ایران مرکزی: تفاوت میان نسخه‌ها

بیشینه مردم [[استان اصفهان]] و نواحی پیرامونی در دوران‌های باستانی به گویش‌های مرکز ایران مرکزی که بازمانده [[زبان مادی]] است سخن می‌گفتند ولی از آغاز هزاره دوم پیش از میلاد زبان فارسی رفته‌رفته جایگزین بسیاری از این گویش‌ها شد. روند فارسی‌شدن زبان این مناطق در دوران [[صفوی]] و با اعلام [[اصفهان]] به عنوان پایتخت به بیشترین سرعت خود دست یافت.<ref>Borjian, Habib. 2009. "Median Succumbs to Persian after Three Millennia of Coexistence: Language Shift in the Central Iranian Plateau". Journal of Persianate Studies. 2 (1): 62-87. </ref>{{مدرک|منبع معتبر}}

این روند هم‌چنان ادامه دارد و بسیاری از روستاهای مادی‌زبانمحل سکونت گویشوران زبان‌های مرکز ایران که بیشتر در بخش خاوری استان اصفهان قرار دارند امروزه در معرض [[تغییر زبانی]] به سوی [[فارسی]] هستند.<ref>همان.</ref> این گروه های زبانی بنظر می رسد دارای زبانی با اصل مشترک بوده اند.در گذشته در بسیاری شهرهای بزرگ ایران این گویش ها رواج داشته که امروز جای خود را به فارسی سپرده اند.گویش قدیم [[کرمان]] و [[یزد]] که توسط زرتشتیان و یهودیان این دو شهر حفظ شده گویش قدیم اصفهان که در اشعار برخی شاعران مانند اوحدی اصفهانی نشانه هایی از آن بدست آمده توسط کلیمیان این شهر و روستایهای مجاور شهر مانند زاینده رود و گز باقی مانده است.این زبان مرکزی که گاهی زبان راجی نیز نامیده می شود در گذشته در شهرهای ری و [[قم]] و همدان نیز تکلم می شده است<ref>دکتر محمد امین ریاحی خویی [http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=102834&ParentID=0&BookID=79435&MetaDataID=16076&Volume=1&PageIndex=0&PersonalID=0&NavigateMode=CommonLibrary&Content= ملاحظاتي درباره زبان كهن آذربايجان] کتابخانه الکترونیک تبیان</ref>.چنانچه در آثار [[شمس قیس رازی]] آمده است که مردم [[ری]] و [[عراق عجم]] علاقه ای به اشعار فارسی ندارند و شعر محلی فهلوی خود را بیشتر می پسندند.در [[بروجرد]] و [[خرم آباد]] نیز این گویش ها رواج داشته اند که امروزه تنها گروه های اقلیت مذهبی این شهر گویش قدیمی را حفظ کرده اند.بر اساس گزارشی که [[ابن مقفع]] از وضعیت زبان های ایج میان ایرانیان آورده این گویش ها در گذشته فهلوی و در زمان قدیمتر پهلوی نامیده می شدند<ref>جلال خالقی مطلق [http://www.aariaboom.com/content/view/1346/246/ سرگذشت زبان فارسی] پایگاه آریا بوم.بازیابی در تاریخ ۳۱ شهریور ۷۸</ref>.