حسین چاه‌کوتاهی: تفاوت میان نسخه‌ها

قرارداد این مبادله در سال ۱۹۱۵1915 در چغادک بین ماژور تریور قائم مقام کنسولگری انگلستان و شیخ حسین خان چاه کوتاهی و زایر خضر خان بسته شد که در زیر قابل مشاهده‌استمشاهده است .

[[پرونده:قرارداد ۷7 اوت 1915.jpg|بندانگشتی|وسط|قرارداد ۷7 اوت ۱۹۱۵1915.]]

در ۱۳۳۶ق در جریان بازگشایی جاده شیراز و طرح احداث [[راه‌آهن]] در منطقه، شیخ حسین‌خان و زایر خضر و شیخ محمد برازجانی، که از اهداف انگلیسیها در کشیدن راه‌آهن اطلاع داشتند، استقلال ایران را در خطر دیدند و در نامه‌ای از کنسولگری انگلیس خواستند تا پاسخ دهد که احداث راه‌آهن طبق معاهده با دولت ایران بوده‌است یا خیر و چون انگلیسیها پاسخی ندادند، مجاهدان به قصد نبرد با آنان در [[چغادک|چُغادک]] مستقر شدند ولی، بر اثر خیانت عده‌ای از همراهان خویش، ناچار به عقب‌نشینی شدند. انگلیسیها پس از تصرف چغادک، چاه‌کوتاه را نیز تصرف کردند و شیخ حسین‌خان را، که به چاه‌کوتاه پناه برده بود، وادار به عقب‌نشینی کردند وی در ربیع الاول ۱۳۳۸ قمری ناچار به [[قلعه فاریاب]] در منطقه [[بوشکان|بلوک بوشکان]] پناهنده شد و جنگ و گریز با انگلیسی‌هاانگلیسی ها مشغول بود. انگلیسی‌ها، پس از تصرف چاه‌کوتاه، ضابطی آن را به شیخ‌عبداللّه چاه‌کوتاهی، برادر شیخ‌حسین، سپردند.<ref>جنبش جنوب ایران با تکیه بر مردم تنگستان و دمکراتهای فارس، ص ۳۷۰.</ref>

یک نکته باریک و مهم در تاریخ نهضت جنوب این است که هدف از احداث خط آهن به دلیل ترانزیت سلاح از طریق خط آهن بوشهر برای مقاصد استعماری بریتانیا بوده و نه حمل و نقل عمومی و جالبتر اینکه با توجه به جغرافیای بوشهر برازجان و شیراز و عکسها و مستندات موجود به جز گفته‌هایگفته های شفاهی هیچ آثار و شواهدی مبنی بر احداث و حتی وجود این خط آهن در مناطق ذکر شده چه در عکس و چه در حفارهای بعدی نیست و بحث خط آهن را جز مصرف داخلی انگلیس برای غیر موجه جلوه دادن نهضت جنوب علیه استعمار بریتانیا چیز دیگری نمی‌تواننمیتوان دانست.

شیخ حسینخان در رمضان-شوال ۱۳۳۸ق درصدد تصرف چاه کوتاه برآمد اما در این امر موفق نشد و در دو کیلومتری چاه کوتاه سنگربندی کرده و آماده نبرد با قوای انگلیس شد. در بعضی منابع با تاریخی متفاوت آمده‌استآمده است وی در [[شعبان]] [[۱۳۳۸ (قمری)|۱۳۳۸ قمری]] به اتفاق چند تن از یارانش برای ارسال تلگرام و کسب تکلیف از مرکز، به باغی در نزدیکی چاه‌کوتاه رفت. در آنجا تفنگچیان انگلیسی و پلیس جنوب وی و همراهانش را محاصره و به آنها حمله کردند. قوای انگلیسی‌ها شامل ۱۰۰ پیاده، ۵۰ سوار و یک عراده توپ [[اتریش]]ی شبانه حرکت کرد و در سپیده‌دم به شیخ حسین خان هجوم آوردند. این عملیات به فرماندهی کاپیتان مون انگلیسی و افراد پلیس جنوب انجام گرفت. پس از مدتی مقاومت شیخ‌حسین‌خان با همه همراهان، از جمله پسرش شیخ‌خزعل، (شعبان ۱۳۳۸ق) در این درگیری کشته شدند.<ref>[http://rasekhoon.net/article/show-87923.aspx سال شمار وقایع جنوب ایران(۴)] راسخون</ref> در بعضی منابع دیگر تاریخ کشته شدن آنها ۱۲ شوال ۱۳۳۸ قمری که برابر است با ۸ تیر ۱۲۹۹ش (۲۹ ژوئن ۱۹۲۰م)، نقل شده‌است.<ref>جنبش جنوب ایران با تکیه بر مردم تنگستان و دمکراتهای فارس، ص ۳۷۱.</ref>

تصویر:قرارداد ۷7 اوت 1915.jpg| قرارداد ۷7 اوت ۱۹۱۵1915

تصویر:نامه محرمانه قنسول انگلیس -مارس ۱۹۱۵1915 به شیخ حسین خان چاه کوتاهی.JPG| نامه محرمانه قنسول انگلیس به چاه‌کوتاهی.

تصویر:نامه قائم مقام کنسولگری انگلیس به شیخ حسین خان چاه کوتاهی - اوت 1916.JPG| نامه قائم مقام کنسولگری انگلیس