ریبوز: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات: حذف از رده:مقالات ترکیبات شیمیایی |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۴:
}}
'''ریبوز''' {{انگلیسی|Ribose}} با [[فرمول شیمیایی]] C<sub>5</sub>H<sub>10</sub>O<sub>5</sub> یک [[ترکیب شیمیایی]] با [[پاب‌کم|شناسه پاب‌کم]] 5779 است. که [[جرم مولی]] آن 150.13 g/mol میباشد. شکل ظاهری این ترکیب، جامد سفید است.
== ساختار ==
ریبوز نام یک ترکیب آلی است که دارای فرمول شیمیایی C5H10O5 می باشد. این ترکیب آلی که نوعی قند و یک مونوساکارید است دارای فرمول خطی H−(C=O)−(CHOH)4−H می باشد. در قند ریبوز، تمام هیدروکسیل های روی کربن ها، در یکسمت قرار دارند. واژه ی ریبوز به دو انانتیومر ریبوز اطلاق می شود. یکی از آن ها D-ریبوز است که به طور گسترده در طبیعت وجود دارد و در بدن موجودات زنده به فراوانی یافت می شود. تصویر آینه ای آن یعنی L-ریبوز به طور نادری وجود دارد.
مولکول D-ریبوز اولین بار در 1891 توسط امیل فیشر گزارش شد. ریبوز یک اپیمر C-2 آرابینوز است. هر دوی این قند ها نام خود را صمغ عربی گرفته اند.
ریبوز به شکل گسترده در ساختار و در اسکلت اصلی مولکولی به نام RNA یافت می شود. مولکول آر ان آ مولکولی است که به طور گسترده در فرآیند بیان ژن و در رونویسی نقش دارد. مولکول مشابه دیگر به نام دئوکسی ریبوز مولکولی است که به طور گسترده در DNA دیده می شود. DNA ماده ژنتیک تقریبا تمامی سلول های زنده است (تفاوت ریبوز و دئوکسی ریبوز تنها در این است که دئوکسی ریبوز یک اتم اکسیژن کمتر از ریبوز دارد) . وقتی ریبوز فسفریله شود، می تواند بخشی از مولکول هایی چون ATP، NADH، و برخی از مولکول های دیگری که در متابولیسم نقش بسزایی دارند شود.
ریبوز یک قند آلدو پنتوز است به اینم عنی که دارای پنج اتم کربن می باشد و در ساختار خطی و باز آن، یک گروه آدهید در یک انتهای آن دیده می شود. در مولکول هایی چون DNA و RNA، کربن های ریبوز و دئوکسی ریبوز از '1 تا '5 نامگذاری می شوند (قرار دادی) و ایت شماره گذاری از کربنی که دارای گروه آلدهید است شروه می شود ( کربن '1). دئوکسی ریبوز که به عنوان مشتقی از ریبوز شناخته می شود، به جای گروه هیدروکسیل روی کربن شماره '2، دارای یک اتم هیدروژن است (یک اتم اکسیژن کمتر دارد).
مثل سایر مونوساکارید ها، ریبوز نیز دارای 5 ایزومر میباشد که یکی از آن ها فرم خطی ریبوز بوده و 4 مورد از آن ها فرم های حلقوی آن هستند. دو حالت برای ریبو فورانوز و دو حالت برای ریبو پیرانوز. فرم بتا ریبوپیرانوز در محلول های آبی، حالت غالب را دارا هست. <ref>[http://www.madrase.com دانشنامه مدرسه] - [http://www.madrase.com/%D9%87%D9%85%D9%87-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D9%87%D8%A7/allnews/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C/654-%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B2 ریبوز]</ref>
==جستارهای وابسته==
*[[ترکیب شیمیایی]]
| |||