اتریش-مجارستان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ZéroBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز r2.7.1) (ربات: افزودن zh-classical:奧匈帝國
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات:افزودن الگو ناوباکس {{امپراتوری‌ها}}+مرتب+تمیز(۲.۷)
خط ۱:
{{Infobox former country
|native_name = ''Österreichisch-Ungarische Monarchie'' <small>([[زبان آلمانی|آلمانی]])</small><br />{{سخ}}''Osztrák-Magyar Monarchia'' <small>([[زبان مجاری|مجاری]])</small> <!-- Conventional, not the nobilities overpuffed excessive term --->
|conventional_long_name =پادشاهی اتریش-مجارستان<br />{{سخ}}<small>[[#full-names|نام های دیگر]]</small>
|common_name = اتریش-مجارستان
|continent=اروپا
خط ۳۸:
|image_map = Austro-Hungary Empire (orthographic projection).svg
|image_map_caption = موقعیت امپراتوری اتریش-مجارستان در ۱۹۱۳
|national_anthem = ''هیچ''<br />{{سخ}}'''[[سرود امپراتوری]]'''<br />{{سخ}}''[[Gott erhalte Franz den Kaiser|Gott erhalte, Gott beschütze / Unsern Kaiser, unser Land!]]''<br />{{سخ}}<small>"خدا حفط کند، خدا نگهداری کند / امپراتورمان را، کشورمان را!"</small>
|national_motto = Indivisibiliter ac Inseparabiliter
|common_languages = زبان های رسمی:<br />{{سخ}}[[زبان آلمانی|آلمانی]]، [[زبان مجاری|مجاری]]، [[زبان چکی|چکی]]، [[زبان لهستانی|لهستانی]]، [[زبان اوکراینی|اوکراینی]]، [[زبان رومانیایی|رومانیایی]]، [[زبان کرواتی|کرواتی]]، [[زبان ایتالیایی|ایتالیایی]]، [[زبان اسلواکیایی|اسلواکیایی]]، [[زبان صربی|صربی]]، [[زبان اسلونیایی|اسلونیایی]] <br />{{سخ}}زبان های غیر رسمی اقلیت:<br />{{سخ}}[[زبان بوسنیایی|بوسنیایی]]، [[Rusyn language|Rusyn]]، [[زبان ییدیش|ییدیش]]
|religion = [[کاتولیک رومی]]؛ همچنین [[پروتستانتیسم]]، [[ارتدکس شرقی]]، [[یهودیت]]، و [[اسلام سنی]] پس از الحاق بوسنی
|capital = [[وین]] (پایتخت اصلی) و [[بوداپست]]
خط ۷۱:
|event2 = [[دولت اسلونیایی، کروات و صرب|اسلاو های جنوبی]] indep.
|date_event2 = ۲۹ اکتبر ۱۹۱۸
|currency = [[Austro-Hungarian gulden|Gulden]]<br />{{سخ}}[[کرون اتریش-مجارستان|کرون]] (از ۱۸۹۲)
|today = {{flag|Austria}}<br />{{سخ}}{{flag|Bosnia and Herzegovina}}<br />{{سخ}}{{flag|Croatia}}<br />{{سخ}}{{flag|Czech Republic}}<br />{{سخ}}{{flag|Hungary}}<br />{{سخ}}{{flag|Italy}}<br />{{سخ}}{{flag|Montenegro}}<br />{{سخ}}{{flag|Poland}}<br />{{سخ}}{{flag|Romania}}<br />{{سخ}}{{flag|Serbia}}<br />{{سخ}}{{flag|Slovakia}}<br />{{سخ}}{{flag|Slovenia}}<br />{{سخ}}{{flag|Ukraine}}
|footnotes= ۱) [[معاهده سنت ژرمن آن له (۱۹۱۹)|معاهده سنت ژرمن]] امضا شده در ۱۰ سپتامبر ۱۹۱۹ و [[معاهده تریانون]] امضا شده در ۴ ژوئن ۱۹۲۰.
}}
خط ۸۱:
به موجب سازش ۱۸۶۷م، [[امپراتوری اتریش]] به اتریش (سرزمین‌هایی که در پارلمان امپراتوری نماینده داشتند) و مجارستان تقسیم گردید. هر دو کشور یک [[نخست وزیر]] و یک پارلمان داشتند ولی از هر پارلمان ۶۰ نماینده به دعوت امپراتور-پادشاه، در [[بوداپست]] یا [[وین]] گرد می‌آمدند و مستقل از یکدیگر مسائل مشترک اتریش-مجارستان را مورد بحث قرار می‌دادند.<ref name="فرهنگ">{{یادکرد|کتاب=فرهنگ تاریخ جلد اوّل |ترجمه=احمد تدین، شهین احمدی |ناشر=مؤسسه انتشارات آگاه |چاپ=اوّل |شهر= |سال=تابستان ۱۳۶۹ |صفحه=ص۸۰ |شابک=}}</ref>
 
این سازش [[زبان آلمانی|آلمان‌های]] ساکن [[اتریش]] و [[مجار|مجارها]]ها را به هم نزدیک کرد لیکن موجب رضایت خاطر [[رومن|رومنها]]‌ها،، [[اسلاو|اسلاوها]]ها و ایتالیایی‌های ساکن امپراتوری، که با هم اکثریت سکنه مملکت را تشکیل می‌دادند، نشد. این اقوام با اصرار تمام هواخواه ایجاد حکومت [[فدرالیسم]] بودند. در خارج، اتریش با [[آلمان]] مصالحه کرد و پس از اتحاد با آن در سال [[۱۸۷۹ (میلادی)|۱۸۷۹م]] ناحیه [[بوسنی و هرزگووین]] را گرفت. سیاست خارجی این امپراتوری متکی به اتحاد با [[آلمان]] و سپس اتحاد با [[ایتالیا]] بود و با [[روسیه]] و [[صربستان]] مخالفت می‌شد چون صربستان مرکز فعالیت‌های خطرناک اسلاوهای امپراتوری به شمار می‌رفت.<ref>{{یادکرد|کتاب=تاریخ جهانی از قرن شانزدهم تا عصر حاضر (جلد دوم)|نویسنده =ش.دولاندلن|ترجمه=احمد بهمنش|ناشر =انتشارات دانشگاه تهران|چاپ=پنجم|شهر=|صفحه=ص۳۵۲|سال=|شابک=}}</ref>
 
اتریشی‌ها درصدد بودند با رسمیت بخشیدن به حاکمیت خود بر دو ایالت بوسنی و هرزگوین آنها را از سلطه [[عثمانی|عثمانیها]]‌ها خارج کنند و در عین حال به این وسیله، [[ملی‌گرا|ملی‌گرایان]]یان [[اسلاو]] را از اتحاد با یکدیگر دلسرد سازند. در روز [[۲۸ ژوئن]] [[۱۹۱۴ (میلادی)|۱۹۱۴م]] [[آرشیدوک فرانتس فردیناند]] ولیعهد اتریش-مجارستان و همسرش در [[سارایوو]] به دست یک متعصب [[صرب]] که تبعه اتریش بود کشته شدند. در نتیجه در [[۲۸ ژوئیه]] [[۱۹۱۴ (میلادی)|۱۹۱۴م]] اتریش به صربستان اعلان جنگ داد که باعث آغاز [[جنگ جهانی اول]] شد.<ref>{{یادکرد|کتاب=تاریخ اروپا از رونسانس تا پایان جنگ جهانی دوم|نویسنده =غفاری فرد، عباسقلی|ناشر=فرهنگ|چاپ=اول|شهر=تهران|صفحه=ص۲۱۸|سال=۱۳۸۳|شابک=ISBN 944-4445}}</ref>
 
با مرگ [[فرانسوا ژوزف]] در [[۱۹۱۶ (میلادی)|۱۹۱۶م]]، جانشین او کارل وعده اصلاحاتی در قانون اساسی را داد ولی حمایت [[متفقین]] از تجزیه اتریش-مجارستان، فروپاشی آن را گریزناپذیر ساخت. معاهده های سنت ژرمن و تریانون رسماً انحلال دوگانه را تأیید کردند.<ref name="فرهنگ"/>
خط ۸۹:
{{-}}
== منابع ==
{{انبارویکی‌انبار|Category:Austria-Hungary}}
{{ویکی‌انبار-رده|Austria-Hungary}}
{{پانویس|2}}
{{امپراتوری‌ها}}
 
[[رده:عواقب جنگ جهانی اولاتریش-مجارستان]]
[[رده:ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۸۶۷ (میلادی)]]
[[رده:ایالت‌ها و قلمروهای منحل‌شده در ۱۹۱۸ (میلادی)]]
[[رده:اتریش-مجارستان]]
[[رده:بالکان]]
[[رده:تاریخ اتریش]]
[[رده:تاریخ اروپا]]
[[رده:تاریخ مجارستان]]
[[رده:عواقب جنگ جهانی اول]]
[[رده:کشورهای سابق در اروپا]]