شرکت اسلامیه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات: مرتب‌سازی رده‌ها؛ زیباسازی
قاصدک بهار (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۳:
}}
{{جنبش مشروطه}}
'''شرکت اسلامیه''' شرکتی [[سهامی عام]] و یکی از اولین و مهمترین کارخانه‌هایی بود<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی=ربیعی |نام=منیژه |عنوان= بانک در ایران |نشانی= http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=377|بازبینی= |اثر= |تاریخ= |ناشر=[[دانشنامه جهان اسلام]] |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref> که در دوران [[مشروطه]] در ایران با هدف تأمین منسوجات مورد نیاز مردم ایران و مقابله با وابستگی به خارج، با تلاش و حمایت اغلب بازرگانان و علمای [[اصفهان]] و [[شیراز]] و [[کاشان]]، به ویژه [[آقا نجفی اصفهانی]] و [[نورالله نجفی اصفهانی]] و [[میرزا ابوالقاسم زنجانی]] در فروردین ۱۲۷۸ <ref>موسی نجفی، حکم نافذ آقانجفی،۱۳۹۰ صفحه۱۸۳-۱۷۸</ref>، تأسیس شد. شرکت به سرعت با استقبال گسترده مردم در خرید سهام و همچنبن محصولات خود مواجه شد و به تدریج شعبه‌هایی در بسیاری شهرها و همینطور در خارج از ایران ایجاد کرد. <ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان= تاریخچه صنایع دستی ایران-بخش نخست |نشانی=http://www.zendehroud.org/index.php?option=com_content&view=article&id=227:1389-12-07-15-56-27&catid=35:1389-08-01-15-18-20&Itemid=40 |بازبینی= |اثر= |تاریخ= |ناشر=اصفهان شناسی |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}
</ref><ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان=تهرانی |نشانی= http://www.cgie.org.ir/shavad.asp?id=123&avaid=6222|بازبینی= |اثر= |تاریخ= |ناشر=دانشنامه بزرگ اسلامی |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان=مدرنیته و جوامع شیعی |نشانی=http://www.parsidoc.com/philosophy/3282-1388-07-02-11-55-57.html |بازبینی= |اثر= |تاریخ= |ناشر= سامانه مقالات دانشگاهی|نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref>
شرکت اسلامیه اولین تلاش در صنعت مدرن در ایران خصوصا در زمینه [[نساجی]] بود.<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان=تاریخ پارچه بافی |نشانی=http://www.hozehonari.com/Default.aspx?page=8389&section=newlistItem&mid=40104&pid=9432 |بازبینی= |اثر= |تاریخ= |ناشر=حوزه هنری |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی=صباحی |نام= محمود|عنوان=پارچه بافی |نشانی=http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=2583 |بازبینی= |اثر= |تاریخ= |ناشر=[[دانشنامه جهان اسلام]] |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref>
همچنین این شرکت به فعالیت [[صرافی]] نیز اشتغال داشت و یکی از زمینه‌های تاسیس [[بانک]] و بانکداری و [[سهام]] در ایران به شمار می‌رود.
<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان=نقش مرحوم آقا نجفی و حاج آقا نورالله اصفهانی در حمایت از مشروطه |نشانی=http://www.aghanajafi.ir/interviews.php?id=9 |بازبینی= |اثر= |تاریخ= |ناشر= |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان=فراز و فرود صنایع نساجی در اصفهان معاصر |نشانی=http://www.kohanjournal.com/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA/2362-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B2-%D9%88-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%B5%D9%86%D8%A7%D9%8A%D8%B9-%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D9%8A-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1.html |بازبینی= |اثر= |تاریخ= |ناشر= صنعت کهن|نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان= بانک در ایران|نشانی= http://zar.ir/News/News-1923.aspx|بازبینی= |اثر= |تاریخ= |ناشر=وبگاه زر |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان=. مرجع بیدار |نشانی=http://khanemashroote.ir/articles.php?id=14 |بازبینی= |اثر= |تاریخ= |ناشر=خانه مشروطیت اصفهان |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان=خدمات آیت الله آقا نجفی |نشانی=http://rooyeshnews.com/index.php?option=com_content&view=article&id=4608:3900707064049&catid=27:2011-03-17-18-46-13&Itemid=49&matni=1 |بازبینی= |اثر= |تاریخ= |ناشر=رویش نیوز |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref>
 
== انگیزه و پیش زمینه تاسیس ==
[[پرونده:جمال‌الدین اصفهانی.jpg|thumb|[[جمال‌الدین واعظ اصفهانی]] کتابی با عنوان «لباس التقوی» دردفاع از تولیدات داخلی منتشر کرد.]]
یکی از نتایج مهم [[قیام تنباکو|جنبش تنباکو]] که به مشروطیت متصل گردید، ایجاد شور و اشتیاق در بین مردم برای تاسیس کارخانجات و تولید داخلی و تقویت این فکر بود که جهت رفع وابستگی به بیگانگان، لازم است وسایل مورد نیاز جامعه ایران، در داخل کشور تولید شود.
 
{{اصلی|اصناف و قیام تنباکو}}
 
در قرن نوزدهم بخش عمده‌ای از بازار ایران در اختیار کمپانی‌های خارجی اعم از انگلیس و روسیه در آمده و این مسئله خصوصا در بخش پوشاک بیشتر نمود داشت. انواع قرار دادها وامتیازاتو امتیازات اعطا شده به کشورهای غربی مخصوصا امتیاز برخی گمرکات وضعیت را بدتر کرده بود.
{{اصلی|امتیازات و قراردادها در دوره قاجار}}
 
[[جرج کرزن]] سیاستمدار انگلیسی در دهه آخر قرن نوزدهم می‏گویدمی‌‏گوید: «گذشته از اشیاء تجملی غربی‏ که طبقات بالا به آن معتاد شده‏اند،شده‏‌اند، پوشاک همه طبقات جامعه، از مردان گرفته تا زنان، جملگی از غرب وارد می‏شودمی‌‏شود.[[ابریشم]]،[[ساتن]] و [[ماهوت]] برای طبقات‏ اعیان و قماش نخی و پنبه‏ ایپنبه‏‌ای برای همه طبقات. لباس یک روستائی ساده از [[منچستر]] یا [[مسکو]] می‏آیدمی‏‌آید و [[نیلی]] را که همسر او بکار می‏بردمی‌‏برد از [[بمبئی]] وارد می‏شودمی‏‌شود. در واقع از بالاترین تا پایین ترین مراتب اجتماعی بطور قطع وابسته و متکی به کالاهای غربی شده ‏اندشده‌اند»<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی=نظری |نام=محسن |عنوان=سهم بازار و برنامه در شکل گیری و رشد صنایع ایران (قسمت دوم): بررسی علل و موانع تاریخی رشد صنعتی در ایران |نشانی= http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/167046 |بازبینی= |اثر= |تاریخ= |ناشر=اطلاعات سیاسی - اقتصادی» خرداد و تیر ۱۳۶۹ - شماره ۳۶ |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref>
 
در ۱۸۶۰ میلادی [[رابرت گرنت واتسن]] درباره‏ءدرباره‏ اقتصاد شهر [[اصفهان]] بعنوان نمونه‌ای از وضعیت ایران می‏گویدمی‏‌گوید: «شهر نامی اصفهان دیگر آن پایتخت باشکوه دوره‏ء [[صفویه]] نیست. سیر انحطاطی آن از محوطه‏های‏محوطه‌‏های‏ بزرگ خالی که در دوران رونق خود سراسر کوچه و بازار و بنا بود اینک آشکار است. بخش عمده بازارها و محلات ویران و خالی از سکنه‌است و این‏ می‏رساندمی‌‏رساند که در روزگار پیشین چه شکوهی داشته‌است». [[اوژن فلاندن]] باستان شناس فرانسوی که از اصفهان بازدید داشته‌است نیز در ۱۸۴۰ می‏نویسدمی‏‌نویسد: «از کارخانجات نساجی و اسلحه‏ سازی و زربفت و [[مخمل‏]] ایران که روزگاری محصولات آن به تمام مشرق زمین صادر می‏شد،می‌‏شد، خبری‏ نیست و همه نابود شده‏ اندشده‏‌اند. محصولات ایران از بین رفته و بویژه همجواری با انگلستان نتیجه شومی بخشیده‌است. زیرا مقدار زیادی محصول را به بهایی‏ بسیار نازلتر از آنچه ددر رخودخود ایران ساخته می‏شودمی‌‏شود در بازارهای ایران بفروش‏ می‏رسانندمی‏‌رسانند.»
 
از بین رفتن کارخانجات [[ابریشم]] بافی در قرن نوزدهم که به مرور و همزمان با واردات گسترده پارچه‌های انگلیسی به ایران آغاز گردید آثار اجتماعی دیگر نیز بدنبال داشت، از کاشت درخت [[توت]] (برای پرورش [[کرم ابریشم]]) بدلیل نبود بازار برای پارچه‌های تولید داخل از بین رفت و بجای آن کشت [[خشخاش]] رواج یافت. بطوریکه از [[یزد]] (که زمانی از مراکز تولید پارچه در ایران بود) سالانه ۲۰۰۰ صندوق [[تریاک]] صادر می‌گردید. در ۱۸۹۰ کرزن‏ اظهار داشته بود که یزد هنوز دارای ۱۸۰۰ کارخانه ابریشم‏ بافی با ۹۰۰۰ کارگر است اما در ۱۸۹۳ [[پرسی سایکس|سر پرسی سایکس]] اظهار داشت که دستگاههای‏ بافندگی یزد به ۷۰۰ دستگاه تنزل یافته‌است.
خط ۵۹:
|نشانی=http://www.bbc.co.uk/persian/arts/story/2005/11/printable/051116_pm-bd-shiite-scripts.shtml |بازبینی= |اثر= |تاریخ= |ناشر=بی بی سی فارسی |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref>
 
در اساسنامه شرکت آمده بود: «این شرکت به کلی از دادوستد متاع خارجه ممنوع است. فقط هم خود را صرف ترقی متاع داخله و آوردن چرخ اسباب و کارخانه مفیده خواهد نمود و حمل متاع داخله را به خارجه بر حسب اقتضاء و به موقع خود در کشیدن راه شوسه و آهن اقدام خواهد کرد.» همچنین در ماده بیست و چهارم آمده‌است که «تمام اجزاء از رییس و مرئوس و امنای شرکت حسب‌الشرط مجبورند لباس خود را از منسوجات و متاع داخله مصرف رسانند.»
 
 
خط ۱۱۷:
* [[استقلال اقتصادی]]
 
== منبعمنابع ==
{{پانویس}}