هندوئیسم: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Tanhabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز r2.7.1) (ربات: افزودن pa:ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ
JYBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۲) +مرتب+تمیز(۲.۷): + رده:ادیان هندی
خط ۵:
p.20.</ref>
 
برخلاف سایر ادیان جهانی، هندوئیسم را نمی‌توان برپایه یک اقتدار یا [[جزم‌باوری]] اصلی ریشه‌گرفته از یک موجودیت روحانی یا یک کتاب مقدس تعریف کرد. هندوان‌هندوان مفهوم [[یکتاپرستانه]] «خدای خدایان» را می‌شناسند، و اغلب هنگامی که از خدا سخن می‌گویند به یک [[رب‌النوع]] خاص هندو اشاره دارند، اما هندوئیسم، متضمن [[چندخداپرستی]] و فرقه‌گرایی است. بنابراین، هندوان با اعتراف ضمنی به محدودیت‌محدودیت دانسته‌های انسان، توافق کرده‌اند که درباره اصول عقاید توافق نداشته باشند. در نتیجه‌نتیجه هندوئیسم بیشتر بر کردار تاکید دارد تا بر عقیده؛ و زیربنای اخلاقی آن تکثّری‌تکثّری تقریبا نامحدود دارد.<ref name="غلامی، رضا"/>
 
برای دستیابی به آرمان‌های هندوگرایی، افراد می‌توانند رویکردهای گوناگونی را پیشه کنند. از آنجا که باورهای کهن و نو در هندوگرایی در کنار هم جریان دارند، باورها و رویکردهای هندوها گاه متناقض به نظر می‌آیند. هندوئیسم با نداشتن یک نظام عقیدتی یکپارچه و یک کتاب [[مقدس]] به‌به عنوان هسته اصلی، توجهی به تقسیم جهان به مؤمن و غیر مومن ندارد.<ref name="غلامی، رضا"/>
هندوئیسم همانقدر که یک [[دین]] است، یک شیوه زندگی نیز هست. هندوان در یافتن راهی که باید در پیش گیرند از آزادی زیادی برخودارند، اگر چه آنان برای‌برای تشخیص آنکه در موقعیتی خاص، کردار درست و درخور کدام است، همواره با نگرانی‌هایی روبرو هستند، اما این دین انعطاف زیادی از خود نشان می‌دهد.<ref name="غلامی، رضا">غلامی، رضا: اخلاق در آیین هندو. در: «کتاب ماه دین»، خرداد ۱۳۷۹ - شماره ۳۲. (از صفحه ۱۶ تا ۲۰).</ref>
 
این امر باعث شده که در طول زمان و در جوامع گوناگون هندو در سراسر جهان با تنوعی بعضا گیج‌کننده در باورها و کردارها روبرو شویم.<ref name="غلامی، رضا"/>
خط ۱۴:
این آیین تغییر یافتهٔ آیین ودایی هند است. دین آریایی‌های مهاجر به هند که متون آن اشتراکات بسیاری با اوستای زردشت دارد. باورهای اقوام بومی هند، مانند تمدن درهٔ [[موهنجودارو]]، در خدایانی مانند [[رودره]] تجلی یافت که در دوران بعد در قالب خدایان اصلی آیین هندو متجلی شد.
 
== باورها ==
با وجود گوناگونی زیاد میان شاخه‌های هندوگرایی و پیروان آن، چند باور اولیه در همه آن‌ها مشترک است. این باورهای اولیه عبارتند از [[باززایی]] (دوباره زاده شدن)، امکان رهایی از باززایی توسط [[موکشا|رستگاری]]؛ و باور به قوانین [[کارما]] (هر چه بکاری همان بدرَوی) و [[دارما]] (نظم ذاتی و درونی اشیاء و پدیده‌ها). روش زندگی هندوها پیرامون این مفاهیم شکل می‌گیرد.<ref>The knowledgebook: everything you need to know to get by in the 21st Century. 2009. Washington, D.C.: National Geographic. </ref>
 
خط ۲۲:
در هندوئیسم، [[یوگا]]، [[پارسایی]] صوفی‌وار، [[مراقبه]] و [[پرستش]] ایزدان به عنوان راه‌های گریختن از باززایی دانسته می‌شوند.<ref>همان. ص۲۲۲.</ref>
 
آئین هندو در قدیم [[دین برهمایی]] خوانده می‌شد که به [[برهما]]، خدای هندوان اشاره می‌کرد و امروزه پیروان این آئین را هندو می‌نامند که نام درستی نمی‌باشد. شهر مذهبی برهماییان [[بنارس]] می‌باشد.<ref>[http://www.ariyaban.com/index.php?cat=page&item=berahmaii_fa&lang=fa وب‌گاه آریابان - آیین برهمایی]</ref> مهمترین نوشتار در این دین [[وداها]] و [[اوپانيشاداوپانیشاد]] ها میباشند.
 
در هندوئیسم آفریننده و آفریده یکی هستند و دو روی یک سکه‌اند.
 
[[دارما]] را می‌توان به دین، قانون، تکلیف، عدالت و بسیاری مفاهیم دیگر ترجمه کرد اما درواقع شامل همه این مفاهیم می‌گردد. دارما به عنوان تکلیف، وظیفه منظم فرد است که در هر شرایطی به نحوی عمل کند که عدالت تحقق یابد.یعنی به شکل‌شکل مقتضی و مناسب عمل کند.
 
هیچ چهرهٔ مقتدری را نمی‌توان‌نمی‌توان در میان هندوان سراغ گرفت که مدعی آن باشد که مبیّن حقیقت مطلق، انحصار قوانین نافذ و الگویی با کاربرد جهانی باشد.
 
هندوئیسم شکل تکامل یافته [[جانمندباوری]] (آنیمیسم) است و به همین دلیل بنیانگذار آن شناخته شده نیست. این آیین گونه‌ای فرهنگ، آداب و سنن اجتماعی است که با پاکسازی نفس و [[ریاضت]] همراه شده و در تمدن و حیات فردی و جمعی مردم هندوستان نقش بزرگی داشته‌است..<ref name="توفیقی، حسین">توفیقی، حسین: آشنایی با ادیان بزرگ. سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت): مؤسسه فرهنگی طه و مرکز جهانی علوم اسلامی. تهران: ۲۰۰۰.</ref>
خط ۳۴:
اصول دین هندو عبارت است از اعتقاد و احترام به کتاب‌های باستانی و سنت‌های دینی برهمنان و پرستش خدایانی که به ظهور آنها در دوره‌های کهن باور دارند. اعتقاد به وازایش ([[تناسخ]]) و رعایت مقررات طبقات اجتماعی در معاشرت و ازدواج، همچنین احترام به موجودات زنده، به‌ویژه [[گاو]]، به عنوان نماد حاصلخیزی زمین، از اصول آن دین است. لفظ «اُم» به معنای آمین برای هندوان بسیار تقدس دارد و از سویی اسم اعظم الهی به شمار می‌رود و از این نظر به اسم اعظم یهوه در دین یهود شباهت دارد.<ref name="توفیقی، حسین"/>
 
== پیشینه ==
ریشه‌ای هندوگرایی به دوران نوسنگی و دوره هاراپی (۵۵۰۰ تا ۲۶۰۰ پیش از میلاد) بازمی‌گردد. مردمان باستان در سراسر جهان باورهای [[شمن‌باوری|شَمَنی]] داشتند و هندواروپاییان نیز از این قاعده جدا نبودند. شمن‌باوری شاخه [[آریایی]] در هند خود را به صورت باورهای [[تانترا]] نشان داد و تانتراها از سرچشمه‌های آیین هندوئیسم به شمار می‌آیند. این باورهای نخستین بعدها در میان آریاییان اشکال نوین‌تری به خود گرفته و سنتی را پدید آوردند که سنت وِدایی نامیده می‌شود و این سنت در نوشته‌هایی به نام [[وداها]] تبلور یافته است.
 
خط ۵۲:
از سده نوزدهم به این‌سو هندوها بر جامعه مجزایی که نسبت به دیگر ادیان پیرامون خود دارند واقف‌تر شدند و به تعاریف مشخص‌تری از دین و جامعه خود را روی آوردند.
 
== ایزدان ==
هندوان به عده بی‌شماری از [[ایزد|ایزدان]] آسمانی و زمینی با نام‌ها و صفات غریب معتقدند و به آنها کرنش می‌کنند و برای هر یک بتخانه‌های با شکوهی می‌سازند. این ایزدان با هم خویشاوندی سببی و نسبی دارند و ویژگی‌های جسمی و روحی هر یک به تفصیل و با ذکر جزئیات در کتب مقدس و فرهنگ دینی هندوان آمده‌است. باور به جلوه‌گری خدایان به شکل انسان و حیوان در ادوار مختلف، نیز بسیار جلب نظر می‌کند دسته‌بندی خدایان در ارتباط با طبقات اجتماعی نیز مرسوم است.
 
خط ۵۸:
 
برخی از معروف‌ترین ایزدان هندو عبارتند از<ref name="توفیقی، حسین"/>:
* [[اگنی]] (Agni) یعنی آتش ؛
* [[وارونا]] (Varuna) یعنی آسمان ؛
* [[ایشوار]] (Isvara) یعنی قادر متعال ؛
* [[رودرا]] (Rurdra) یعنی وحشتناک ؛
* [[راما]] (Rama) یعنی دلپذیر؛
* [[کریشنا]] (Krishna) یعنی آبی پررنگ ؛
* [[یاما]] (Yama) یعنی ارابه ران معادل جم در آیین زردشت) که خدای حاکم بر ارواح مردگان است.
* [[اشوین]] (Asvin) یعنی اسب‌سوار، عنوان دو تن از فرشتگان آیین هندو است.
 
هندوان بر این باورند که این پزشکان آسمانی برای انسان تندرستی، نیکبختی و دارایی به ارمغان می‌آورند. پرستندگان بت مؤنث زشت‌روی [[کالی]] به معنای سیاه معتقدند هدایای ویژه این بت را باید از طریق راهزنی به دست آورد و تقدیم بتخانه کرد. البته معمولا بتان را بسیار زیبا می‌سازند تا آنجا که [[بت]] در شعر فارسی کنایه از محبوب زیبا است.<ref name="توفیقی، حسین"/>
خط ۸۰:
{{ویکی‌انبار-رده|Hinduism}}
{{پانویس}}
 
{{دین-خرد}}
{{آئین هندو}}
 
== منابع ==
* کتاب " از آیین هندو، بودا تا بینهایت " : مهندس شیما نثاری حقیقی فرد-انتشارات مهر امیر المومنین-سال ۱۳۹۰.
{{پانویس}}
 
[[رده:آسیا]]
[[رده:آیین هندو]]
[[رده:ادیان هندی]]
[[رده:هندوگرایی]]
 
سطر ۹۴ ⟵ ۹۹:
{{Link GA|fr}}
{{Link GA|sr}}
 
==منابع==
* کتاب " از آیین هندو، بودا تا بینهایت " : مهندس شیما نثاری حقیقی فرد-انتشارات مهر امیر المومنین-سال ۱۳۹۰.
{{پانویس}}
 
[[af:Hindoeïsme]]