خاقانات ترک غربی: تفاوت میان نسخه‌ها

 

'''خاقانات غربی ترک''' یا '''خاقانی غربی''' خاقاناتی بودند در [[آسیای میانه]] که در اثر منشعب شدن [[خاقانات ترک]]، در قرن هفتم میلادی بوجود آمدند. تأسیس این خاقانات در سال [[۶۰۰ (میلادی)|۶۰۰ میلادی]] و انقراض آن در سال [[۶۵۹ (میلادی)|۶۵۹ میلادی]] بود.

اندکی بعد رقابت و دشمنی میان دو خاقانات شرقی و غربی پدید آمد. امپراتوری چین که [[خاقانات ترک شرقی]] را دشمنی خطرناک می‌شمرد، راه اتحاد با خاقانات ترک غربی را در پیش گرفت. همچنین خاقانات ترک غربی روابط دوستانه‌ای با امپراتوری [[بیزانس]] داشت و دشمن [[ساسانیان]] بشمار می‌آمد.<ref>ایران و ترکان در روزگار ساسانیان. ص ۴</ref>

 

در ابتدا سیاست ترک‌هایی که [[آسیای میانه]] را اشغال کرده بودند از سیاست [[هیتالیان]] تفاوت قابل ملاحظه ای نداشت یعنی آنان به حاکمان محلی باج و مالیات می‌بستند. خاندان سلطنتی پیشین و قواعد و موازینی که در ایام گذشته، هنوز در محلات متداول بود، تغییر نپذیرفت ولی تدریجاً وضعیت تغییر کرد و ترک‌ها در آسیای میانه نظام ادارهٔ امور را فرا گرفتند. اعیان و اشراف ترک در حرص و طمع افتادند و والی ناحیهٔ [[چاچ]] ([[تاشکند]] کنونی) را کشته، به جای او «داله» نام ترک را نشاندند.

در سال [[۶۱۸ (میلادی)|۶۱۸ میلادی]] در عهد [[تونشخو]] یا [[تون جبغو خان]] حاکم خاقانات ترک غربی اصلاحاتی اعلان گردید که طبق آن خاقان مذکور تمام حاکمان محلی را والیان خود خوانده، به همهٔ آنها عنوان داد. در سیاست او زوری با زاری توأم استفاده می‌شد مثلاً یکی از تواناترین حاکمان [[سمرقند]] را به دامادی خود درآورد. زمانی که سپهسالار ایران [[سمبات بگراتونی]] به [[هیتالیان]] حمله برد، تونشخو به مدد آنان آمد و پادگان ایرانی مجبور به عقب نشین شد. بدین ترتیب تمام [[تخارستان]] از سلطهٔ ساسانیان خارج شد.<ref>تاجیکان، ص ۳۴۲</ref>

در سال [[۶۵۹ (میلادی)|۶۵۹ میلادی]]، خاقانات غربی، توسط امپراتور چین از بین رفته و دیگر هرگز سر برنیافراشت.<ref>ایران و ترکان در روزگار ساسانیان. ص ۲۰۳</ref>

 

در سال [[۶۱۹ (میلادی)|۶۱۹ میلادی]]، خاقانات غربی ترک، به شهر [[بلخ]] که متعلق به ایران بود، حمله کرد ولی پس از مدتی به عقب رانده شدند. این جنگ [[دومین جنگ ایران و ترکان]] نامیده می‌شود.

 

در سال [[۶۲۶ (میلادی)|۶۲۶]] تا [[۶۲۹ (میلادی)|۶۲۹ میلادی]]، در طی [[سومین جنگ ایران و ترکان]]، خاقانات ترک غربی که با [[هراکلیوس]]، امپراتور [[بیزانس]] متحد شده بودند، توانستند با موفقیت [[قفقاز]] را تصرف کنند.<ref>ایران و ترکان در روزگار ساسانیان. ص ۱۶۹</ref>

 

== پانویس ==

* ویکی‌پدیای انگلیسی

 

[[رده:آسیای میانه]]

[[رده:اقوام باستانی]]

[[رده:اقوام ترک‌تبار]]

[[رده:تاریخ قزاقستان]]

 

[[az:Qərbi Göytürk xaqanlığı]]