حزب سوسیالیست ایران: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز ربات: مرتبسازی ردهها؛ زیباسازی |
جز ویرایش با ابرابزار |
||
خط ۱:
== ظهور و افول نخست ==
'''حزب سوسیالیست''' یکی از چهار [[حزب]] اصلی ابتدای دوره حکومت [[رضاخان]] به عنوان سردار سپه بود.<ref>آبراهامیان، ص.۱۰۷</ref> اعضای این حزب را [[سوسیالیست|سوسیالیستهایی]] که قبلا حامی [[حزب دموکرات (دوران مشروطه)|حزب دموکرات]] بودند و قصد بسیج کردن طبقههای [[طبقه متوسط|متوسط]] و پایینتر مانند [[طبقه کارگر]] را داشتند تشکیل دادند. رهبران این حزب [[سلیمانمیرزا اسکندری]]، [[سید محمدرضا مساوات]] و [[قاسم خان صور]] (مدیر [[مجله صور اسرافیل]] و برادرزاده [[صور اسرافیل]]) بودند. این حزب علاوه بر [[تهران]] در شهرهای [[رشت]]، [[قزوین]]، [[بندر انزلی]]، [[تبریز]]، [[مشهد]]، [[کرمان]] و [[کرمانشاه]] شعبههایی تاسیس کرد. ''حزب سوسیالیست'' چهار روزنامه از جمله [[روزنامه توفان]] (ناشر: [[محمد فرخی یزدی]]) منتشر میکرد و برنامههای حزب عبارت بودند از: «ایجاد جامعهای برابر در آینده، ملی کردن ابزار تولید از جمله کشاورزی، طرحهای آبیاری برای کمک به کشاورزان، تقویت حکومت مرکزی و تشکیل انجمنهای ایالتی با تامین عدالت برای کلیه مردم «بدون توجه به نژاد و ملیت»، [[آزادی بیان]]، [[آزادی اندیشه|اندیشه]]، [[آزادی نشر|نشر]] و [[آزادی اجتماع|اجتماع]]، حق راه انداختن اتحادیه و اعتصاب؛ انتخابات آزاد، عمومی، مخفی و مستقیم؛ آموزش دبستانی اجباری برای همه کودکان، استفاده از [[زبان مادری]] در دبستانها، حق تحصیل زنان، ممنوعیت [[کار کودکان]]، ساعات کاری روزانه هشت ساعته، پرداخت حقوق برای روزهای جمعه، طرحهای دولتی برای از بین بردن بیکاری در شهر و روستا. این حزب با [[حزب کمونیست ایران (دهه ۱۹۲۰)|حزب کمونیست]] و [[جمعیت نسوان وطنخواه]] ارتباطی نزدیک داشت.<ref>آبراهامیان، ص.۱۱۵ تا ۱۱۷</ref>
== تجدید حیات و افول مجدد ==
پس از کودتای۲۸ مرداد۳۲، دکتر [[محمدعلی خنجی]] این حزب را به همراه سایر مبارزانی که سالها با او در حزب نیروی سوم همکاری داشتند از جمله [[غلامرضا تختی]] (قائم مقام دبیرکل حزب)، دکتر مسعود حجازی، دکتر یوسف جلالی، دکتر ترابعلی براتعلی، [[دکتر ایرج وامقی]]، دکتر عبدالله خنجی، حسین سکاکی، مهدی غضنفری، حسن خرمشاهی، دکتر احمد سپهری و مهندس عباس سنگانی به وجود آورد.
سطر ۱۰ ⟵ ۹:
== منابع ==
* {{یادکرد |کتاب = ایران بین دو انقلاب: از مشروطه تا انقلاب اسلامی |نویسنده = [[یرواند آبراهامیان|آبراهامیان، یرواند]]|ترجمه = کاظم فیروزمند، حسن شمس آوری، محسن مدیر شانهچی |فصل = |صفحه = ص.۱۰۷ تا ۱۱۷| ناشر = نشر مرکز| چاپ = دوم| سال = ۱۳۷۸|شابک =
{{ایران-خرد}}
|