فروغ‌الدوله: تفاوت میان نسخه‌ها

| نام = فروغ‌الدوله

| نام کامل = '''تومان آغا'''

| همسر ۱ = [[ظهیرالدوله]]

| فرزندان = سه پسر و چهار دختر از جمله [[ولیه صفا]] (فروغ‌الملک)

'''تومان آغا''' (فروغ‌الدوله) دختر [[ناصرالدین‌شاه قاجار]] و [[خازن‌الدوله]] از زنان [[آزادیخواه]] دوره [[قاجار]] و زمان [[جنبش مشروطه ایران|جنبش مشروطه]] بود. او و همسرش [[ظهیرالدوله]] عضو [[انجمن اخوت]] بودند. فروغ‌الدوله که طرفدار مشروطیت بود مخالفتش را با برادرش [[مظفرالدین شاه]] و برادرزاده‌اش [[محمدعلی شاه]] علنی کرده بود. در جریان به توپ بسته شدن مجلس، حمدعلی شاه دستور تخریب و غارت خانه او را نیز صادر کرد<ref name="hejazi">حجازی، بنفشه</ref>.

تومان آغا خواهر تنی [[فخرالدوله (توران آغا)]] بود. او در جوانی به خواست پدرش با علی خان قاجار [[ظهیرالدوله]] که وزیر تشریفات دربار بود ازدواج کرد. پس از ازدواج لقب «'''ملکه ایران'''» گرفت. آنها دارای سه پسر و چهار دختر از جمله ولیه صفا ([[فروغ‌الملک]]) شدند.<ref name="hejazi">حجازی، بنفشه</ref>.

فروغ‌الدوله پس از ازدواج با ظهیرالدوله که آزادیخواه و شاعر بود، فعالیت‌هایش را در [[انجمن اخوت]] و دراویش [[صفی علیشاهی]] آغاز کرد و آشکارا با برادرش [[مظفرالدین شاه]] و برادرزاده‌اش [[محمدعلی شاه]] مخالفت کرده و همراه همسرش در این راه مبارزه می‌کرد<ref name="hejazi">حجازی، بنفشه</ref>.

نامه‌هایی از او باقی مانده استمانده‌است که خطاب به [[ظهیرالدوله]]، [[مظفرالدین شاه]]، [[محمدعلی شاه]]، و سیاست‌مدارن دیگر وقت نوشته استنوشته‌است. در این نامه‌ها قدرت اندیشه و دیدگاه‌های آزادی‌خواهانه و انتقادآمیز او مشخص است<ref name="hejazi">حجازی، بنفشه</ref>.

فروغ‌الدوله در ماجرای دستگیر شدن شوهرش و دیگر مشروطه خواهان به دست نیروهای محمدعلی شاه، نقش مهمی در آزادی آنان داشت<ref name="hejazi">حجازی، بنفشه</ref>. اما هنگامی که مجلس به توپ بسته شد، محمدعلی شاه دستور تخریب و غارت خانه او را نیز صادر کرد<ref name="bamdad">بامداد، بدرالملوک</ref>.

فروغ‌الدوله عضو [[انجمن اخوت]] بود (دراویش صفی علیشاهی) و بدون حجاب به جلسه‌های انجمن می‌رفت و سخنرانی می‌کرد. از فروغ‌الدوله و دو دخترش، [[فروغ‌الملوک]] و [[ملک‌الملوک]] عکس‌هایی در لباس [[درویش|درویشی]] با [[کشکول]] و [[منتشا]] باقی مانده استمانده‌است. فروغ‌الدوله شعرهای مدح‌آمیزی نیز می‌گفت.<ref name="bamdad">بامداد، بدرالملوک</ref>

فروغ‌الدوله با تخلص «صفا» شعر می‌گفت که تخلص شوهرش نیز بود. ابیات زیر نمونه‌ای از اشعار اوست:<ref name="hejazi">حجازی، بنفشه</ref>