صورت فلکی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
MerlIwBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات: افزودن pnb:تارہ چرمٹ
Sash56 (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲:
[[پرونده:Orion_distances.jpg|200px|بندانگشتی|<small>فاصله ستاره‌های صورت فلکی شکارچی</small>]]
[[پرونده:نفشه ستاره غار لاسکو.jpg|<small>نگاره سنگی در غار لاسکو</small>|بندانگشتی|200px|left]]
'''صورت‌فلکی''' یا '''پیکرآسمانی''' مجموعه‌ایگردایه ای از [[ستاره|ستاره‌ها]] است که از دیدگاه زمینی به شکل خاصیویژه تشبیهای مانندسازی و نام‌گذاری شده‌است.<ref>بدون ذکر منبع، به بحث این مقاله نگاه کنید.</ref> در واقعیت سه بعدی، ستارگان یک پیکرآسمانی لزوماً به هم نزدیک نیستند و ربطیپیوندی به هم ندارند. قرار دادن آن‌ها در یک مجموعه صرفاًتنها به‌خاطر نزدیکی ظاهری از دیدگاه زمینی است. دسته‌بندی ظاهری ستارگان به صورت پیکرهای‌آسمانی از نظردید نشانی‌دهی و تهیهساختن نقشه‌های آسان‌فهمِ آسمان مفیدسودمند است.<ref>بدون ذکر منبع، به بحث این مقالهگفتار نگاه کنید.</ref>
 
== تاریخچه ==
مطالعاتپژوهش های باستان‌شناسی نشان می‌دهد که نگاره‏هاینگاره‏ های نقاشی شده بر روی دیوارهای [[غار لاسکو]] در جنوب فرانسه حاویدربرگیرنده نشانه‌های نجومی است. گمان می‌شود خوشه ستاره‌ای پروین در کنار خوشه قلائص ([[گاو (صورت فلکی)|صورت فلکی گاو]]) بر روی این نگاره‌ها نمایش داده شده‌است.<ref>[http://www.iau.org/public_press/themes/constellations/ اتحادیه بین‌المللیفرامرزی نجوم:] حاویدربرگیرنده نقشه‌های با کیفیت بالا و مختصات مرزهای صور فلکی</ref>
شاید انسان‌های دورانروزگار [[پارینه‏سنگی]] (۳۰٬۰۰۰ تا ۲۶٬۰۰۰ سال پیش از میلاد) نخستین کسانی بودند که چهار جهت اصلی را تشخیصشناسایی دادندکردند. در اواخر دوره پارینه‌سنگی (۲۰٬۰۰۰ تا ۱۶۰۰۰ سال پیش از میلاد) در فرانسه هنر ساخت ابزارهای سنگی به اوج خود رسید و در آن هنگام اندیشه نخستین صورت‌های‌فلکی پایه گذاری شد.
این را در آثاریادگارهای بجای مانده ی باقی‌ماندهٔ نقش‌های درون غارهای این دورانروزگار می‌توان یافت. در دره میرملاس و همیان در شمال کوهدشت لرستان نیز پناهگاه‌هایی از این دورانروزگار وجود دارند. در این پناهگاه‌ها نقش‌های رنگ‌دار زیادی است. حدود ۱۶٬۰۰۰ تا ۸٬۰۰۰ سال پیش از میلاد، کم‌کم اسامی گروه‌های ستاره‌ای (صورت‌فلکی) به سه دستهٔ نمادین تغییر کرد. دنیای پایینی، میانی و بالایی.
حدود ۱۰٬۰۰۰ سال پیش از میلاد، عصردوره ی یخبندان در اروپا به پایان رسید. با گرم شدن زمین، علفزارها و دشت‌های اروپا جای خود را به جنگل‌ها دادند و دوران [[نوسنگی]] آغاز شد. در این دوره، انسان‌ها به جای شکار و جمع‌آوریگردآوری غذاخوراک به کشاورزی و تولید غذاخوراک می‌پرداختند. از این رو نیاز آن‌ها به وضعیتچگونگی آب و هوا، و دانستن فصل‌ها بیشتر شد.
به این ترتیببدینسان به مسیرگذر سالانه خورشید در آسمان توجه بیشتری کردند. می‌توان گفت حدود ۵٬۶۰۰ سال پیش از میلاد، چهار صورت ‏فلکی در آسمان شکل گرفته بودند: دو پیکر، سنبله، قوس و ماهی. آن‌ها نمایانگر نقاط اعتدال‌ها و انقلاب‌های آن زمان بودند و مبنایپایه ی صورت فلکی‌های منطقةالبروجی امروزی شد.<ref>مقاله: در جستجوی نخستین صورت‌های فلکی - ماهنامه نجوم، سال ششم، شماره یازدهم، مرداد ۱۳۷۶، نجوم ۷۱</ref>
 
از سویی به نظر می رسد اولیننخستین صورت فلکی دبخرس اکبربزرگ بوده که توسطبه دست سومریان بعلتبه انگیزه تشخص آن و تعیین جهت شمال معین شده است و پس از آن صورتهای فلکی دایرةالبروج و آنگاه توسطبه دست مصریان، بابلیان و اعراب تعدادشمار آنها به ۴۸ صورت فلکی رسیده است. در سال ۱۹۳۰ میلادی برای تمام آسمان ۸۸ صورت فلکی بصورت بین المللیفرامرزی شناسایی و به تصویبپذیرش رسید.
 
== صورت‌های فلکی ==
برای برابری نامهای صورتهای فلکی با نامهای عربی و انگلیسی آنها به [[فهرست صورت‌های فلکی]] رجوع نمائیدبازگردید.
{{صور فلکی}}