ماده تاريخ [[پديده]] اي است كه از قرن هفتم به بعد در [[ادبيات]] [[فارسي]] شيوع يافت و آن ذكر تاريخ‌هايي است در قطعه هاي كوتاه براي واقعه هاي گوناگون اعم از [[جلوس]] يا [[فوت]] يا [[قتل]] پادشاهي[[پادشاه]]ي و يا [[مرگ]] و قتل [[امير]] يا [[وزير]] يا [[دبير]] و يا [[شاعر]] و [[حكيم]] و امثال ذلك. معمولا شعري كه از اين راه پديد آيد قطعه اي كوتاه است كه شاعر در يكي دو بيت آخر آن تاريخ مورد حجت را ذكر مينمايد و بيت هاي پيشين از آن را براي تمهيد مي آورد و معمولاً اين مقدمه براي معرفي و بيان وجه اهميت كسي يا واقعه اي گفته مي شود كه تاريخ آن ذكر گرديده است. اصطلاحاً تاريخ گويي به اين نحو را ماده تاريخ سازي مي گويند.
