پرادانا (پرادهانا) ( سانسکریت: रजस्) به ریشه اصلی ماده، ماده اولیه، اطلاق می‌شود.

پرادانا ویرایش

طبق مکتب سامخیا، پرادانا (Pradhāna)، ریشه اصلی ماده است که به عنوان حالت تعادل سه گوناس: ساتوا، راجاس و تاماس، سه حالت پراکرتی (طبیعت مادی) تعریف شده‌است.

ابدی و فراگیر ویرایش

پرادانا و پراکرتی (پراکریتی) ابدی و فراگیر، نامحدود و علت مادی است که همه چیز را تولید می‌کند.

سه رکن اساسی ویرایش

معرفت تفکیکی سامخیا (سانکیها) بر سه رکن اساسی اساسی است:

  1. اصل ناپیدا که همان مادهٔ اولیه یا هیولای اولی (prakrti-pradhana) است.
  2. اصل پیدا (vyakti) که دگرگونیها یا پیدایش‌های پی در پی مادهٔ اولیه را شامل است.
  3. روح که فاعل است بدون آن که فعلی انجام دهد پوروشا (purusa).[۱]

منابع ویرایش

  1. داریوش شایگان (۱۳۸۶ادیان و مکتبهای فلسفی هند جلد دوم، ص. ۵۶۷