پلوتونوسن (به انگلیسی: Plutonocene), Pu(C۸H۸)۲ یک ترکیب آلی متشکل از یک اتم پلوتونیوم است که به صورت ساندویچی بین دو حلقه آنیون سیکلواکتاتتراانید (COT2-) قرار دارد. این ماده، به صورت جامد قرمز تیره و بسیار حساس به هوا است که به میزان کمی در تولوئن و کلروکربن‌ها محلول است.[۱][۲] پلوتونوسن عضو دسته اکتینوسن‌ها است که در آن آکتینیدها در حالت اکسایش ۴+ خود قرار دارند. اکتینوسن‌ها خود نوعی ترکیب متالوسن محسوب می‌شوند.

پلوتونوسن
Molecular structure of plutonocene
شناساگرها
جی‌مول-تصاویر سه بعدی Image 1
  • [Pu].C1=CC=CC=CC=C1.C1=CC=CC=CC=C1

  • InChI=1S/2C8H8.Pu/c2*1-2-4-6-8-7-5-3-1;/h2*1-8H;/b2*۲-۱-,۳-۱-,۴-۲-,۵-۳-,۶-۴-,۷-۵-,۸-۶-,۸-۷-;
    Key: DFMONSHXBOWXGP-OGVMWVNQSA-N

خصوصیات
فرمول مولکولی C۱۶H۱۶Pu۱
جرم مولی ۴۵۲٫۳۶ g mol−1
شکل ظاهری بلورهای قرمز گیلاسی
انحلال‌پذیری در آب نامحلول، با آب واکنش ندارد
انحلال‌پذیری در کلروکربن‌ها کم محلول (ca. 0.5 g/L)
خطرات
خطرات اصلی خطر تشعشع ،ایجاد بخار ، سمی
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
Infobox references

پلوتونوسن تا دهه ۱۹۸۰ به دلیل خطر قابل توجه تشعشع در مقایسه با اکتینوسن‌های دیگر مانند اورانوسن، کمتر مورد مطالعه قرار گرفته‌است.[۳][۴] در عوض، این ترکیب بیشتر موضوع مطالعات نظری مربوط به پیوند در مولکول بوده‌است.[۵]

منابع

ویرایش
  1. Karraker, David G.; Stone, John Austin; Jones, Erwin Rudolph; Edelstein, Norman (1970-08-01). "Bis(cyclooctatetraenyl)neptunium(IV) and bis(cyclooctatetraenyl)plutonium(IV)". Journal of the American Chemical Society. 92 (16): 4841–4845. doi:10.1021/ja00719a014. ISSN 0002-7863.
  2. Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements (2nd ed.). Boston, Mass.: Butterworth-Heinemann. pp. 1278–1280. ISBN 978-0-08-037941-8.{{cite book}}: نگهداری یادکرد:تاریخ و سال (link)
  3. Windorff, Cory J.; Sperling, Joseph M.; Albrecht-Schönzart, Thomas E.; Bai, Zhuanling; Evans, William J.; Gaiser, Alyssa N.; Gaunt, Andrew J.; Goodwin, Conrad A. P.; Hobart, David E. (2020-09-21). "A Single Small-Scale Plutonium Redox Reaction System Yields Three Crystallographically-Characterizable Organoplutonium Complexes". Inorganic Chemistry. 59 (18): 13301–13314. doi:10.1021/acs.inorgchem.0c01671. ISSN 0020-1669. PMID 32910649.
  4. Apostolidis, Christos; Walter, Olaf; Vogt, Jochen; Liebing, Phil; Maron, Laurent; Edelmann, Frank T. (2017). "A Structurally Characterized Organometallic Plutonium(IV) Complex". Angewandte Chemie International Edition (به انگلیسی). 56 (18): 5066–5070. doi:10.1002/anie.201701858. ISSN 1521-3773. PMC 5485009. PMID 28371148. Archived from the original on 11 July 2021. Retrieved 4 April 2021.
  5. Kerridge, Andrew (2013-11-06). "Oxidation state and covalency in f-element metallocenes (M = Ce, Th, Pu): a combined CASSCF and topological study". Dalton Transactions (به انگلیسی). 42 (46): 16428–16436. doi:10.1039/C3DT52279B. ISSN 1477-9234. PMID 24072035.