پناهندگان در ایران

بنا به اعلام آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد شمار پناهندگان در ایران در سال ۲۰۱۶ بالغ بر ۹۷۹٬۴۱۰ بوده[۱] که ایران را به چهارمین کشور دارای جمعیت پناهنده تبدیل می‌کند.[۲] از این تعداد ۹۵۱٬۱۴۲ نفر افغان و ۲۸٬۲۶۸ نفر عراقی هستند.[۱]شمار پناهندگان افغان بدون مدرک شناسایی در ایران حدود دو میلیون نفر تخمین زده می‌شود.[۳] ۳۴۵٬۴۰۶ دانش آموز افغان و عراقی در سال تحصیلی ۲۰۱۴–۲۰۱۵ در مدارس ایران ثبت نام کردند.[۱]

زن پناهجوی افغان در حال خیاطی در کمپ پناهندگان در مهمانشهر تربت‌جام

سازمان ملل متحد از ایران برای نحوه میزبانی از میلیون‌ها پناهنده ستایش کرده‌است. از آنجا که افغانستان در سال‌های اخیر بی‌ثبات تر شده و اقتصاد آن راکد است پناهندگان افغان تمایلی به بازگشت داوطلبانه به کشورشان ندارند.[۲]

رهبر ایران در سال ۲۰۱۵ اعلام کرد هر کودک در ایران فارغ از مدارک سجلی اش باید در مدرسه پذیرفته شود. این باعث شد ۴۸٬۰۰۰ کودک افغان فاقد مدرک شناسایی در نظام آموزشی ثبت نام کنند. کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل به همراه وزارت بهداشت ایران برای ارایه مراقبت سلامت اولیه به همه پناهندگان تلاش کرده‌اند. این مراقبت شامل واکسیناسیون، تنظیم خانواده و مراقبت مادر و کودک می‌شود.[۴]

موج اول پناهندگان خارجی در ایران آواره‌های حمله شوروی به افغانستان بودند. پس از جنگ ایران و عراق موج دیگری از آوارگان از عراق به ایران رفتند. بسیاری از آنان پس از حمله آمریکا به عراق به کشورشان برگشتند. در چارچوب طرح ساماندهی اتباع غیرمجاز، دولت ایران سعی در سرشماری و صدور مدارک برای پناهندگان و همچنین اخراج اتباع غیرمجاز دارد.[۵]

در قوانین ایران ویرایش

قانون اصلی پناهندگی در ایران آیین‌نامه پناهندگان مصوب سال ۱۳۴۲ است.[۵]بنا بر ماده ۱ آیین‌نامه اجرایی ماده (۱۸۰) قانون برنامه سوم توسعه ایران پناهنده کسی است که «به علت ترس موجه از اینکه به دلایل مربوط به نژاد یا مذهب، ملیت یا عضویت در بعضی گروه‌های‌اجتماعی یا داشتن عقاید سیاسی تحت شکنجه قرار گیرد. در خارج از کشور محل سکونت عادی خود بسر می‌برد و نمی‌تواند یا به علت ترس مذکور نمی‌خواهد خود را تحت حمایت آن کشور قرار دهد.»[۶]

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Commissioner, United Nations High. "Iran Fact Sheet". UNHCR (به انگلیسی). Retrieved 2018-03-02.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ "The UN just told America to be more like Iran". The Independent (به انگلیسی). 2017-03-16. Archived from the original on 3 March 2018. Retrieved 2018-03-02.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:تاریخ و سال (link)
  3. «کمکهای اروپا برای تحصیل دانش آموزان بدون اقامت قانونی افغان در مدارس کرمان». euronews (به عربی). ۲۰۱۷-۱۰-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۳-۰۲.
  4. project.org/facts-about-refugees-in-iran/ "Ten Important Facts to Know About Refugees in Iran". The Borgen Project (به انگلیسی). 2017-03-03. Retrieved 2018-03-02. {{cite web}}: Check |پیوند= value (help)نگهداری یادکرد:تاریخ و سال (link)[پیوند مرده]
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «نگاهی به شرایط پناهندگان در ایران». Iran Human Rights. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۳-۰۲.
  6. «جمهوری اسلامی ایران». وزارت امور خارجه. ۱۹۳۵-۰۲-۱۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۳-۰۲.