پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات

تاریخچه و معرفی

پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات

شعار	پیشران پژوهش و نوآوری حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات
نوع	پژوهشگاه وابسته به دستگاه اجرایی
بنیانگذاری شده	1349
نهاد مادر	وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
بودجه	دولتی
رئیس	سیدمحمد رضوی زاده
نشانی	انتهای کارگر شمالی، تهران، ایران
پردیس	مرکز آموزش مهارت های دیجیتال
وبگاه	https://www.itrc.ac.ir/

پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات (مرکز تحقیقات مخابرات) ایران با 50 سال فعالیت تخصصی مستمر در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات، یکی از قدیمی‌ترین نهادهای پژوهشی حاکمیتی در حوزه فاوا و مغز متفکر و مشاور مادر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به شمار می‌رود. این مرکز در سال ۱۳۴۹ با امضای تفاهم نامه ای بین ایران و ژاپن تاسیس شد و به طور محدود، فعالیت‌های تحقیقاتی بنیادی خود را که پیش از انقلاب شکوهمند اسلامی عمدتا ماهیتی دانشگاهی داشت، آغاز کرد. با پیروزی انقلاب اسلامی و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، اداره امور پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات (مرکز تحقیقات مخابرات ایران) به وزارت پست و تلگراف و تلفن (ارتباطات و فناوری اطلاعات فعلی) واگذار شد و به عنوان بازوی تحقیقاتی و مشاوره ای در این وزارتخانه فعالیت‌های گسترده ای را دنبال کرد. این پژوهشگاه در سال ۱۳۸۴ به موسسه تحقیقات ارتباطات و فناوری اطلاعات و در سال ۱۳۹۱ از موسسه به پژوهشگاه ارتقا یافت.

چشم انداز و ماموریت ها

پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات در راستای اجرای وظایف مندرج در اساسنامه پژوهشگاه، پیشبرد اهداف توسعه حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات در اسناد بالادستی و برنامه های کلان کشور و به پشتوانه ظرفیت های پایدار دانش و پژوهش، شبکه سازی علمی و زیرساخت های تخصصی در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات،ماموریت های زیر را دنبال می کند:

- توسعه فناوری و راهبری تجاری سازی

- مشاوره تخصصی به زیست بوم ICT کشور

- دیده بانی، آینده نگری و پژوهش مسئولانه

- ارتقا مهارت های دیجیتال و توسعه شبکه دانش

مدیران پژوهشگاه

در تاریخ 31 خرداد 1401، عیسی زارع پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، سید محمد رضوی زاده را به عنوان رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات منصوب کرد. رضوی زاده دارای مدرک دکتری مهندسی مخابرات و دانشیار عضو هیئت‌علمی گروه مخابرات دانشگاه علم و صنعت است. مدیر آزمایشگاه تحقیقاتی شبکه‌های سیار باند پهن، مدیر گروه مخابرات دانشکده برق دانشگاه علم و صنعت ایران، مدیر تحصیلات تکمیلی دانشکده برق دانشگاه علوم صنعت ایران، مدیر گروه ارتباطات رادیویی ثابت و سیار پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، مشاور سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، رئیس پژوهشکده فناوری ارتباطات پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات و عضو هیئت‌مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت ازجمله مهم‌ترین سوابق اجرایی رضوی زاده است.

وی عضو ارشد انجمن جهانی مهندسین برق و الکترونیک (IEEE) و عضو هیئت‌مدیره بخش ایران این انجمن است. نظارت و اجرای پروژه‌های تحقیقاتی متعدد، عضویت در کمیته‌های علمی کنفرانس‌ها و همایش‌های ملی و بین‌المللی، داوری در مجلات معتبر بین‌المللی و انتشار حدود یک‌صد مقاله علمی در مجلات علمی داخلی و بین‌المللی بخشی از سوابق علمی ایشان است.

علیرضا یاری، معاون پژوهش و توسعه ارتباطات علمی و علی محمد منتظری، معاون پشتیبانی و توسعه منابع انسانی پژوهشگاه است.

ساختار پژوهشی پژوهشگاه

پژوهشگاه در راستای اجرای ماموریت ها و وظایف محوله از سه پژوهشکده «فناوری اطلاعات»، «فناوری ارتباطات» و «امنیت فناوری ارتباطات و اطلاعات» و سه مرکز «نوآوری و توسعه هوش مصنوعی»، «آموزش مهارت های تحول دیجیتال» و «مطالعات راهبردی و اقتصاد دیجیتال» تشکیل شده‌است.

پژوهشکده فناوری ارتباطات

پژوهشکده فناوری ارتباطات با شاکله اصلی مرکز تحقیقات مخابرات ایران و با ادغام بخش های شبکه و انتقال تشکیل شده است که رسالت توسعه و گسترش پژوهش، ارتقاء فعالیتهای پژوهشی، ارایه خدمات مشاوره‌ای، اجرای طرحهای پژوهشی و بومی‌سازی فناوری در زمینه‌ شبکه‌های ارتباطی را بر عهده دارد. این پژوهشکده از پنج گروه پژوهشی در حوزه فناوری‌های ارتباطات و شبکه و یک اداره آزمایشگاه تشکیل یافته است. [۱]

پژوهشکده فناوری اطلاعات

پژوهشكده فناوری اطلاعات، وظیفه شناخت و آینده پژوهی سیاستها و نیازمندیهای کشور، اجرای پروژه ­ها و مدیریت تحقیق و توسعه در سطوح بنیادی، راهبردی و كاربردی، ارائه خدمات فنی و مشاوره‌ای در موضوعات محوری براساس 4 گروه پژوهشی و همچنین ارائه خدمات آزمایشگاهی شامل خدمات تایید نمونه و ارزیابی نرم افزار در حوزه فناوری اطلاعات را برعهده دارد.[۲]

پژوهشکده امنیت فن آوری اطلاعات و ارتباطات

وظایف این پژوهشکده به صورت تخصصی، تحقیق و پژوهش در زمینه آخرین فناوری‌ها و خدمات امنیت فضای تبادل اطلاعات(افتا)، تدوین و ارائه انواع نظام‌های كلان مرتبط با حوزه افتا به مراجع ذیصلاح كشور، توسعه ظرفیت‌های ملی مورد نیاز افتا بخصوص در بخش نیروی انسانی و كمك به ارتقا سطح علمی كشور در تولید دانش و فناوری‌های افتا، كمك به تولید سامانه‌های كلیدی مورد نیاز كشور و انتقال دانش فنی و ارائه مشاوره‌های تخصصی و كلان به دستگاه‌های حاكمیتی و اجرایی بخصوص وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در گروه های مختلف پژوهشی پیگیری می شود.[۳]

مرکز نوآوری و توسعه هوش مصنوعی

مرکز نوآوری و توسعه هوش مصنوعی پژوهشگاه با هدف تمرکز در برنامه ریزی و اجرای امور پژوهشی حول محور هوش مصنوعی ایجاد شده است. ماموریت های اصلی این مرکز عبارتست از: توسعه تعاملات با صنایع، کسب و کارها، دانشگاه و پژوهشگاه ها و مراکز بین المللی جهت تعریف و اجرای پروژه های مشترک تحقیقی و کاربردی، تامین و ارائه زیرساختها و داده های مورد نیاز برای محققین و پژوهشگران،کسب وکارهای نوپا و بخش های مختلف صنعتی، کشاورزی و دولت الکترونیک.[۴]

مرکز مطالعات راهبردی و اقتصاد دیجیتال

مرکز مطالعات راهبردی و اقتصاد دیجیتال، با رویکرد ارائه مشاوره‌ راهبردی و کلان مبتنی بر پژوهش به نهادهای سیاست‌گذار بخش به‌ ویژه ستاد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با توسعه تعاملات فی‌ مابین مراکز علمی و پژوهشی، شرکت‌های دانش‌بنیان و نهادهای سیاست‌گذار بخشی و فرابخشی در سطوح ملی و بین المللی راه‌اندازی شده است.[۵]

مرکز آموزش مهارتهای تحول دیجیتال

مرکز آموزش مهارت‌های تحول دیجیتال، توانمندسازی منابع انسانی از مجرای ارتقای مهارت‌های تحول دیجیتال را با هدف‌گذاری پیرامون محورهای ذیل دنبال می‌نماید: شناسایی و ترویج مهارت‌های تحول دیجیتال، کمک به اثربخشی و کارآمدی نظام آموزش و پرورش و آموزش عالی کشور در توسعه دانش و مهارت، تحقق ارتباط سازنده صنعت و دانشگاه، ایجاد بستر مناسب جهت ارتقای مهارت‌های حرفه‌ای در کشور به ویژه در حوزه مهارت‌های تحول دیجیتال، تسهیل کارآفرینی و تکمیل چرخه تولید در کشور مبتنی بر نیازسنجی صنعت [۶]

برنامه های پژوهشگاه

- آینده پژوهی و مطالعه روند جهانی در حوزه فاوا: با آینده ‌پژوهی در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات در روند پیشرفت این حوزه، ایده هایی را استخراج میکنیم تا بتوانیم برای کمک به سیاست‌گذاری کلان کشور آن ها را ارائه دهیم.

- ارتباط و همکاری با دانشگاه ها، نخبگان و فعالان صنعت ICT

- توسعه آزمایشگاه های تخصصی در جهت تحقیق و پژوهش، تست و تایید نمونه و تجهیزات حوزه ICT

- برگزاری دوره هآی آموزشی در حوزه ICT

- فعالیت های پژوهشی در حوزه زیرساخت‌های شبکه‌های ارتباط رادیویی، ماهواره‌ای و نوری، دولت هوشمند، پلتفرم‌های خدمات داده، خدمات ابری و ...‌ .

- راه اندازی مرکز نوآوری به منظور حمایت از نخبگان و جهت دهی فعالیت استارت آپ ها و شرکت های نوپا در حوزه ICT

- حمایت از دانشجویان حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات در قالب حمایت از رساله ها و پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات

- توسعه هوش مصنوعی در حوزه‌های مختلف [۷]

طرح های کلان پژوهشگاه

عناوین برخی از طرح‌های کلان پژوهشگاه در سال های اخیر به شرح زیر می‌باشد. این طرح ها شامل اسناد راهبردی، نقشه راه توسعه فناوری های نوین و ایجاد نمونه اولیه محصولات و خدمات حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات است.

• طرح جویشگر بومی (دیدرس): مجموعه‌ای از ابزارها است که در قالب یک وبگاه امکان جستجو را به کاربران ارئه می‌دهد. این طرح در پژوهشگاه در حال تحقیق و توسعه در سطح کلان می‌باشد.
• طرح شبکه‌های نرم‌افزار محور: شبکه‌های نرم‌افزار محور به مفهوم جدایی سطح کنترل از سطح ارسال داده بوده و به‌عنوان بزرگترین تحول چهار دهه اخیر در معماری شبکه شناخته می‌شود. این طرح در پژوهشگاه جز طرح‌های در دست توسعه می‌باشد.
• طرح اینترنت اشیاء: اینترنت اشیاء به‌عنوان چهارمین انقلاب در صنعت توانمندسازی اشیاء می‌باشد. کار این طرح اتصال اشیاء به اینترنت و کنترل خودکار یا از راه دور آن‌ها است. این طرح در بیشتر پژوهشگاه‌ها و دانشگاه‌های سرتاسر جهان در حال توسعه است که پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز از این دسته مستثنی نبوده و در حال توسعه آن می‌باشد.
• طرح نسل پنجم شبکه موبایل: طرح نسل پنجم موبایل که طبق آمار منتشر شده قرار است از سال ۲۰۱۹ کار همگانی‌سازی آن در سطح جهان شروع شود، در پژوهشگاه تحت عنوان پروژه پنپا در حال مطالعه و بررسی می‌باشد.
• طرح کلان داده‌ها: کاری که در این طرح انجام می‌شود، بررسی و انجام پردازش بر روی حجم بالایی از اطلاعات و داده‌ها است که توسط ابزارهای متداول قابل پردازش نیستند.
• طرح رادیوی پرظرفیت: این طرح، ایجاد سامانه‌های رادیویی نقطه به نقطه است تا زمانی که شبکه‌های سلولی و فیبرهای نوری آن‌ها از کار بیفتند بتوان ارتباط با اینترنت را حفظ کرد. این طرح در پژوهشگاه بررسی و در حال توسعه می‌باشد.
• طرح ارتباطات کوانتمی نوری: این طرح جهت بررسی و پیاده‌سازی ذخیره اطلاعات در کامپیوترهای کوانتمی و استفاده از مخابره کوانتمی جهت ارسال داده‌ها است. این طرح نیز در پژوهشگاه در حال مطالعه می‌باشد.
• طرح جمع‌آوری و تحلیل ترافیکی داده‌ها در سطح وب و شبکه‌های اجتماعی: این طرح شامل بخش‌های جمع‌آوری و نگهداری داده‌های حجیم، تحلیل این داده‌ها با استفاده کاربردی و به‌جا از فناوری‌های هوش مصنوعی، یادگیری ماشین به روش‌های سنتی و عمیق، استفاده از علم آمار، مهندسی داده‌ها، کاوش داده‌ها و در نهایت مصورسازی نتایج تحلیل‌ها، به شیوه‌ توأمان پژوهش و توسعه می‌باشد.. یکی از سامانه های حاصل این طرح این طرح، سامانه ذکاوت نام دارد که با تمرکز بر تحلیل محیط‌های تلگرام، اینستاگرام، توئیتر و دامنه‌های وب، علاقمندی‌ها و نیازهای مردم در شبکه‌های اجتماعی را می‌سنجد

محصولات و طرح های تجاری سازی شده پژوهشگاه

فهرستی از دستاوردهای کاربردی پژوهشگاه در بخش های مختلف پژوهشی به شرح زیر می باشد. برخی از این محصولات در چرخه تجاری سازی نیز وارد شده اند:

• سامانه هوشمند تحلیل ذائقه کاربران و ترافیک (ذکاوت)
• سامانه انتقال نوری DWDM چهل کاناله
• تقویت کننده SSPA با توان خروجی صد وات در باند Ku
• نمونه فضایی مالتی پلکسر و دی مالتی پلکسر باند Ku
• پایانه های زمینی رله تلفنی ماهواره ناهید 2
• ابررایانه سیمرغ
• سامانه بومی مرکز عملیات امنیت شبکه
• سامانه بومی هوش تهدیدات سایبری
• سیستم عامل بومی سرور و مجازی سازی زمین
• نرم افزار بومی ارزیابی امنیت سایبری (پدسا)
• آنتن ماهواره در مدار راهبردی GEO
• سامانه ضدبدافزار بومی پادویش
• موتور بومی ترجمه ماشینی هوشمند ترگمان
• سامانه شبکه خودسازمانده مبتنی بر هوش مصنوعی
• ترانسپوندر باند پهن Ku برای ماهواره GEO

خدمات پژوهشگاه

علاوه بر خدمات مشاوره تخصصی پژوهشی و نیز برگزاری دوره های آموزش و مهارت تخصصی حوزه ICT به مجموعه وزارت متبوع و سایر نهادها و سازمانها، پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات خدمات متعددی را به جامعه دانشگاهیان، کسب و کارها و عموم علاقمندان و فعالان دولتی و خصوصی و شرکتهای دانش بنیان در این حوزه ارائه می کند:

• تست و تایید نمونه خدمات و محصولات حوزه ICT
  1. تایید نمونه محصولات و خدمات
  2. تست محصولات و خدمات
  3. ارائه زیرساخت آزمایشگاهی
• آموزش و ترویج دانش فاوا
  1. حمایت از پایان نامه ها و رساله های دانشجویان تحصیلات تکمیلی
  2. جذب کارآموز در مقطع کارشناسی
  3. حمایت از همایش ها و مشارکت در برگزاری
  4. انتشار مقالات علمی
  5. حمایت از فرصت مطالعاتی جامعه و صنعت
• ارائه خدمات اسنادی حوزه فاوا
  1. ارائه اسناد و منابع علمی
  2. جستجوی منابع علمی

دسترسی به مجموعه این خدمات از طریق میز خدمت پژوهشگاه به آدرس (https://egov.itrc.ac.ir) امکان پذیر است.

پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات در حال حاضر به عنوان یکی از مراجع داوری در زمینه ثبت اختراعات حوزه ICT فعالیت می کند.

اختراعات پژوهشگاه

پژوهشگران و اعضای هیات علمی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات به عنوان سرمایه های اصلی پژوهشگاه، علاوه بر اجرای موفقیت آمیز طرح های پژوهشی، کاربردی و بنیادی و نیز ارائه گسترده خدمات آزمایشگاهی تخصصی و مرجع، انتشار مقالات، کتب در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، مشارکت قابل توجهی در توسعه دانش و پیشرفت ICT کشور داشته است. در این رابطه برخی از دستاوردهای اعضای هیات علمی و پژوهشگران پژوهشگاه به عنوان اختراع ملی ثبت شده است.

ردیف	عنوان اختراع	مخترعین	سال ثبت
1	معماری زیرساخت سخت‌افزاری و نرم‌افزاری برای پردازش فوق سریع با تمرکز بر رایانش ابری، هوش مصنوعی و کلان داده مبتنی بر منابع ترکیبی مجازی و فیزیکی	احسان آریانیان، داود ملکی، سید محمود نعمت الله زاده، امین نظارات، بهنام رهنما	1400
2	تقویت‌کننده SSPA با توان خروجی 50 وات و PAE بیش از 42% در فرکانس GHz 10/95 – 11/15	امیر حسین احمدی،لیلا محمدی،پروین سجودی، پیمان پروند،نادر مولائیان،حمیدرضا موذن،رقیه کریم زاده بائی،اعظم عیدی،	1396
3	تقویت‌کننده SSPA با توان خروجی 8 وات و بازدهی توان افزوده (PAE ) بیش از 50% در باند فرکانسی GHz 11/4 – 11/7	حمیدرضا موذن،پروین سجودی سردرود،لیلا محمدی،امیر حسین احمدی،رقیه کریم زاده بائی،نادر مولائیان،پیمان پروند،علی خیر دوست	1396
4	سامانه رادیوی مایکروویو SDH در باند 18GHz با ظرفیت STM1	آرزومند،حسین عظیمی نژاد،فرشاد حکمی زاده،رجب فلاحی،منصور ناصری،مهدی امینی،لیلا محمدی،غلامرضا صولت شهرستانی،رامین علی محمدی،مهدی هاشمی،بابک گلدوزیان، سید هاشم مداح حسینی	1396
5	ساخت سیستم مخابراتی مالتی پلکسر STM-16 نوری	داود رنجبر رفیع،علی رضا آزاد،محمود علی زاده، علی امامی،پریسا ستاری،مهدی هاشمی،صادق عباسی شاهکوه، سید محمد رضا سادات حسینی	1395
6	میزکار تمیز پنج درجه آزادی مخصوص حمل و نقل، نگهداری ، ساخت و تست مدل پروازی محموله مخابراتی ماهواره ژئو	سید محمود نعمت الله زاده،حمید رضا دالایی	1391
7	زمین XAMIN (ثبت علامت تجاری)	پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات	1391
8	جلوگیری از آسیب پذیری شبکه های دسترسی نوری	علی پور اسلامی	1390

کتابخانه

کتابخانه خوارزمی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات

نوع	فنی مهندسی
دسترسی و استفاده
شرایط دسترسی	عضویت در کتابخانه دیجیتال
اطلاعات دیگر
مدیر	اعظم صادق زاده
وبگاه	http://vlib.itrc.ac.ir

این کتابخانه در سال ۱۳۵۰ تأسیس شده‌است و از زمان تأسیس آن تاکنون تغییرات عمده ای را شامل شده‌است. این کتابخانه به عنوان یکی از محورهای اصلی در گردآوری و انتشار جدیدترین اطلاعات در حوزه مخابرات، رایانه، الکترونیک و علوم وابسته است و سعی بر آن دارد تا امکانات و اطلاعات را به صورت کنترل شده در اختیار جامعه آموزشی و تحقیقاتی کشور قراردهد.

این کتابخانه، اولین کتابخانه ای بوده‌است که در سال ۱۳۵۸ به نرم‌افزار فهرست نویسی نوسا دسترسی پیداکرده است؛

سایت کتابخانه دیجیتال این کتابخانه به مدت ۳ سال پی در پی رتبه اول را در بین سایت‌های کتابخانه‌های دیجیتال در کل کشوربه دست آورده است؛

انتشار دستاوردهای پژوهشگاه

کانال های انتشار دستاوردها و نتایج فعالیت های پژوهشی در پژوهشگاه شامل گزارش های فنی، گزارش های سیاستی، مقاله و کتاب، کتابخانه دیجیتال پژوهشگاه، بخش دیده بان در پرتال پژوهشگاه، مجله فن نگار و مجله بین المللی IJICTR است.

International Journal of Information and Communication Technology Research (IJICTR)

دسته‌بندی	Computer Science: Computer Networks and Communications | Computer Science Applications | Information Systems | Software Engineering: Electrical and Electronic Engineering
بسامد	Quarterly
قطع	Print and Online
ناشر	Iran Telecom Research Center (ITRC) & IEEE Iran Section
زبان	English
وبگاه	https://ijict.itrc.ac.ir/

پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات تاکنون 732 مقاله در همایشها و نشریات داخلی منتشر نموده است. که از این تعداد 143 مقاله ژورنالی و 589 مقاله کنفرانسی می باشد.[۸]

با هدف انتشار دانش و کمک به ارتقای کیفی پژوهش در این حوزه، گزارشات فنی حاصل از فعالیت های پژوهشی در پژوهشگاه بر روی سایت کتابخانه دیجیتال آزادرسانی شده است. نحوه دسترسی به این گزارشات از طریق میز خدمت امکان پذیر است.

کتاب های منتشر شده با حمایت مادی و معنوی پژوهشگاه نیز به صورت کامل در کتابخانه دیجیتال پژوهشگاه قابل دسترسی است.

نشست های تخصصی و کارگاه های علمی متعددی با مشارکت متخصصان و فعالین این حوزه با هدف ارتباط با نخبگان، شبکه سازی علمی و سرمایه گذاری علمی و شناخت موضوعات اولویت دار این بخش به صورت حضوری و آنلاین برگزار شده است.[۹] برنامه این نشست ها در سایت پژوهشگاه و گروه های مربوط به پژوهشگاه در شبکه های اجتماعی اعلام می گردد.

برگزاری رویدادها و همایشهای علمی و تخصصی، یکی از معیارهای اصلی بررسی جایگاه و سطح فعالیت هر مرکز پژوهشی است. سمپوزیوم سالانه بین‌المللی مخابرات (IST) به عنوان یکی از همایش های تخصصی این حوزه توسط پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار می گردد. علاوه بر این، پژوهشگاه طی سال های مختلف حامی و برگزارکننده همایش ها و کنفرانس های علمی و پژوهشی متعددی بوده است:

- هفتمین همایش پیشرفت های معماری سازمانی ایران [۱۰]

- نخستین همایش ملی پیشرفت ها و فرصت های فناوری اطلاعات و ارتباطات [۱۱]

- سیزدهمین کنفرانس ملی فرماندهی و کنترل با میزبانی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات

- دهمین کنفرانس سالانه فناوری اطلاعات و دانش (IKT)

پیوند به بیرون

• سایت پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات