پیش‌بینی‌های پایان ویکی‌پدیا
نشریات و مفسران مختلف طیف وسیعی از پیش‌بینی‌ها دربارهٔ پایان ویکی‌پدیا را ارائه کرده‌اند. به محض اینکه ویکی‌پدیا در سال ۲۰۰۵ میلادی به خوبی شناخته شد، سناریوهای افول یکی پس از دیگری بر اساس فرضیات و ادعاهای مختلف ظاهر شد. برای مثال، برخی ادعا می‌کنند که کیفیت مقالات ویکی‌پدیا کاهش یافته‌است، در حالی که برخی دیگر می‌گویند ویراستاران احتمالی در حال کناره‌گیری از ویکی‌پدیا هستند. برخی دیگر پیشنهاد می‌کنند که اختلاف نظر در جامعه ویکی‌پدیا منجر به فروپاشی ویکی‌پدیا به عنوان یک پروژه خواهد شد.
برخی پیش‌بینی‌ها انتقاد از ویکی‌پدیا را به‌عنوان یک نقص مهلک نشان می‌دهند، و برخی پیش‌بینی می‌کنند که یک وب‌سایت رقیب همان کاری را که ویکی‌پدیا انجام می‌دهد، اما بدون آن نقص مهلک، انجام خواهد داد. این رویداد آن را به یک قاتل ویکی‌پدیا تبدیل می‌کند و توجه و منابعی و توجهی را که ویکی‌پدیا در حال حاضر به آن جلب می‌کند را از ویکی‌پدیا می‌گیرد. بسیاری دانشنامه‌های آنلاین وجود دارند و جایگزین‌های پیشنهادی برای ویکی‌پدیا شامل نال (پروژه‌ای که شکست خورد[۱][۲]) متعلق به گوگل,[۳][۴] ولفرم آلفا،[۵] و Owl(پروژه‌ای شکست خورده) از ای‌اوال است.[۶]
با این حال، برخلاف این پیش‌بینی‌ها، ویکی‌پدیا هم از نظر اندازه و هم از نظر نفوذ دائماً در حال رشد بوده‌است.[۷][۸][۹][۱۰] و استدلال‌هایی برخلاف این پیش‌بینی‌ها وجود داشته.
عوامل ویرایش
این مقاله نیازمند بهروزرسانی است. |
برخی از منتقدان به حقه‌ها، اشتباهات، تبلیغات و سایر محتوای ضعیف اشاره می‌کنند و اظهار می‌کنند که فقدان محتوای خوب باعث می‌شود افراد محتوای بهتری را در جای دیگر بیابند.[۱۱][۱۲]
ویکی‌پدیا توسط چند میلیون ویراستار داوطلب جمع‌سپاری می‌شود. ده‌ها هزار نفر در اکثر مطالب شرکت می‌کنند و چندین هزار کار کنترل کیفیت و تعمیر و نگهداری را انجام می‌دهند. با گسترش این دانشنامه در دهه۲۰۱۰ میلادی، تعداد ویراستاران فعال به‌طور پیوسته رشد نکرد و گاهی کاهش یافت. منابع مختلف پیش‌بینی کرده‌اند که ویکی‌پدیا در نهایت ویرایشگرهای کمی خواهد داشت که نمی‌تواند کاربردی باشد و به دلیل عدم مشارکت از بین می‌رود.[۱۱][۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷]
ویکی‌پدیا دارای ۸۶۱ مدیر داوطلب است که وظایف مختلفی را انجام می‌دهند، از جمله وظایفی مشابه عملکردهایی که توسط تالارهای گفتگو انجام می‌شود. منتقدان اقدامات آنها را خشن، دیوان‌سالارانه، مغرضانه، ناعادلانه یا «دمدمی مزاج»[en ۱] توصیف کرده‌اند و پیش‌بینی کرده‌اند که خشم ناشی از آن منجر به بسته شدن این وب‌سایت خواهد شد.[۱۱][۱۸][۱۹] برخی از این منتقدان به وظایف مدیران واقفند. دیگران صرفاً تصور می‌کنند که آنها بر سایت حاکم هستند.
مقالات مختلف در سال ۲۰۱۲ گزارش دادند که کاهش در استخدام مدیران جدید توسط ویکی‌پدیا انگلیسی می‌تواند به ویکی‌پدیا پایان دهد.[۲۰][۲۱]
برخی دیگر پیشنهاد می‌کنند که حذف بدون توجیه مقالات مفید از ویکی‌پدیا ممکن است پایان آن را تسریع بخشد. این امر باعث ایجاد دوباره Deletionpedia شد که تا سال ۲۰۰۸ وجود داشت ولی بسته شد اما دوباره و در سال ۲۰۱۳ مجدداً راه اندازی شد.[۲۲][۲۳]
کاهش در ویراستاران ویرایش
تحلیل روندی-آماری که در سال ۲۰۱۴ که در اکونومیست منتشر شد بیان کرد که «تعداد ویراستاران نسخه انگلیسی زبان طی هفت سال به میزان یک سوم کاهش یافته‌است.»[۲۴] نرخ فرسایش برای ویرایشگران فعال در ویکی‌پدیای انگلیسی توسط اکونومیست به‌طور قابل‌توجهی بالاتر از سایر زبان‌ها (ویکی‌پدیاهای غیرانگلیسی) توصیف شده‌است. این گزارش بیان‌دارد که در سایر زبان‌ها، تعداد «ویراستاران فعال» (آنهایی که حداقل پنج ویرایش در ماه دارند) از سال ۲۰۰۸ نسبتاً ثابت بوده‌است: حدود ۴۲۰۰۰ ویراستار، با تغییرات فصلی باریک حدود ۲۰۰۰ ویرایشگر کمتر یا بیشتر.
در ویکی‌پدیای انگلیسی، تعداد ویراستاران فعال در سال ۲۰۰۷ میلادی به اوج خود رسید و حدود ۵۰۰۰۰ ویرایشگر بود و در سال ۲۰۱۴ میلادی[۲۴] به ۳۰۰۰۰ ویرایشگر کاهش یافت. بررسی کاهش خطی با این نرخ بیان می‌کند که تا سال ۲۰۲۵ هیچ ویرایشگر فعالی در ویکی‌پدیا انگلیسی باقی نمی‌گذارد.
با توجه به اینکه تجزیه و تحلیل روند منتشر شده در اکونومیست تعداد ویراستاران فعال ویکی‌پدیا را در سایر زبان‌ها (ویکی‌پدیای غیر انگلیسی) نسبتاً ثابت نشان می‌دهد و تعداد آنها را در حدود ۴۲۰۰۰ ویرایشگر فعال حفظ می‌کند، این تضاد به اثربخشی ویکی‌پدیا در حفظ تجدید پذیر و پایدار ویراستاران خود در سایر زبان‌ها اشاره دارد.[۲۴] اگرچه نسخه‌های زبان‌های مختلف ویکی‌پدیا خط‌مشی‌های متفاوتی دارند، اما هیچ نظری متفاوتی خط‌مشی خاصی را به‌عنوان تفاوتی در میزان فرسایش در ویرایشگران ویکی‌پدیای انگلیسی شناسایی نکرد.[۲۵] تعداد ویراستاران یک سال بعد افزایش جزئی را نشان داد و پس از آن روند مشخصی مشاهده نشد.
در مقاله‌ای در سال ۲۰۱۳ میلادی تام سیمونیت[en ۲] از ام‌آی‌تی تکنالجی ریویو گفت که برای چندین سال تعداد ویراستاران ویکی‌پدیا در حال کاهش بوده‌است و ادعا کرد که ساختار و قوانین بوروکراتیک عاملی در این امر است. سیمونیت ادعا کرد که برخی از ویکی‌پدیایی‌ها از قوانین و دستورالعمل‌های هزارتویی برای تسلط بر دیگران استفاده می‌کنند و علاقه خاصی به حفظ وضعیت موجود دارند.[۲۶] مقاله‌ای در ژانویه ۲۰۱۶ در تایم توسط کریس ویلسون[en ۳] بیان داشت که دلیل اصلی از دست داده شدن ویراستاران اصلی، ظهور ویراستاران گاه به گاه و نرم‌افزارهای هوشمند پیشرو خواهد بود.[۲۷]
اندرو لیح[en ۴] و اندرو براون هر دو معتقدند ویرایش ویکی‌پدیا با تلفن‌های هوشمند دشوار است و مشارکت‌کنندگان بالقوه جدید را دلسرد می‌کند.[۱۳][۱۶] لیح ادعا می‌کند که اختلاف نظر جدی بین مشارکت کنندگان موجود در مورد چگونگی حل این مشکل وجود دارد. لیح از آینده بلندمدت ویکی‌پدیا می‌ترسد در حالی که براون می‌ترسد مشکلات ویکی‌پدیا باقی بماند و دانشنامه‌های رقیب جایگزین آن نشوند.[۱۳][۱۶]
منابع مخاطبان ویکی‌پدیا و منابع مالی ویرایش
در سال ۲۰۱۵ میلادی، کاهش قابل توجهی در افرادی که ویکی‌پدیا را از طریق رایانه‌های خود مشاهده می‌کردند مشاهده شد. به گفته واشینگتن پست، «در تلفن‌های خود…[مردم] بسیار کمتر احتمال دارد که کمک مالی اهدا کنند».[en ۵][۲۸] در آن زمان، بنیاد ویکی‌مدیا ذخایری معادل هزینه‌های بودجه‌بندی شده یک سال را گزارش کرد. از سوی دیگر، تعداد کارکنان حقوق بگیر افزایش یافته بود، بنابراین این هزینه‌ها افزایش یافت.[۲۸]
جدول زمانی پیش‌بینی‌ها ویرایش
در پاییز ۲۰۲۰ میلادی، در آستانه بیستمین سالگرد ویکی‌پدیا، دانشیار گروه مطالعات ارتباطات در دانشگاه نورث ایسترن، جوزف ریگل،[en ۶] یک مطالعه گذشته‌نگر از «پیش‌بینی‌های پایانی ویکی‌پدیا»[en ۷] انجام داد که در طی ۲۰ سال اتفاق افتاده.
او امواج پیش‌بینی‌ها را به دوره‌هایی تقسیم کرد: «رشد اولیه (۲۰۰۱–۲۰۰۲)»، «هویت نوپای (۲۰۰۱–۲۰۰۵)»، «مدل تولید (۲۰۰۵–۲۰۱۰)»، «سایش مشارکت‌کننده‌کنندگان (۲۰۰۹–۲۰۱۷)» و «دوره فعلی (۲۰۲۰–)».[en ۸] هر یک از این دوره‌ها دارای پیش‌بینی‌های مرگبار متمایزی بودند که هرگز به حقیقت نپیوست. بر این اساس، جوزف ریگل کاملاً متقاعد شده‌است که ویکی‌پدیا در خطر نیست.[۲۹]
جستارهای وابسته ویرایش
یادداشت‌ها ویرایش
- ↑ capricious
- ↑ Tom Simonite
- ↑ Chris Wilson
- ↑ Andrew Lih
- ↑ on their phones...[people are] far less likely to donate
- ↑ Joseph Reagle
- ↑ predictions of the ends of Wikipedia
- ↑ "Early growth (2001–2002)", "Nascent identity (2001–2005)", "Production model (2005–2010)", "Contributor attrition (2009–2017)" and the current period "(2020–)"
منابع ویرایش
- ↑ Kincaid, Jason (2011-11-22). "Google Announces Plans To Shutter Knol, Friend Connect, Wave, And More". TechCrunch (به انگلیسی). Retrieved 2021-08-26.[پیوند مرده]
- ↑ Sarvary, Miklos (2011). Gurus and Oracles: The Marketing of Information. Cambridge, Massachusetts: MIT Press. pp. 139–140. ISBN 978-0-262-30038-4.
- ↑ Helft, Miguel (23 July 2008). "Wikipedia, Meet Knol". Archived from the original on 24 October 2017. Retrieved 23 October 2017.
- ↑ Dawson, Christopher (28 July 2008). "Google Knol – Yup, it's a Wikipedia killer". ZDNet. CBS Interactive. Archived from the original on 15 May 2021.
- ↑ Dawson, Christopher (17 May 2009). "Wolfram Alpha: Wikipedia killer?". ZDNet. CBS Interactive. Archived from the original on 26 October 2021.
- ↑ Techcrunch (18 January 2010). "Is Owl AOL's Wikipedia-Killer?". www.mediapost.com. Archived from the original on 24 October 2017. Retrieved 23 October 2017.
- ↑ Greene, Tristan (2017-09-20). "Forget what your school says, MIT research proves Wikipedia is a source for science". The Next Web. Retrieved 2021-04-02.
- ↑ "Wikipedia is 20, and its reputation has never been higher". The Economist. 2021-01-09. ISSN 0013-0613. Retrieved 2021-04-02.
- ↑ Gebelhoff, Robert. "Opinion | Science shows Wikipedia is the best part of the Internet". Washington Post. ISSN 0190-8286. Retrieved 2021-04-02.
- ↑ Cooke, Richard. "Wikipedia Is the Last Best Place on the Internet". wired.com. Wired. Retrieved 24 November 2021.
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ Simonite, Tom (22 October 2013). "The Decline of Wikipedia". MIT Technology Review. Massachusetts Institute of Technology.
- ↑ Dawson, Christopher (9 December 2008). "Will Virgin Killer be a Wikipedia killer?". ZDNet. CBS Interactive.
- ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ ۱۳٫۲ Lih, Andrew (20 June 2015). "Can Wikipedia Survive?". The New York Times. Archived from the original on 21 June 2015. Retrieved 18 December 2019.
- ↑ Halfaker, Aaron; Geiger, R. Stuart; Morgan, Jonathan T.; Riedl, John (28 December 2012). "The Rise and Decline of an Open Collaboration System" (PDF). American Behavioral Scientist. 57 (5): 664–688. doi:10.1177/0002764212469365. Archived from the original (PDF) on 30 August 2017. Retrieved 23 October 2017.
- ↑ Chen, Adrian (4 August 2011). "Wikipedia Is Slowly Dying". Gawker. Archived from the original on 18 October 2017. Retrieved 23 October 2017.
- ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ ۱۶٫۲ Brown, Andrew (25 June 2015). "Wikipedia editors are a dying breed. The reason? Mobile". The Guardian. Archived from the original on 16 April 2019. Retrieved 29 April 2019.
- ↑ Angwin, Julia; Fowler, Geoffrey A. (27 November 2009). "Volunteers Log Off as Wikipedia Ages". Archived from the original on 25 October 2017. Retrieved 23 October 2017.
- ↑ James, Andrea (14 February 2017). "Watching Wikipedia's extinction event from a distance". Boing Boing. Archived from the original on 24 October 2017. Retrieved 23 October 2017.
- ↑ Carr, Nicholas G. (24 May 2006). "The death of Wikipedia". ROUGH TYPE. Archived from the original on 24 October 2017. Retrieved 23 October 2017.
- ↑ Meyer, Robinson (16 July 2012). "3 Charts That Show How Wikipedia Is Running Out of Admins". The Atlantic. Archived from the original on 28 March 2017. Retrieved 30 June 2019.
- ↑ Henderson, William (5 September 2012). "Wikipedia reaches a turning point: it's losing administrators faster than it can appoint them". Telegraph. Archived from the original on 4 December 2012. Retrieved 30 June 2019.
- ↑ Sankin, Aaron. "Archive of deleted Wikipedia articles reveals site's imperfections". The Daily Dot. Archived from the original on September 10, 2018. Retrieved December 13, 2019.
Wikipedia, which has an entry on fart jokes, still deems some topics unworthy of inclusion.
- ↑ "Main Page - Deletionpedia.org". deletionpedia.org. Retrieved 2022-08-20.
- ↑ ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ ۲۴٫۲ "The future of Wikipedia: WikiPeaks?". The Economist. March 1, 2014. Archived from the original on April 8, 2014. Retrieved March 11, 2014.
- ↑ Andrew Lih. Wikipedia. Alternative edit policies at Wikipedia in other languages.
- ↑ Simonite, Tom (October 22, 2013). "The Decline of Wikipedia". MIT Technology Review. Archived from the original on June 19, 2015. Retrieved November 30, 2013.
- ↑ Wilson, Chris (January 14, 2016). "Why Wikipedia Is in Trouble". Time. Retrieved June 22, 2021.
- ↑ ۲۸٫۰ ۲۸٫۱ Dewey, Caitlin (December 2, 2015). "Internet Culture: Wikipedia has a ton of money. So why is it begging you to donate yours?". Washington Post. Archived from the original on July 10, 2018. Retrieved December 8, 2019.
- ↑ Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-11-01/In focus
برای مطالعه بیشتر ویرایش
- Lih, Andrew (2009). The Wikipedia Revolution: How a Bunch of Nobodies Created the World's Greatest Encyclopedia. Hachette Books. ISBN 978-1-4013-9585-8.
- Jemielniak, Dariusz (2014). Common Knowledge?: An Ethnography of Wikipedia. ISBN 978-0-8047-9120-5.
- WP:THREATENING2MEN Peake, Bryce (2015). "WP:THREATENING2MEN: Misogynist Infopolitics and the Hegemony of the Asshole Consensus on English Wikipedia". Ada: A Journal of Gender, New Media, and Technology (7). doi:10.7264/N3TH8JZS."WP:THREATENING2MEN: Misogynist Infopolitics and the Hegemony of the Asshole Consensus on English Wikipedia". Ada: A Journal of Gender, New Media, and Technology (7). doi:10.7264/N3TH8JZS.
- Reagle, Joseph Michael; Lessig, Lawrence (2010). Good Faith Collaboration: The Culture of Wikipedia. The MIT Press. ISBN 978-0-262-28870-5.
- Reagle, Joseph (15 October 2020). "The Many (Reported) Deaths of Wikipedia". In Jackie, Koerner (ed.). Wikipedia @ 20. Cambridge, Massachusetts: The MIT Press. p. 9. ISBN 978-0-262-53817-6. Retrieved 4 December 2021.
- Solorio, Thamar; Hasan, Ragib; Mizan, Mainul. A Case Study of Sockpuppet Detection in Wikipedia (PDF). The University of Alabama at Birmingham.