چاوزیسم (در اسپانیایی چاویزمو یا Chavismo) یک ایدئولوژی چپ‌گرایانه است که از ایده‌ها، سیاست‌ها و اعمال رئیس‌جمهور ونزوئلا، هوگو چاوز الهام گرفته شده‌است.[۱] عناصر این ایدئولوژی را سوسیالیسم دموکراتیک، ناسیونالیسم سوسیالیستی، بولیوارینیسم و وحدت‌گرایی در آمریکای لاتین، تشکیل می‌دهند.[۲][۳][۴] به هواداران هوگو چاوز و ایدئولوژی چاویزمو نیز «چاویستاس» گفته می‌شود.[۵]

تصویری از هوگو چاوز رئیس‌جمهور سابق ونزوئلا

خط‌مشی

ویرایش

به‌طور اساسی سیاست‌های «چاویسمو» شامل ملی‌سازی، گسترش رفاه اجتماعی و مخالفت با نئولیبرالیسم (به ویژه سیاست‌های صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی) می‌باشد. به گفتهٔ چاوز، سوسیالیسم ونزوئلا در عین پذیرش مالکیت خصوصی، به مالکیت اجتماعی نیز توجه دارد.[۶][۷][۸][۹]

حامیان

ویرایش
 
نیکلاس مادورو در میان حامیان خود در دومین مراسم تحلیف ریاست جمهوری

براساس تحلیل جان ماگدالنو (دانشمند علوم سیاسی) پس از مرگ هوگو چاوز و وخامت اوضاع اقتصادی در دوران حکومت‌داری نیکلاس مادورو، نسبت ونزوئلایی‌هایی که خود را حامی این ایدئولوژی می‌دانستند در بین اکتبر سال ۲۰۱۲ تا دسامبر ۲۰۱۴ از ۴۴ درصد به حدود ۲۲ درصد کاهش یافته‌است. همچنین طبق یکی از نظرسنجی‌های آکادمیک در سال ۲۰۱۴، حدود ۶۲ درصد از شهروندان ونزوئلایی حامی این ایدئولوژی بودند.[۱۰][۱۱][۱۲][۱۳]

انتقادات

ویرایش

علیرغم ادعایی که چاویزمو در مورد سوسیالیسم دارد، مخالفان این ایدئولوژی معتقدند که این ایده یک سرمایه‌داری دولتی است. نوام چامسکی فیلسوف مطرح آمریکایی، در مصاحبه ای در سال ۲۰۱۷، پس از اینکه از وی پرسیده شد که آیا اقتصاد در حال شکست ونزوئلا را به عنوان اعتراف به اینکه «سوسیالیسم زندگی مردم را ویران کرد» می‌داند، گفت:

من هرگز حکومتِ سرمایه‌داری دولتیِ چاوز را «سوسیالیستی» توصیف نکردم و به چنین پوچی حتی اشاره‌ای هم نکرده‌ام. این ایده کاملاً از سوسیالیسم دور بود. [ونزوئلا] یک سرمایه‌داری خصوصی باقی‌مانده‌است. سرمایه‌داران در آنجا آزاد هستند تا از هر راهی که می‌توانند به اقتصاد آنجا ضربه بزنن مانند صادرات کلان سرمایه.[۱۴]

منتقدان همچنین اغلب به بخش خصوصی بزرگ ونزوئلا نیز توجه کرده‌اند. در سال ۲۰۰۹ چیزی در حدود ۷۰ درصد از تولید ناخالص داخلی ونزوئلا به بخش خصوصی اختصاص داشته‌است.[۱۵]

منابع

ویرایش
  1. Morsbach, Greg (6 December 2005). "Chavez opponents face tough times". BBC News. Retrieved 3 June 2018.
  2. "El chavismo es el patriotismo". Diario VEA (به اسپانیایی). 25 June 2012. Archived from the original on 21 February 2014. Retrieved 3 February 2014.
  3. "El internacionalismo de Hugo Chávez" (به اسپانیایی). Ola Bolivariana. 18 March 2013. Archived from the original on 6 March 2014. Retrieved 6 March 2014.
  4. Fraija, Farith (20 December 2012). "El chavismo es un bien colectivo del pueblo, que ha demostrado defender a toda costa su continuidad". Noticias24 (به اسپانیایی). Archived from the original on 7 February 2019. Retrieved 3 February 2014.
  5. "Politics & Culture: An anthropological perspective on Venezuela's political confrontation". Vheadline. 11 May 2003. Archived from the original on 10 November 2005. Retrieved 28 August 2006.
  6. Sivaramakrishnan, Arvind (6 March 2013). "Hugo Chávez: Death of a socialist". The Hindu. Retrieved 3 February 2014.
  7. Salmerón, Víctor (13 June 2012). "Plan Chávez prevé crear 30 mil empresas de propiedad social". El Universal (به اسپانیایی). Retrieved 3 February 2014.
  8. "La democracia participativa es un concepto chavista". Correo del Orinoco (به اسپانیایی). 16 November 2013. Retrieved 3 February 2014.
  9. Azzellini, Dario. "The Communal State: Communal Councils, Communes, and Workplace Democracy". North American Congress on Latin America. Retrieved 3 February 2014.
  10. "AFP: Gobierno de Maduro empeoró inflación, devaluación y pobreza que dejó Chávez". El Nacional. 3 March 2015. Retrieved 4 March 2015.
  11. Lopez, Victor. "Dr. Juan Scorza, docente de la Unefa, realizará charla: "16 Tipos de Personalidades", en la "Jornada de Salud"". National Experimental University of the Armed Forces. Archived from the original on 3 April 2015. Retrieved 9 March 2015.
  12. "Sondeos de opinión VENEZUELA - Encuesta ICS Febrero 2015" (PDF). International Consulting Services. 24 February 2015. Archived from the original (PDF) on 2 April 2015. Retrieved 6 March 2015.
  13. Woody, Christopher (2 December 2016). "'The tipping point': More and more Venezuelans are uprooting their lives to escape their country's crises". Business Insider. Retrieved 6 December 2016.
  14. Stossel, John (31 May 2017). "Noam Chomsky's Venezuela Lesson". Retrieved 8 October 2018.
  15. "What socialism? Private sector still dominates Venezuelan economy despite Chavez crusade". 18 July 2010. Retrieved 8 October 2018.