چرخه نیمه‌شبانه‌روزی

در کرونوبیولوژی، چرخه نیمه‌شبانه‌روزی (به انگلیسی: Semicircadian rhythm, Circasemidian rhythm)، یک چرخه برانگیختگی فیزیولوژیکی است که دو بار در یک روز ۲۴ ساعته به اوج خود می‌رسد. ممکن است به آن چرخه نیم‌دایره‌ای نیز گفته شود. مطالعات متعدد نشان داده‌اند که چرخه‌های شبانه‌روزی انسان در بسیاری از معیارهای کارکرد و فعالیت فیزیولوژیکی دارای دو الگوی اوج روزانه (نیمه‌روزانه) هستند.[۱] کلمه circasemidian بر اساس کلمات لاتین circa ("حدود")، semi ("نیم") و dia ("روز") است؛ بنابراین، این چرخه دارای دو چرخه در روز است و برخی پژوهشگران محققین از آن به عنوان ریتم نیم‌دایره‌ای یاد کرده‌اند. معمولاً برای (۱) تعمیق یاسو پیش از سحر در دمای بدن و کارکرد روان‌شناختی، (۲) ایجاد یک نقطه صاف در اوایل بعدازظهر در افزایش دمای بدن و کارکرد شناختی در طول روز ("افت پس از ناهار") و (۳) اوج دمای بدن و کارکرد شناختی را در اوایل شب افزایش دهید.[۲] بروتون نخستین کسی بود که این ویژگی کارکرد انسان را مورد توجه پژوهشگران قرار داد.[۳]

توصیه ویرایش

این مشاهده‌های رفتاری و فیزیولوژیکی از نیاز به در نظر گرفتن آهنگ ۱۲ ساعته در تعیین کمیت تغییرهای روزانه در کارکردهای فیزیولوژیک و برخی از انواع کارکردهای شناختی در تلاش‌های مدل‌سازی خستگی مانند ابزار برنامه‌ریزی اجتناب از خستگی پشتیبانی می‌کند.

منابع ویرایش

  1. Mitler MM, Carskadon MA, Czeisler CA, Dement WC, Dinges DF, Graeber RC. "Catastrophes, sleep, and public policy: consensus report". Sleep 11:100-109, 1988.
    - Eastman C. "Are separate temperature and activity oscillators necessary to explain the phenomena of human circadian rhythms?" In: Moore-Ede MC, Czeisler CA, editors. Mathematical Models of the Circadian Sleep-Wake Cycle. New York, Raven, 1984. pp. 81–103.
    - US Congress Office of Technology Assessment. Biological Rhythms: Implications for the Worker. Washington DC, US Government Printing Office, 1991.
  2. Miller, J. C. (2006). In Search of Circasemidian Rhythms. Report no. 2006-0074. Brooks City-Base TX: Air Force Research Laboratory.
  3. Broughton RJ. "SCN controlled circadian arousal and the afternoon "nap zone"." Sleep Res Online 1(4):166-178, 1998,
    - Broughton RJ. "Biorhythmic variations in consciousness and psychological functions". Canadian Psychological Reviews 16:217-230, 1975.
    - Broughton RJ. "Chronobiological aspects and models of sleep and napping". In: Dinges DF, Broughton RJ (eds.), Sleep and Alertness: Chronobiological, Behavioral and Medical Aspects of Napping. New York, Raven Press, 71-98, 1989.