چرخ جغجغه

چرخی با دندانه‌های شیب‌دار که تنها در یک جهت حرکت می‌کند
(تغییرمسیر از چرخ ضامن‌دار)

چَرخ جـِغجـِغه یا چرخ ضامن‌دار چرخی است با دندانه‌های شیبدار که با ضامنی درگیر است. این ضامن که شیطانک نامیده می‌شود باعث می‌شود که چرخ جغجغه تنها بتواند رو به جلو حرکت کند.

یک چرخ جغجغه شامل (a) شیطانک و (b) چرخ دنده‌ای.

چرخ جغجغه و چرخ حلزون از وسایلی هستند که به‌طور خودکار ترمز می‌شوند. این سازوکار برای امنیت وسایلی مانند چرخ چاه مهم است زیرا در آن باید در تمام مدت بالا آوردن بار از گردش معکوس دسته محرک جلوگیری شود.[۱]

منابع ویرایش

افضلی، محمدرضا، فرهنگ مهندسی مکانیک، انگلیسی-فارسی، تهران: فرهنگ معاصر، ۱۳۸۶، ص۵۴۵.