کاخ زمستانی

کاخ زمستانی (روسی: Зи́мний дворе́ц؛ IPA: [ˈzʲimnʲɪj dvɐˈrʲets])، نام کاخی در شهر سنت‌پترزبورگ، روسیه است که از سال ۱۷۳۲ میلادی تا سال ۱۹۱۷ میلادی که سال سقوط تزارها بود، محل سکونت تزارهای روسیه بوده‌است. کاخ زمستانی یکی از مشهورترین و تاریخی‌ترین کاخ‌های روسیه است که در شهر سن پترزبورگ واقع شده و نقش بسیار مهمی در تاریخ سیاسی، فرهنگی و هنری روسیه داشته است. این کاخ از ۱۷۳۲ تا ۱۹۱۷ محل اقامت رسمی خاندان سلطنتی روسیه بود و امروزه بخشی از موزه ارمیتاژ محسوب می‌شود. این کاخ که از خانواده رومانوف به عنوان اقامتگاه رسمی تزارها مورد استفاده قرار می‌گرفت، به عنوان نمادی از قدرت، ثروت و شکوفایی فرهنگی امپراتوری روسیه شناخته می‌شود. کاخ زمستانی در مرکز شهر سن‌پترزبورگ و در کنار رود نِوا قرار دارد. معماری آن نمونه‌ای برجسته از سبک باروک روسی است. طراحی اصلی این بنا توسط فرانچسکو راسترلی، معمار ایتالیایی در خدمت تزارها، انجام شد. نمای بیرونی کاخ سبز و سفید بوده و دارای ستون‌ها، مجسمه‌ها و تزئینات فراوان است که شکوه و عظمت امپراتوری روسیه را به نمایش می‌گذارد.

ساخت کاخ زمستانی در سال ۱۷۳۲ آغاز شد و در طول قرن ۱۸ و ۱۹ بارها بازسازی و گسترش یافت. از زمان تزار آنا تا نیکلای دوم، این کاخ اقامتگاه رسمی تزارهای روسیه بود. کاخ زمستانی نه تنها محل زندگی سلطنتی، بلکه مرکز سیاسی و اداری امپراتوری روسیه نیز به‌شمار می‌رفت. هزاران نفر از درباریان، افسران، وزرا و خدمتکاران در آن فعالیت داشتند.

تاریخچه و زمینه تاریخی

تاریخچه کاخ زمستانی به اوایل قرن هجدهم بازمی‌گردد. در ابتدا، پطرس کبیر پس از بازگشت از سفر بزرگ خود، به منظور مدرن‌سازی و غربی‌سازی روسیه، ساخت اولین نسخه از یک کاخ زمستانی ایجاد کرد. بعدها، در دهه‌های بعدی و تحت فرمان امپراتریس‌هایی مانند آنا و الیزابت، ساختار اصلی و نمای فعلی این بنا گسترش یافته و به شکلی تجملی و بی‌نظیر درآمد. در دوره الیزابت، معمار ایتالیایی بارتولومئو راسترلی وظیفه طراحی نسخه جدیدی از کاخ را بر عهده گرفت و به کمک او، کاخ زمستانی در سبک باروک الیزابتی به یک اثر هنری تبدیل شد. بعدها، با تغییر ذوق و سلیقه‌های دوران، بخشی از تزئینات داخلی تحت تأثیر سبک‌های نئوکلاسیک و روکوکو بازسازی شدند، به‌ویژه پس از آتش‌سوزی و تخریب گسترده‌ای که در سال ۱۸۳۷ رخ داد و منجر به بازسازی سریع و گسترده داخلی کاخ شد.

معرفی کلی

نام: کاخ زمستانی (Winter Palace)
مکان: سن پترزبورگ، روسیه
کاربری اصلی تاریخی: اقامتگاه رسمی تزارهای روسیه
ساختمان فعلی: بین سال‌های ۱۷۵۴ تا ۱۷۶۲ ساخته شد
معمار اصلی: بارتولومئو راسترلی (Bartolomeo Rastrelli)، معمار ایتالیایی‌تبار در خدمت دربار روسیه
سبک معماری: باروک روسی (Russian Baroque)
رنگ شاخص نما: سبز یشمی با سفید و طلایی

جزئیات معماری و طراحی

کاخ زمستانی دارای مجموعاً مساحتی بالغ بر ۲۳۳,۳۳۵ متر مربع را در بر می‌گیرد که شامل ۱۵۰۰ اتاق، حدود ۱۸۸۶ در، ۱۹۴۵ پنجره و ۱۱۷ راه‌پله می‌شود. ظاهر کلی آن به شکل یک مستطیل کشیده‌است که نماهای اصلی آن به طول تقریبی ۲۱۵ متر و ارتفاع حدود ۳۰ متر طراحی شده‌اند. در طراحی کاخ، از تزئینات پیچیده، مجسمه‌ها، و جزئیات باروک بهره برده شده که همواره جلوه‌ای از تجمل و عظمت را به بیننده القا می‌کند. توجه به رئوس جزئیات مانند گچ‌کاری‌های طلایی، ستون‌های سنگی فوق‌العاده و پنجره‌های بزرگ، این بنا را به یکی از شاهکارهای معماری تبدیل کرده است.

بازسازی پس از آتش‌سوزی (۱۸۳۷) در ۱۸۳۷، یک آتش‌سوزی بزرگ بخش‌های داخلی کاخ را نابود کرد. با این حال، نمای بیرونی دست‌نخورده باقی ماند و فضای داخلی با ترکیبی از سبک‌های نئوکلاسیک و روکوکو بازسازی شد

کاربرد تاریخی

اقامتگاه تزارهای روسیه: از ۱۷۳۲ تا ۱۹۱۷، این کاخ محل اقامت رسمی تزارهای روسیه بود. از اینجا، تزارها بر ۸,۸۰۰,۰۰۰ مایل مربع از زمین‌های امپراتوری روسیه حکومت می‌کردند.

در دوران تزارها:

اقامتگاه زمستانی رسمی تزارهای امپراتوری روسیه از سال ۱۷۳۲ تا ۱۹۱۷
محل برگزاری مهم‌ترین رویدادهای رسمی، رژه‌ها، جلسات و جشن‌های سلطنتی
در کنار میدان کاخ (Palace Square) و روبروی ساختمان ستاد کل قرار دارد

نقش تاریخی و رویدادهای مهم

از سال ۱۷۳۲ تا ۱۹۱۷، کاخ زمستانی به عنوان محل اقامت رسمی تزارهای روسیه مورد استفاده قرار می‌گرفت. از این کاخ، تزارها شایستگی‌های فرمانروایی بر امپراتوری بزرگ روسیه را ابراز می‌کردند؛ امپراتوری‌ای که در اوج خود زمینی به ابعاد تقریبی ۸,۸۰۰,۰۰۰ مایل مربع و جمعیتی بالغ بر ۱۲۵ میلیون سوژه داشت. این کاخ با بسیاری از رویدادهای مهم تاریخی همگام بوده است. در ۹ ژانویه ۱۹۰۵، در جریان تظاهرات معترضان که در نهایت تبدیل به رویدادی خونین به نام یک‌شنبه خونین شد، در این رویداد، هزاران کارگر معترض به سوی کاخ زمستانی راهپیمایی کردند، اما با سرکوب شدید نیروهای دولتی مواجه شدند، که نقطه آغاز انقلاب روسیه بود. در نوامبر ۱۹۱۷، نیروهای بلشویک به رهبری لنین این کاخ را تصرف کردند و حکومت موقت روسیه را سرنگون کردند، که لحظه‌ای نمادین در تاریخ شوروی محسوب می‌شود.

یک‌شنبه خونین (۱۹۰۵) در ۹ ژانویه ۱۹۰۵، هزاران کارگر معترض به سوی کاخ زمستانی راهپیمایی کردند تا درخواست‌هایی را به تزار ارائه دهند. اما نیروهای گارد سلطنتی به سوی معترضان آتش گشودند که به کشته و زخمی شدن تعداد زیادی منجر شد. این رویداد، که به یک‌شنبه خونین معروف شد، باعث تشدید شور انقلابی شد و زمینه‌ساز انقلاب ۱۹۰۵ گردید.

انقلاب اکتبر (۱۹۱۷) در نوامبر ۱۹۱۷، نیروهای بلشویک به رهبری لنین این کاخ را تصرف کردند و حکومت موقت روسیه را سرنگون کردند، که لحظه‌ای نمادین در تاریخ شوروی محسوب می‌شود.

ویژگی‌های معماری و هنری

بیش از ۱۵۰۰ اتاق، ۱۱۷ راه‌پله، و ۱۷۸۶ در دارد
سقف‌ها و دیوارها با نقاشی‌ها، گچ‌بری‌ها و تزئینات طلایی پوشیده شده‌اند
تالارهای مهم:

تالار ژرژینسکی (برای تاج‌گذاری‌ها و مهمانی‌های رسمی)
تالار پطر کبیر
راه‌پله ژوردن (Jordan Staircase): یکی از نمادهای باشکوه باروک روسی

موزه آرمیتاژ

پس از انقلاب، کاخ زمستانی بخشی از موزه آرمیتاژ (Hermitage Museum) شد؛ یکی از بزرگ‌ترین و غنی‌ترین موزه‌های هنری جهان. امروزه بازدیدکنندگان می‌توانند از سالن‌ها، راهروها، تالارهای تشریفاتی و مجموعه‌های عظیم آثار هنری که از دوره امپراتوری به‌جا مانده‌اند، دیدن کنند. موزه آرمیتاژ بیش از ۳ میلیون اثر هنری، از جمله نقاشی‌های رامبراند، لئوناردو داوینچی، ماتیس، ون گوگ و پیکاسو را در خود جای داده است.

در قرن ۲۰، کاخ زمستانی به بخشی از موزه آرمیتاژ (Hermitage Museum) تبدیل شد
امروزه، یکی از بزرگ‌ترین موزه‌های هنری جهان است
شامل آثار نقاشی، مجسمه، هنرهای تزئینی از اروپا، آسیا و خاورمیانه
آثار هنرمندانی مانند لئوناردو داوینچی، رامبراند، ماتیس، گویا، میکل‌آنژ، رافائل، پیکاسو و دیگران در آن نگهداری می‌شود

نگارخانه

نخستین کاخ زمستانی که در سال ۱۷۱۱ میلادی برای پتر کبیر ساخته شد و ۱۶ سال بعد بازسازی شده و با تغییر طراحی به کاخ زمستانی سوم بدل شد
کاخ زمستانی
تالار نیکلای در کاخ زمستانی
آتش در کاخ زمستانی اثر بوریس گرین
تالار گارد
کلیسای بزرگ کاخ زمستانی
الکساندر دوم در کاخ زمستانی
نیکلای دوم و ملکه در کاخ
نیکلای دوم، آخرین تزار روسیه در کاخ زمستانی