کاروان‌سرای سعدالسلطنه

اثر ثبت‌شده در فهرست آثار ملی ایران

کاروان‌سرای سعدالسلطنه به دستور «سعدالسلطنه» حاکم وقت قاجاریه قزوین ساخته شد. ارزشمندترین قسمت این بنا، چهار سوق آن است که از تقاطع قائم دو راسته ایجاد شده و بر فراز آن گنبد بزرگ کاشیکاری شده‌ای قرار دارد.

کاروانسرای سعدالسلطنه
Map
نامکاروانسرای سعدالسلطنه
کشورایران
استانقزوین
شهرستانقزوین
اطلاعات اثر
کاربریکاروانسرا
کاربری کنونینمایشگاه
دیرینگیقاجار
دورهٔ ساخت اثرناصرالدین شاه
بانی اثرمحمدباقر سعدالسلطنه
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۲۰۸۹
تاریخ ثبت ملی۱۱ مرداد۱۳۱۶
اطلاعات بازدید
امکان بازدیددارد
کاروانسراهای ایرانی
میراث جهانی یونسکو
مکانآسیا و اقیانوسیه، ایران
معیار ثبتفرهنگی: (ii), (iii)
شمارهٔ ثبت۱۶۶۸
تاریخ ثبت۲۰۲۳ (طی نشست ۴۵)

چهار طرف گنبد را، چهار نیم‌گنبد با رسمی‌بندی و نورگیر فراگرفته‌اند که فضا را بزرگتر نشان می‌دهند.

سرای سعدالسلطنه قزوین بزرگ‌ترین کاروانسرای سرپوشیده و مرکزتجاری داخلی شهری کشور است که با وسعتی افزون بر ۶/۲ هکتار در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه قاجار ساخته شد.[۱]

نوسازی و بهسازی

ویرایش

عملیات مرمت این مجموعه نیز در قالب تفاهم‌نامه از طریق صندوق احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور به سازمان بهسازی و نوسازی شهرداری قزوین (بمدت بیست سال) واگذار شد و عملیات اجرایی مرمت به پایان رسیده‌است و این بنا روند مطلوبی را در حوزه مرمت و بازسازی طی کرده‌است. عملیات مرمت با استفاده از منابع مالی سازمان بهسازی و نوسازی و زیر نظر سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری انجام شده‌است. در حال حاضر بسیاری از قسمت‌ها بنا مرمت شده‌اند. قسمت‌های مرمت شده به کاربرهایی چون هنرمندان و تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان محصولات صنایع دستی و هنرهای سنتی ایرانی، رستوران سنتی، کافه‌های سنتی مناطق مختلف ایران، تولید و فروشگاه لباس‌های سنتی و شیرینی جات سنتی و غیره اجاره داده شده‌است.[۲]

ثبت در فهرست میراث جهانی

ویرایش

در ۲۶ شهریور ۱۴۰۲ در جریان چهل و پنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در ریاض، کاروانسرای سعدالسلطنه به‌همراه ۵۳ کاروانسرای تاریخی دیگر (جمعاً ۵۴ کاروانسرا در ۲۴ استان ایران) تحت عنوان کاروانسراهای ایرانی در فهرست میراث جهانی قرار گرفتند. این مجموعه جهانی به عنوان بیستمین و هفتمین اثر جهانی کشور ایران شناخته می‌شود.[۳][۴]

نگارخانه

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. کاروانسرای سعدالسلطنه
  2. «کاروانسرای تاریخی سعدالسلطنه، دانشنامه شهری ایران».
  3. «یونسکو کاروان‌سراهای ایران را به فهرست میراث جهانی اضافه کرد». رادیو فردا. ۲۷ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۳.
  4. «ویدیو/ «کاروانسراهای ایرانی» رای آوردند، «دیزمار» رد شد». ایسنا. ۲۶ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۳.