کانون وکلای دادگستری

کانون وکلا یا کانون وکلای دادگستری (به فرانسوی: Barreaux) [۱]انجمنی غیردولتی و مستقل در کشورهای مختلف است که در جهت اعطای صلاحیت وکالت دادگستری به افراد، حمایت از وکلای عضو و نیز نظارت بر عملکرد آن‌ها تشکیل می‌شود.[۲][۳] در ایران کانون وکلای دادگستری نهادی مستقل و دارای شخصیت حقوقی است که در اغلب مراکز استان‌ها تشکیل شده است.

کانون وکلای دادگستری در ایران

ویرایش

کانون وکلای دادگستری قدیمی‌ترین سازمان مردم نهاد ایرانی است که به موجب لایحهٔ قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری در سال ۱۳۳۱ به‌عنوان نهادی با شخصیت حقوقی و مستقل وجود آمد، هرچند پیش از آن در ۲۰ آبان ۱۳۰۹ به‌عنوان نهادی وابسته به وزارت دادگستری تأسیس گردیده بود. سنگ بنای استقلال کانون، وکلایی بودند که در سال ۱۲۹۷ وارد «تشکیلات هیأت وکلا»ی عدلیه شده و در سال ۱۳۰۰ «مجمع وکلای رسمی» را بنیان نهادند.[۴][۵] کانون وکلای دادگستری ایران در سال ۱۳۲۹ نیز به عضویت کانون وکلای بین‌المللی (IBA) درآمده است.[۶]

محمد مصدق با توجه به لایحه مصوب مجلس شورای ملی دربارهٔ «اختیارات فوق‌العاده‌ای» در هفتم اسفندماه ۱۳۳۱، لایحهٔ قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری را در ۲۳ ماده تصویب کرد. بر اساس این قانون، هیئت مدیرهٔ دوازده نفری کانون وکلا در مرکز و هیئت‌های مدیرهٔ پنج نفرهٔ استانی با رأی اعضای کانون و بدون مداخلهٔ وزارت دادگستری انتخاب شده و مسئولیت اداره و سرپرستی کارهای وکلا و موضوعاتی مانند رسیدگی به تخلفات و تعقیب انتظامی وکلا را بر عهده داشتند. بر بنیاد این لایحه، تعلیق وکلا تنها در صلاحیت دادگاه انتظامی وکلا که در خود کانون برپا شده بود منحصر گردید. این لایحه در ۱۳ اسفند ماه ۱۳۳۱ از سوی دولت ملی مصدق به دادگاه‌ها بخشنامه شد.[۷] لایحهٔ یادشده بار دیگر در مجلس هجدهم با برخی تغییرات مطرح و در سال ۱۳۳۳ به دست کمیسیونهای مشترک مجلسین در ۲۶ ماده تصویب شده‌است.[۸]

وظایف کانون وکلا

ویرایش
  • دادن پروانه وکالت به داوطلبانی که واجد شرایط قانونی باشند.
  • اداره امور راجع به وکالت دادگستری و نظارت بر اعمال وکلا و کارگشایان.
  • رسیدگی به تخلفات و تعقیب انتظامی وکلا و کارگشایان دادگستری به وسیله دادسرا و دادگاه انتظامی وکلا.
  • معاضدت قضایی
  • فراهم آوردن وسایل پیشرفت علمی و عملی وکلا.[۹]

اعضای اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران

ویرایش

اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران متشکل از ۲۹ کانون است:[۱۰]

  1. کانون وکلای دادگستری آذربایجان شرقی
  2. کانون وکلای دادگستری آذربایجان غربی
  3. کانون وکلای دادگستری اردبیل
  4. کانون وکلای دادگستری اصفهان
  5. کانون وکلای دادگستری البرز
  6. کانون وکلای دادگستری ایلام
  7. کانون وکلای دادگستری بوشهر
  8. کانون وکلای دادگستری چهارمحال و بختیاری
  9. کانون وکلای دادگستری خراسان
  10. کانون وکلای دادگستری خراسان جنوبی[۱۱]
  11. کانون وکلای دادگستری خراسان شمالی
  12. کانون وکلای دادگستری خوزستان
  13. کانون وکلای دادگستری زنجان
  14. کانون وکلای دادگستری فارس و کهگیلویه و بویراحمد (متشکل از وکلای استان‌های فارس و کهگیلویه و بویراحمد)
  15. کانون وکلای دادگستری قزوین
  16. کانون وکلای دادگستری قم
  17. کانون وکلای دادگستری کردستان
  18. کانون وکلای دادگستری کرمانشاه
  19. کانون وکلای دادگستری کرمان
  20. کانون وکلای دادگستری گلستان
  21. کانون وکلای دادگستری گیلان
  22. کانون وکلای دادگستری لرستان
  23. کانون وکلای دادگستری استان مازندران
  24. کانون وکلای دادگستری مرکز (متشکل از وکلای استان‌های تهران، سیستان و بلوچستان)
  25. کانون وکلای دادگستری مرکزی
  26. کانون وکلای دادگستری همدان
  27. کانون وکلای دادگستری یزد
  28. کانون وکلای دادگستری سمنان
  29. کانون وکلای دادگستری هرمزگان

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. "THE ADVOCATES ACT, 1961" (PDF). Bar Council of India. Archived from the original (PDF) on 19 August 2008. Retrieved August 27, 2008.
  2. ABA Timeline, ABA website, accessed on June 22, 2020, بایگانی‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۰ توسط Wayback Machine
  3. "Etymology: Bar". EtymologyOnline.com. Archived from the original on January 10, 2021. Retrieved December 11, 2006.
  4. دورهٔ بنیادین آیین دادرسی مدنی، عبدالله شمس، تهران: انتشارات دراک، ۳ جلد، جلد ۱، چاپ ۵۸، پاییز ۱۳۹۹، ص۸۰.
  5. "کانون وکلای دادگستری چگونه بوجود آمد؟ 4- تشکیل مجمع وکلای رسمی". کانون وکلا. 29 (5): 2–5. 1331-11-01. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
  6. «رئیس اتحادیه سراسری کانون‌های وکلا:بی قید و شرط به عضویت IBA درآمدیم». پایگاه اطلاع‌رسانی کانون سردفتران و دفتریاران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ ژانویه ۲۰۲۱.
  7. سوداگری با تاریخ، ج اول- محمد امینی، ص ۲۴۰–۲۴۱
  8. «لایحه استقلال کانون وکلای دادگستری». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۷ مه ۲۰۲۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ آوریل ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۸ آوریل ۲۰۲۰.
  9. وظایف کانون وکلای دادگستری در ایران. «وکلا». دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۰۱.
  10. «اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ نوامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۴ آوریل ۲۰۲۰.
  11. وکلاپرس (۲۰۲۴-۰۸-۱۴). «کانون وکلای دادگستری خراسان جنوبی به عنوان بیست و نهمین کانون وکلای دادگستری به عضویت اسکودا درآمد». وکلاپرس. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۱-۰۹.

پیوند به بیرون

ویرایش