زبان کریؤل (به انگلیسی: Creole) یا زبان آمیختهٔ مادری[۱] زبانی پایدار و طبیعی است که از چند زبان گوناگون پدید آمده‌است. به بیانی دیگر، زبان مرکب، هنگامی که به وضعیت پایدار برسد و توسط کودکان به عنوان زبان مادری آموخته شود، به کریؤل تبدیل می‌شود. کریؤل‌ها، در واقع پیجین‌های گسترش یافته هستند که دچار دگرگونیهای دستوری و آوایی شده‌اند.[۲]

کریؤل ترکیب زبان یک کشور استعمارگر با زبان‌های محلی است. کریؤل‌ها در نواحی که کارگران قراردادی یا برده‌ها استفاده می‌شدند، متمرکز شده‌اند همانند حوزهٔ کارائیب، اقیانوس هند و جزایر اقیانوس آرام. بیشتر آن‌ها حاصل گسترش استعمار اروپاییان بوده‌اند و واژگان آن‌ها از انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی و پرتغالی گرفته شده‌اند.[۲]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. «زبان آمیختهٔ مادری، زبان آمیخته» [زبان‌شناسی] هم‌ارزِ «creole»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر پنجم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۷۶-۴ (ذیل سرواژهٔ زبان آمیختهٔ مادری)
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ کمری، برنارد, ویراستار (۱۳۸۷). اطلس زبان ها. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. صص. ۲۰۱. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۰۳-۵۷۹۱-۰.