گاز فسیلی بیش از یک چهارم از انرژی ترکیه را تامین می‌کند. این کشور 50 تا 60 میلیارد متر مکعب از این گاز را در هر سال مصرف می‌کند، تقریبا تمامی آن وارد می‌شود. پیش‌بینی می‌شود که یک میدان گازی بزرگ در دریای سیاه در سال 2023 به بهره‌برداری خواهد رسید. [۱][۲][۳][۴][۵]

پس از تهاجم روسیه به اوکراین در سال 2022، چندین کشور اروپایی خرید نفت یا گاز روسیه را متوقف کردند، اما روابط ترکیه با روسیه به اندازه‌ای خوب است که به خرید هر دو ادامه می‌دهد. ترکیه تقریبا نیمی از گاز خود را از روسیه دریافت می کند. از سال 2023 گاز عمده گران است و بخش بزرگی از قبض واردات است.[۶][۷][۸]

خانوارها بیشترین میزان گاز را خریداری می‌کنند و صنایع و نیروگاه‌ها در رتبه‌های بعدی قرار دارند. بیش از 80% از جمعیت به گاز دسترسی دارند و بیش از نیمی از نیاز حرارتی کشور از طریق گاز تامین می‌شود. از آنجا که BOTAS به عنوان یک عمده فروش دولتی نفت و گاز 80% از بازار گاز را در اختیار دارد، دولت می‌تواند به مصرف‌کنندگان خانگی و صنعتی گاز یارانه بدهد و این کار را نیز انجام می‌دهد. [۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳]

تاریخچه ویرایش

اداره کل تحقیقات معدنی و اکتشافات در سال 1935 شکل گرفت اما به مقدار بسیار کمی گاز دست پیدا کرد. بهترین راه واردات گاز از طریق خطوط لوله و از کشورهای همسایه است و اولین واردات از روسیه در سال 1986 انجام شد و پس از آن از ایران. با این حال، خط لوله‌ای که از آذربایجان می‌آید در سال 2007 کار خود را آغاز کرد. [۱۴][۱۵][۱۶][۱۷]

گاز مایع (LNG) اولین بار در سال 1994 از الجزیره و در سال 1999 از نیجریه وارد شد. مصرف گاز در اوایل قرن 21 افزایش پیدا کرد. در حدفاصل سال‌های 2000 تا 2020، سهم انرژی وارداتی از 50% تا 70% افزایش پیدا کرد. در سال 2019، شورای اروپا به حفاری ترکیه در مدیترانه شرقی اعتراض کرد. در سال 2022 قطع ناگهانی گاز توسط ایران مشکلاتی را برای صنعت ترکیه به وجود آورد. برخی از تحلیلگران می‌گویند که ترکیه از ذخایر گاز کافی یا منابع جایگزین برای مقابله با فشار برخوردار نیست و زمانی که روسیه خطوط گاز خود را به منظور انجام تعمیرات بست (مثلا تعطیلی 10 روزه Bluestream در سال 2022 با اطلاع رسانی 2 روزه) با این کار قصد اعمال فشار سیاسی داشت. [۱۸][۱۹][۲۰][۲۱][۲۲][۲۳]

ژئوپولیتیک ویرایش

بر خلاف برخی از کشورهای اروپایی که پس از تهاجم روسیه به اوکراین در سال 2022 خرید گاز یا نفت از روسیه را متوقف کردند، روابط ترکیه با روسیه به شکلی است که هنوز این دو مورد را خریداری می‌کند. چین و ترکیه بیشترین میزان گاز را از روسیه خریداری می‌کنند. گفته می‌شود که گاهی اوقات ارائه گزارش کامل درباره ژئوپولیتیک انرژی برای رسانه‌ها در ترکیه دشوار است. اردوغان رئیس جمهور این کشور در سال 2022 گفت که ترکیه به دلیل وابستگی به واردات نمی‌تواند به تحریم‌های روسیه بپیوندد. شرکت دولتی اکتشاف و تولید نفت و گاز ترکیه TPAO امیدوار است که بتواند به اکتشاف نفت و گاز در آب‌های لیبی بپردازد. با لیبی نیز یادداشت تفاهمی امضا گردید اما بعداً توسط دادگاه لیبی به حالت تعلیق درآمد. ترکیه به دلیل مناقشه‌ای که بر سر مناطق دریایی قبرس و ترکیه وجود دارد با بعضی از اکتشافات گاز توسط جمهوری قبرس مخالف است.[۲۴][۲۵][۲۶][۲۷][۲۸]

در بخش شمالی عراق، دو حزب رقیب اتحادیه میهنی کردستان (PUK) و حزب دمکرات کردستان (KDP) باید برای احداث خط لوله جدیدی با کوتاه‌ترین مسیر ممکن، به توافق برسند، زیرا این خط لوله از چاه‌هایی در بخشی از اقلیم کردستان که تحت کنترل PUK است آغاز می‌شود و  از بخش تحت کنترل KDP عبور می‌کند.[۲۹][۳۰][۳۱][۳۲]

پانویس ویرایش

  1. IEA (March 2021). Turkey 2021 – Energy Policy Review (Technical report). International Energy Agency. Archived from the original on 2022-03-07. Retrieved 2021-12-19.
  2. "Energy consumption by source, Turkey". Our World in Data. Retrieved 2022-08-02.
  3. "A Cold Winter: Turkey and the Global Natural Gas Shortage". Centre for Economics and Foreign Policy Studies (Edam) (به انگلیسی). 2021-10-06. Archived from the original on 2021-12-17. Retrieved 2021-12-19.
  4. "Ukraine War Complicates Turkey's Gas Challenge". Energy Intelligence (به انگلیسی). 2022-03-09. Retrieved 2022-07-07.
  5. "Turkey to produce 'sweet' natural gas, says minister". Hürriyet Daily News (به انگلیسی). 28 December 2021. Retrieved 2022-04-13.
  6. Bakheit, Nesreen; Imahashi, Rurika (9 June 2022). "China, India and Turkey to siphon more Russian oil ahead of EU ban". Nikkei Asia (به انگلیسی). Retrieved 2022-07-07.
  7. Dezem, Vanessa (2022-06-28). "EU Gas Swings as Russia-Turkey Flows Resume While Risks Loom". BNN Bloomberg. Retrieved 2022-07-07.
  8. "Ukraine War Complicates Turkey's Gas Challenge". Energy Intelligence (به انگلیسی). 2022-03-09. Retrieved 2022-07-07.
  9. Ergur, Semih (2022-06-05). "Increasing Usage of Natural Gas in Turkey and Its Effect on Local Economy". Climate Scorecard (به انگلیسی). Retrieved 2022-07-14.
  10. 2021 Natural Gas Distribution Sector Report (PDF). Natural Gas Distribution Companies Association of Turkey (GAZBİR) (Report).
  11. Coskun, Orhan (2022-03-31). "Turkey may hike April industry, power plant gas prices more than 20% -sources". Reuters (به انگلیسی). Retrieved 2022-07-14.
  12. IEA (March 2021). Turkey 2021 – Energy Policy Review (Technical report). International Energy Agency. Archived from the original on 2022-03-07. Retrieved 2021-12-19.
  13. "A Cold Winter: Turkey and the Global Natural Gas Shortage". Centre for Economics and Foreign Policy Studies (Edam) (به انگلیسی). 2021-10-06. Archived from the original on 2021-12-17. Retrieved 2021-12-19.
  14. "Oil Production in Turkey". Petform. Retrieved 2022-07-07.
  15. "History". General Directorate of Mineral Research and Exploration (Turkey). Retrieved 6 March 2023.
  16. Kanapiyanova, Zhuldyz. "Turkey-Russia Energy Cooperation on Natural Gas". Eurasian Research Institute (به انگلیسی). Retrieved 2022-04-20.
  17. Kanapiyanova, Zhuldyz. "Turkey-Russia Energy Cooperation on Natural Gas". Eurasian Research Institute (به انگلیسی). Retrieved 2022-04-20.
  18. Kanapiyanova, Zhuldyz. "Turkey-Russia Energy Cooperation on Natural Gas". Eurasian Research Institute (به انگلیسی). Retrieved 2022-04-20.
  19. "Turkey - Oil and Gas". United States Energy Information Administration.
  20. "Turkey is faced with a serious energy crisis, says engineers chamber". Bianet. 7 February 2022.
  21. "Turkish drilling activities in the Eastern Mediterranean: Council adopts conclusions". Council of the European Union (به انگلیسی). 15 July 2019. Retrieved 24 May 2019.
  22. Muhdan, Saglam (31 January 2022). "Iran's gas cut exposes Turkey's vulnerability to energy risks". Al-Monitor (به انگلیسی). Archived from the original on 28 February 2023. Retrieved 4 August 2022.
  23. "Turkey, Russia gas ties grow contentious amid Ukraine war". Al-Monitor (به انگلیسی). 28 July 2022. Archived from the original on 28 February 2023. Retrieved 4 August 2022.
  24. "Payments to Russia for fossil fuels since 24 February 2022". Russia Fossil Tracker. Retrieved 2023-03-09.
  25. Bakheit, Nesreen; Imahashi, Rurika (9 June 2022). "China, India and Turkey to siphon more Russian oil ahead of EU ban". Nikkei Asia (به انگلیسی). Retrieved 2022-07-07.
  26. Dezem, Vanessa (2022-06-28). "EU Gas Swings as Russia-Turkey Flows Resume While Risks Loom". BNN Bloomberg. Retrieved 2022-07-07.
  27. "Russia Ukraine conflict: France raises Russian sanctions-busting with Turkey". Al Arabiya. 6 September 2022.
  28. "Turkey, Russia gas ties grow contentious amid Ukraine war". Al-Monitor (به انگلیسی). 28 July 2022. Archived from the original on 28 February 2023. Retrieved 4 August 2022.
  29. Gupte, Eklavya (2022-10-10). "Libya-Turkey exploration deal to fuel long-standing political, regional rivalries". S & P Global (به انگلیسی). Retrieved 2022-10-11.
  30. Bechev, Dimitar (27 February 2023). "Facing tragedy, Turkey mends ties with Greece and Armenia". Al Jazeera.
  31. "ExxonMobil, Qatar sign Cyprus gas deal despite Turkey opposition". France 24 (به انگلیسی). 2021-12-10. Archived from the original on 2021-12-19. Retrieved 2021-12-19.
  32. Michele Kambas; Gavin Jones; Stephen Jewkes; Orhan Coskun (11 February 2018). "Turkish blockade of ship off Cyprus is out of Eni's control: CEO". Reuters.