گامبی به گروهی از گشایش‌های بازی شطرنج گفته می‌شود که در آن یکی از بازیکنان، معمولاً سفید، یکی از مهره‌های خود، معمولاً پیاده، را در خطر نابودی قرار می‌دهد تا در مقابل پوزیسیون بهتری به دست آورد. حریف نیز ممکن است با زدن آن مهره قربانی را بپذیرد (گامبی پذیرفته)، یا بدون توجه به آن حرکت دیگری را بازی کند (گامبی نپذیرفته) یا حتی خود نیز یک گامبی به حریف پیشکش کند (گامبی متقابل).

مهره‌ی سرباز که در بازی شطرنج معمولا گامبی می‌شود.

گامبی شاه و گامبی وزیر از معروفترین نمونه‌های گامبی هستند.

به‌طور کلی بهترین راه مقابله با گامبی‌ها پذیرفتن آن‌ها و عدم اصرار بر حفظ آن‌هاست. در گذشته شطرنج‌بازان معمولاً سعی می‌کردند پس از گرفتن قربانی پیاده، برتری کمی خود را حفظ کنند، در نتیجه حریف با توجه به پیش افتادن در گسترش مهره‌های خود امکان حمله را به دست می‌آورد. اما امروزه بیشتر استادان هرچند عموماً قربانی را می‌پذیرند ولی در فرصت مناسب آن را به طور داوطلبانه پس می‌دهند.[۱].

واژهٔ گامبی نخستین بار در سال ۱۵۶۱ از سوی روی لوپس شطرنج‌باز و تئوریسین شطرنج اسپانیایی وارد ادبیات شطرنج شد. او واژهٔ «گامبت» (gambett) را از کلمهٔ ایتالیایی «گامبتو» (gambetto) به معنای «پشتِ پا زدن»، که در ورزش کشتی هم استفاده می‌شود، اقتباس کرده بود که خود برگرفته از «گامبا» (gamba) به معنی «پا» می‌باشد. این واژه در شکل «گامبی» (gambit) وارد زبان فرانسوی شد. تلفظ فارسی واژه نیز برگرفته از تلفظ فرانسوی آن است.

انواع

ویرایش
Evans Gambit
1.e4 e5
2.Nf3 Nc6
3.Bc4 Bc5
4.b4 Bxb4
5.c3 Ba5
6.d4 exd4
7.O-O dxc3
8.Qb3 and White has a serious attack for the pawns. 4.b4 is the Evans Gambit.

Benko Gambit

ویرایش
Benko Gambit
1.d4 Nf6
2.c4 c5
3.d5 b5
4.cxb5 a6
5.bxa6 Bxa6
6.Nc3 d6
7.Nf3 g6
8.g3 Bg7
9.Bg2 0-0

منابع

ویرایش
  1. مایزلیس، ایلیا لویچ، تئوری بنیادی شطرنج، رضا رضایی، چاپ سوم. تهران: ساغر و فرزین، ۱۳۷۸، ص ۴۲۳، شابک ‎۵−۱۹−۰۰۰۶۹۶−۴