گلوله‌شدن

گلوله‌شدن (به انگلیسی: Volvation) (از واژهٔ لاتین volvere به معنی گرد (roll)، و پسوند -(a)tion؛ که گاهی به عنوان enrollment یا conglobation نامیده می‌شود)، یک رفتار دفاعی در جانوران خاصی است که در آن جانور بدن خود را به شکل توپ درمی‌آورد و فقط سخت‌ترین بخش‌ها از پوشش آن (یعنی «زره» جانور) یا خارهای آن را به شکارگران نشان می‌دهد.

Caecosphaeroma burgundum: دو تا از سه حشره قرص خود را به «قرص» تبدیل کرده‌اند.

در میان آرمادیلوها، تنها گونه‌هایی از جنس گلوله‌ای‌ها (آرمادیلوهای سه‌نواره آمریکای جنوبی) می‌توانند به شکل یک توپ دفاعی غلت بزنند. آرمادیلوهای نه‌نواری و گونه‌های دیگر دارای صفحات بسیار زیادی هستند.

گلوله‌شدن توسط کرم‌های خاکی در دوره‌های گرمای شدید یا خشکسالی استفاده می‌شود.

در میان قرص‌های هزارپا، گلوله‌شدن هم حفاظتی در برابر تهدیدهای بیرونی و هم در برابر کم‌آبی بدن است.

نگارخانه

• 
  خارپشت اروپایی (Erinaceus europaeus).
• 
  آرمادیلوی سه‌نواره جنوبی (Tolypeutes matacus).
• 
  پانگولین هندی (Manis crassicaudata) در حال دفاع از خود در برابر شیر آسیایی ( Panthera leo persica ).
• 
  دو خارپشت کوچک (Echinops telfairi).
• 
  اکیدنه نوک‌کوتاه (Tachyglossus aculeatus) که به شکل یک توپ در می‌آید.
• 
  پایتون توپی (Python regius) در هنگام استرس یا ترس به شکل توپ در می‌آید.
• 
  مارمولک بنددار آرمادیلو (Oroborus cataphractus).
• 
  خرخاکی معمولی ( Armadillidium vulgare ) از گلوله‌ای که هنگام جمع شدن شبیه آن است نام‌گذاری شده‌است.
• 
  Phacops rana، یک تریلوبیت از دوره دونین.
• 
  Tachypodoiulus niger، هزارپا، با پاها در داخل و سر در مرکز.

• 
  مراحل باز شدن گلوله خرخاکی (Glomeris marginata).