گونه‌زایی نابوم‌شناختی

هنگامی که گونه‌زایی توسط انتخاب طبیعی واگرا (یا به شدت با آن همبستگی ندارد)، می‌توان گفت که نابوم‌شناختی (Nonecological) است،[۱][۲] تا آن را از تعریف معمول گونه‌زایی بوم‌شناختی متمایز کنیم: «در نظر گرفتن بوم‌شناختی سودمند است. گونه‌زایی به عنوان شکل خاص خود از شکل‌گیری گونه‌ها است زیرا بر سازوکار صریح گونه‌زایی تمرکز دارد: یعنی انتخاب طبیعی واگرا. راه‌های متعددی غیر از انتخاب طبیعی واگرا وجود دارد که در آن جمعیت‌ها ممکن است از نظر ژنتیکی متمایز شوند و از نظر تولیدمثلی جدا شوند.» این احتمال وجود دارد که بسیاری از نمونه‌های گونه‌زایی نابوم‌شناختی ناهمجا باشند، به‌ویژه زمانی که جانداران مورد بحث پراکنده‌کننده ضعیفی هستند (به عنوان مثال، حلزون‌های خاکی، سمندر)، با این حال، گونه‌زایی نابوم‌شناختی هم‌زمان ممکن است، به‌ویژه زمانی که با یک «لحظه» همراه باشد (حداقل) در زمان تکامل) از دست دادن سازگاری تولیدمثل، مانند زمانی که پلی‌پلوئیدیشدن اتفاق می‌افتد.[۲][۳] سازوکارهای بالقوه دیگر برای گونه‌زایی نابوم‌شناختی شامل گونه‌زایی جهش‌محور[۴] و تغییرها در کایرالیته در شکم‌پایان است.[۵]

تمایز بین گونه‌زایی بوم‌شناختی و نابوم‌شناختی مستلزم شناسایی ویژگی‌های گونه‌های ویژه است. فعل و انفعال‌های محیطی، به عنوان مثال، می‌تواند شامل سازگاری‌های ویژه برای جستجوی غذا یا یک محیط منحصر به فرد باشد، در حالی که سازگاری در تولیدمثل شامل ریخت‌شناسی تشخیص همسر، سیستم‌های ارتباطی یا دیگر رفتارها است. گونه‌زایی بوم‌شناختی نیاز به تغییر در هر دو دارد در حالی که گونه‌زایی نابوم‌شناختی تنها سازگاری در تولیدمثل را تغییر می‌دهد.

گونه‌زایی نابوم‌شناختی ممکن است با تمایز ریخت‌شناختی قوی همراه نباشد، بنابراین ممکن است تافته گونه را به وجود بیاورند، با این حال گونه‌هایی وجود دارند که تمایز آنها برای انسان دشوار است که از نظر استفاده از منابع خود به شدت متمایز می‌شوند، و بنابراین احتمالاً در نتیجه بوم‌شناختی هستند. گونه‌زایی (مانند جابجایی میزبان در انگل‌ها یا حشرات گیاه‌خوار).[۶][۷] هنگامی که شناخت گونه/انتخاب جنسی نقش مهمی در حفظ مرزهای گونه ایفا می‌کند، گونه‌های تولیدشده توسط گونه‌زایی نابوم‌شناختی ممکن است برای انسان‌ها ساده باشد تا آنها را متمایز کنند، همان‌طور که در برخی از سنجاقک‌سانان وجود دارد.[۸]

منابع ویرایش

  1. Rundell, Rebecca J.; Price, Trevor D. (2009-07-01). "Adaptive radiation, nonadaptive radiation, ecological speciation and nonecological speciation". Trends in Ecology & Evolution (به انگلیسی). 24 (7): 394–399. doi:10.1016/j.tree.2009.02.007. ISSN 0169-5347. PMID 19409647.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Czekanski-Moir, Jesse E.; Rundell, Rebecca J. (2019-05-01). "The Ecology of Nonecological Speciation and Nonadaptive Radiations" (PDF). Trends in Ecology & Evolution (به انگلیسی). 34 (5): 400–415. doi:10.1016/j.tree.2019.01.012. ISSN 0169-5347. PMID 30824193.
  3. Les, Donald H.; Peredo, Elena L.; King, Ursula M.; Benoit, Lori K.; Tippery, Nicholas P.; Ball, Cassandra J.; Shannon, Robynn K. (2015-01-01). "Through thick and thin: Cryptic sympatric speciation in the submersed genus Najas (Hydrocharitaceae)". Molecular Phylogenetics and Evolution (به انگلیسی). 82: 15–30. doi:10.1016/j.ympev.2014.09.022. ISSN 1055-7903. PMID 25300454.
  4. Nosil, Patrik; Flaxman, Samuel M. (2011-02-07). "Conditions for mutation-order speciation". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 278 (1704): 399–407. doi:10.1098/rspb.2010.1215. PMC 3013408. PMID 20702458.
  5. Gittenberger, Edmund; Hamann, Thomas D.; Asami, Takahiro (2012-04-20). "Chiral Speciation in Terrestrial Pulmonate Snails". PLOS ONE (به انگلیسی). 7 (4): e34005. Bibcode:2012PLoSO...734005G. doi:10.1371/journal.pone.0034005. ISSN 1932-6203. PMC 3332057. PMID 22532825.
  6. Faucci, Anuschka; Toonen, Robert J; Hadfield, Michael G (2007-01-07). "Host shift and speciation in a coral-feeding nudibranch". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 274 (1606): 111–119. doi:10.1098/rspb.2006.3685. PMC 1679885. PMID 17134995.
  7. Lee, Y.; Lee, W.; Lee, S.; Kim, H. (February 2015). "A cryptic species of Aphis gossypii (Hemiptera: Aphididae) complex revealed by genetic divergence and different host plant association". Bulletin of Entomological Research (به انگلیسی). 105 (1): 40–51. doi:10.1017/S0007485314000704. ISSN 0007-4853. PMID 25413997.
  8. Wellenreuther, Maren; Sánchez‐Guillén, Rosa Ana (2016). "Nonadaptive radiation in damselflies". Evolutionary Applications (به انگلیسی). 9 (1): 103–118. doi:10.1111/eva.12269. ISSN 1752-4571. PMC 4780385. PMID 27087842.