گیلار اوراسیایی

گیلار اوراسیایی یا گیلار یا زرکا یا مرغابی سوتکش[۲] (نام علمی: Anas penelope) (در گذشته Mareca penelope) یکی از سه گونهٔ مرغابیان پهنه‌چین از تیرهٔ مرغابیان است.

گیلار اوراسیایی
صدای ضبط شده در دورست
وضعیت حفاظت
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پرندگان
راسته: غازسانان
تیره: مرغابیان
زیرخانواده: مرغابیان پهنه‌چین
سرده: مرغابی‌ها
زیرسرده: گیلار
گونه: A. penelope
نام دوبخشی
Anas penelope

پرنده نر گیلار با سر بلوطی رنگ پیشانی و تارک زرد مایل به نخودی، بدن خاکستری و سینه صورتی رنگ شناخته می‌شود. نشانه‌های تشخیص آن در حال پرواز، قسمت‌های پهن و سفید جلوی بال، شکم سفید و انتهای سیاه بدن می‌باشد. در دوران تولک شبیه ماده ولی پررنگ‌تر است و با داشتن شانه‌های سفید از آن مشخص می‌گردد. نسبت به مرغابی سرسبز، در اندازه کوچک‌تر، منقار خیلی کوچک، سر گردتر، دم نوک‌تیز و پر و بال قهوه‌ای مایل به خرمایی است. پروازش سریع است و به‌طور مستقیم از سطح آب برمی‌خیزد، به راحتی در خشکی راه می‌رود و می‌دود. زمستان‌ها در دریاچه‌ها، خورها و آب‌های کم عمق ساحلی. اغلب گله‌های آن‌ها در کشتزارها در حال چریدن دیده می‌شوند.[۳]

این پرنده دارای نوک کوچک و کوتاه است. پرندهٔ نر دارای سر و گردن قهوه‌ای رنگ بوده که در بالای سر کرم رنگ می‌شود. ساق پا خاکستری متمایل به سیاه است. نوک کوچکش آبی رنگ و لبه اش سیاه رنگ است. خوراک اصلی این اردک بیش‌تر از گیاهان آبزی است. بال آن‌ها نوک تیز و دم آن‌ها کوتاه می‌باشد. سرشان گرد و کوچک است این اردک را به خاطر دارا بودن صدایی سوت وار، اردک سوت کش می‌گویند. ماده‌ها در هر دوره تخم‌گذاری تا ۱۲ تخم به رنگ زرد و روشن (کرم رنگ) می‌گذارند. زندگی شان به‌طور دسته جمعی است و زمستان‌ها در مرداب انزلی دیده می‌شوند. محدودهٔ زیست آن‌ها شمال شوروی، سیبری، سوئد، نروژ.

یک گیلار نر در باتلاقی در ایرلند
Mareca penelope

منابع

ویرایش
  1. IUCN (2009)
  2. حبیبی، طلعت؛ راعی، محمدمهدی (۱۳۷۳). جانورشناسی عمومی مهره‌داران. مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. ص. ۶۵۱. شابک ۹۶۴-۰۳-۳۴۴۴-۸.
  3. *پرندگان ایران، بازدید: آوریل ۲۰۰۹.