ErbB خانواده‌ای از پروتئین‌ها هستند که مشتمل بر ۴ نوع تیروزین کیناز گیرنده‌ای بوده و از لحاظ ساختاری به گیرنده فاکتور رشد اپیدرمی شباهت دارند. عنوانِ این خانواده برگرفته از «آنکوژن ویروس لوسمی اریتروبلاستیک» است و شامل HER1، HER2/neu، HER3 و HER4 است.

مقایسهٔ ساختار دومِـین خارج‌سلولی ErbB

هرگونه سیگنالینگ (پیام‌دهی) ناکافی از این خانواده منجر به بروز بیماری‌های نوروردژنراتیو همچون ام‌اس و بیماری آلزایمر می‌شود،[۱] حال آنکه بیش‌فعالی این پروتئین‌ها در پیام‌دهی با بروز برخی انواع تومورهای سرطانی در ارتباط است.[۲]

این پروتئین‌ها برای رشد و تکامل طبیعی لازم هستند. مثلاً فقدان ژن HER2/neu و HER4 در موش‌ها موجب عدم تشکیل برخی بافت‌های قلب و اختلال عملکرد آن و همچنین سیستم عصبی محیطی می‌شود.[۳]

HER1 و HER2/neu در بسیاری از تومورهای انسان دیده می‌شوند و پیام‌دهی بیش‌ازحد آنان، موجب رشد و بدخیم‌شدن این تومورها می‌شود.[۲]

اعضای خانواده ویرایش

این خانوادهٔ پروتئینی ۴ عضو دارد:

پروتئین v-ErbBs نیز هومولوگ EGFR است، اما فاقد توالی در درون دومِـین متصل‌شونده با لیگاند است.

ErbB و فعال‌شدنِ کینازی ویرایش

۴ عضو این خانواده می‌توانند پس از فعال‌شدن توسط لیگاندهای گوناگون از فاکتورهای رشد، ملکول‌های هومودایمر، هترودایمر یا اُلیگومرهای پیچیده‌تر تشکیل دهند.[۴] در واقع ۱۱ فاکتور رشد وجود دارد که می‌تواند این گیرنده‌ها را فعال کند.

توانایی ('+') یا عدم‌توانایی ('-') هر یک از این فاکتورهای رشد در فعال‌سازی گیرنده‌های ErbB در جدول ذیل نشان داده شده‌است.[۵]

لیگاند گیرنده
ErbB-1 ErbB-2 ErbB-3 ErbB-4
EGF + - - -
TGF-α + - - -
HB-EGF + - - +
آمفی‌رگولین + - - -
بتاسلولین + - - +
اپیژن + - - -
اپی‌رگولین + - - +
نئورگولین ۱ - - + +
نئورگولین ۲ - - + +
نئورگولین ۳ - - - +
نئورگولین ۴ - - - +

تا کنون لیگاند مستقلی برای ErbB-2 شناسایی نشده است.

منابع ویرایش

  1. Bublil EM, Yarden Y (April 2007). "The EGF receptor family: spearheading a merger of signaling and therapeutics". Current Opinion in Cell Biology. 19 (2): 124–34. doi:10.1016/j.ceb.2007.02.008. PMID 17314037.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Cho HS, Leahy DJ (August 2002). "Structure of the extracellular region of HER3 reveals an interdomain tether". Science. 297 (5585): 1330–3. doi:10.1126/science.1074611. PMID 12154198.
  3. Chan R, Hardy W, Laing M, Muller W. (2017). “The Catalytic Activity of the ErbB-2 Receptor Tyrosine Kinase Is Essential for Embryonic Development”. Molecular Cell Biology. 22: 1073-1078 doi: 10.1128/MCB.22.4.10731078.2002
  4. Garrett TP, McKern NM, Lou M, Elleman TC, Adams TE, Lovrecz GO, et al. (September 2002). "Crystal structure of a truncated epidermal growth factor receptor extracellular domain bound to transforming growth factor alpha". Cell. 110 (6): 763–73. doi:10.1016/S0092-8674(02)00940-6. PMID 12297049.
  5. Linggi B, Carpenter G (December 2006). "ErbB receptors: new insights on mechanisms and biology". Trends in Cell Biology. 16 (12): 649–56. doi:10.1016/j.tcb.2006.10.008. PMID 17085050.