آبشوران (مجموعه‌داستان)

مجموعه داستان‌های کوتاه ۱۳۵۳ علی‌اشرف درویشیان

آبشوران مجموعه‌ای‌ست از ۱۲ داستان کوتاه نوشتهٔ «علی‌اشرف درویشیان» که نخستین بار در سال ۱۳۵۳ منتشر شد. این داستان‌ها نیز چون سایر آثار نویسنده، با رویکردی واقع‌گرایانه تألیف شده‌اند و درویشیان سعی کرده تا به شیوهٔ همیشگی خود، با تمرکز بر زندگی آدم‌های فرودست و حاشیه‌ای اجتماع، نوعی نقد سیاسی/اجتماعی را نیز در پس داستان‌های خود ارائه کند.

آبشوران
روی جلد چاپ هفتم، ۱۳۵۸
نویسنده(ها)لطیف تلخستان (علی‌اشرف درویشیان)
کشورتهران، ایران
زبانفارسی
موضوع(ها)داستان کوتاه (قصهٔ پیوسته)
گونه(های) ادبیادبیات کودک و نوجوان
ناشر  شبگیر، ۱۳۵۴  جاویدان، ۱۳۵۵  یارمحمد، ۱۳۵۸  چشمه، چاپ بیست و هشتم، ۱۳۹۰.[۱]
تاریخ نشر
۱۳۵۳
گونه رسانهکتاب چاپی
شمار صفحات  ۹۹ صفحه (چاپ هفتم نشر یارمحمد)
  ۱۲۶ صفحه (نشر چشمه)
شابکشابک ‎۹۷۸–۹۶۴–۳۶۲–۲۵۴–۱
پس ازهمراه آهنگ‌های بابام (۱۳۵۳) 
پیش ازفصل نان (۱۳۵۷) 

نسخهٔ صوتی کتاب آبشوران، در سال ۱۳۹۴ بر اساس نسخه نشر چشمه، توسط ناشر صوتی «آوانامه» منتشر شد.[۲]

ترجمه به زبان های دیگر ویرایش

مجموعۀ داستانی آبشوران توسط مترجم و استاد زبان و ادبیات فارسی در کشور مغرب، احمد موسی به زبان عربی ترجمه شده[۳]، و به همت انتشارات روافد در کشور مصر در سال ۲۰۱۶ منتشر شده‌است.

بخشی از ترجمه عربی ویرایش

كان هاجس يوم السبت يجثم على صدري. كل تلك التمارين وجدول الضرب والمعلم السّمج، وصوت بائع اللبن المتجوّل في الزقاق. لماذا لم يكن ثمة من يحبنا؟ لكنه كان. إنها صغار الهررة التي كنا نأخذها ليلاً، خفية، إلى أماكننا، فتلحس أيادينا وتخرخر لنا، لكن ما أن نغفل عنها حتى تذهب وتعضّ رجلي بابا وتلحسهما، فكان يطوّح بها في الساحة.[۴]

دربارۀ‌ کتاب ویرایش

در این کتاب معضلات طبقهٔ پرولتاریای ایران در دوران حکومت شاهنشاهی بازنمایی می‌شود.[۵] در این اثر که تمامی داستان‌ها به هم مرتبط اما مستقل هستند نویسنده به طرز تلخی نسبت به فقر، اختلاف طبقاتی، بی‌سوادی، فقر فرهنگی، خرافات، لاابالی‌گری،‌ تضاد جنسیتی،‌ مردسالاری و ضدیت دین با علم به چالش کشیده می‌شود. به دلیل دید واقع‌گرایانه نویسنده اثر، خواننده به طرز عجیبی با شخصیت داستان همذات‌پنداری می‌کند.

نویسنده در بسیاری از آثارش از جمله در آبشوران، به بازنویسی زندگی خودش می‌پردازد.[۶] کتاب «آبشوران» در سال‌های پیش از انقلاب، نخستین بار، با نام مستعار «لطیف تلخستانی» به عنوان نویسنده منتشر شده‌است.[۷]

فقر در دنیای این داستان‌ها یک موقعیت است. موقعیتی که شخصیت‌های داستان محکوم به زندگی در آن هستند و نمی‌توانند از آن فرار کنند. مرگ برای این آدم‌ها فرار به جایی است که گرچه نمی‌دانیم، اما احساس می‌کنیم نمی‌تواند از این‌جایی که هستند بدتر باشد.

خلاصه داستان ویرایش

در این کتاب در قالب ۱۲ داستان کوتاه به هم پیوسته،‌ نویسنده از زبان اول شخص زندگی فردی به نام اشرف (احتمالاً‌ خودِ نویسنده) و خانواده اش را تعریف می‌کند. این خانواده در محله آبشوران و در کنار رودخانه‌ای به‌همین نام زندگی می‌کنند. خانواده‌ای فقیری هستند که افراد خانواده‌اش مذهبی اما خرافاتی هستند. اشرف دو برادر و یک خواهر کوچک دارد و بعدها فرزند پسر دیگری نیز به خانواده‌شان اضافه می‌شود. اشرف در قالب این داستان به فلاکت‌های خانواده خود می‌پردازد...

بخشی از کتاب ویرایش

بعد از ظهر پنجشنبه بود؛ مثل همهٔ پنجشنبه‌ها خاموش و دلگیر و کمی هم خوشی تعطیلی جمعه. اواخر پاییز بود. اتاق هنوز نم داشت. یک هفته پیش سیل آمده بود. بابام زیر کرسی خوابیده بود. آفتاب روی دیوار کاهگلی حیاط رنگ می‌باخت؛ دلم می‌خواست آفتاب نرود. هیچ وقت نرود و مشق‌هایم خود به خود نوشته بشوند و بابام از خواب بیدار نشود: هر وقت بلند می‌شد، بهانه می‌گرفت و کتکمان می‌زد. دلهرهٔ شنبه در دلم بود. آن همه مشق و جدول ضرب و معلم نامهربان و صدای ماست فروش دوره‌گرد در کوچه. چرا هیچ‌کس نبود که دوستمان داشته باشد؟ ولی بود. بچه گربه‌هایی بودند که شبها، دزدکی توی جامان می‌بردیم. دست‌هامان را می‌لیسیدند و برایمان خُرخُر می‌کردند؛ اما تا غافل می‌شدیم، می‌رفتند و پای بابا را گاز می‌گرفتند و می‌لیسیدند و بابام پرتشان می‌کرد تو حیاط …[۸]

فهرست داستان‌های مجموعه ویرایش

  1. خانۀ ما
  2. دو ماهی در نقلدان
  3. بیالون
  4. ماهی‌ها و غازها
  5. باغچۀ کوچک
  6. بَی
  7. ننه جان چه شده؟
  8. عموبزرگه
  9. بیماری
  10. حمام
  11. آب‌پاش
  12. صلح

منابع ویرایش

  1. ایران، سامانه نشر (۱۳۹۳-۱۰-۲۵). «علی‌اشرف درویشیان». سامانه نشر و کتاب پاژ. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۴-۱۵.
  2. «کتاب صوتی آبشوران». آوانامه. 2015-02-23. بایگانی‌شده از اصلی در 3 اكتبر 2015. دریافت‌شده در 2015-08-24. تاریخ وارد شده در |archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  3. خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): «یک عاشقانه آرام» در عمان منتشر شد، نوشته‌شده در ۱۸ تیر ١۴۰۰؛[پیوند مرده] بازدید در ۱۹ تیر ۱۴۰۰.
  4. آبشوران، علی اشرف درویشیان، ترجمها إلى العربية وقدم لها الدكتور أحمد موسى (روافد للنشر والتوزيع، ۲۰۱۶)
  5. «آبشوران». برگه دان. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۴-۱۵.
  6. «زندگینامه: علی اشرف درویشیان (۱۳۲۰-)». hamshahrionline. ۲۰۱۵-۰۴-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۴-۱۵.
  7. «بالاترین: معرفی کتاب: أبشوران مؤلف: علی اشرف درویشیان». بالاترین. ۱۹۴۱-۰۸-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۴-۱۵.
  8. درویشیان، علی اشرف (۱۳۹۳). آبشوران. چشمه. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۶۲-۲۵۴-۱.