آب در مریخ

مطالعهٔ منابع آبی مریخ در گذشته و حال

بررسی‌ها نشان داده‌اند که آب در مریخ وجود دارد؛ هرچند در اندازه‌های کوچک به صورت بخار در جو و امروز تقریباً به‌طور انحصاری به صورت یخ[۱] و همچنین آب شور در عمق کم از سطح مریخ (بهرام). تنها جایی که یخ‌آب در این سیاره مشاهده‌شدنی است، در یخ‌های کلاهک قطبی قطب شمال است. آب یخ زده فراوان‌تری نیز در حال حاضر در زیر یخ‌های دی‌اکسید کربن دائمی کلاهک قطب جنوب و در زیر سطحی کم‌عمق در عرض‌های جغرافیایی معتدل‌تر سیاره وجود دارد.[۲] تاکنون (۲۰۰۶) به وجود بیش از ۲۱ میلیون کیلومتر مکعب یخ در سطح یا نزدیکی سطح مریخ پی برده شده‌است،[۳] این مقداری است که می‌تواند همهٔ سطح بهرام را تا بلندی ۳۵ متر بپوشاند.[۳] گمانه‌زنی‌ها نشان می‌دهند که به احتمال زیاد یخ‌آب فراوان‌تری می‌تواند در ژرفای بیشتر زیرسطحی به صورت دربسته و محبوس گرفتار آمده باشد.[۴] امروز، مقداری آب مایع ممکن است به صورت گذرا بر سطح مریخ رخ دهد اما تنها تحت شرایط خاصی است که این امکان‌پذیری می‌تواند به وجود آید.[۵] امروز حجم بزرگی از آب مایع نمی‌تواند در سطح این سیاره وجود داشته باشد چرا که فشار اتمسفر در میانگین سطح ۶۰۰ پاسکال (۰٫۰۸۷ PSI) درحدود۰٫۶ درصد از سطح دریا در زمین است و از آن‌جا که میانگین دمای جهانی کرهٔ مریخ خیلی پایین است (۲۱۰ K (-63 °C))، که منجر به هم تبخیر سریع تصعید یا انجماد می‌شود. حدود ۳٫۸ میلیارد (۳٬۸۰۰ میلیون) سال پیش، مریخ احتمالاً فضای متراکم تر و دمای سطح بالاتری داشته‌است[۶] تا اجازه دهد مقدار زیادی از آب مایع بر روی سطح آن؛[۷] که شامل یک اقیانوس بزرگ بوده و ممکن است یک سوم از این سیاره را پوشانده باشد.[۸]

این نمونه از چینه‌شناسی در کلیف برنز در دهانهٔ برخوردی اندورنس مریخ را جریان‌های آرام و مکرر آب‌های زیرزمینی بوجود آورده‌اند.
نگارهٔ هنری: بر پایهٔ داده‌های زمین‌شناسی بهرام یا مریخ کهن ممکن است که روزی این گونه بوده باشد.

جریان آب در سطح کره مریخ ویرایش

سطح مریخ نمی‌تواند میزبان حیات — آن طور که ما می‌شناسیم — باشد.[۹]

کشف جریان آب زیر سطح کره مریخ ویرایش

 
نگارهُ منتشرشده از دریاچه کشف‌شده زیر یخ‌های قطب جنوب مریخ که توسط مدارپیمای مارس اکسپرس ثبت شده‌است.[۱۰]

در ژوئیه ۲۰۱۸ میلادی، دانشمندان ناسا خبر از وجود حجم بزرگی از آب مایع در لایه زیرین یخ‌های قطب جنوب سیارهٔ مریخ دادند. بنابر شواهد راداری، دریاچهٔ کشف شده حدود ۲۰ کیلومتر پهنا و حداقل ۱ متر عمق دارد.[۹]

نگارخانه ویرایش

جستارهای وابسته ویرایش

پانویس ویرایش

  1. Jakosky, B.M. ; Haberle, R.M. (1992). "The Seasonal Behavior of Water on Mars". In Kieffer, H.H. ; et al. Mars. Tucson, AZ: University of Arizona Press. pp. 969–1016.
  2. "Water at Martian south pole". European Space Agency (ESA). March 17, 2004.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Christensen, P. R. (2006). "Water at the Poles and in Permafrost Regions of Mars". GeoScienceWorld Elements 3 (2): 151–155.
  4. Carr, 2006, p. 173.
  5. "Liquid Water From Ice and Salt on Mars". Geophysical Research Letters (NASA Astrobiology). July 3, 2014. Retrieved August 13, 2014.
  6. Pollack, J.B. ; Kasting, J.F. ; Richardson, S.M. ; Poliakoff, K. (1987). "The Case for a Wet, Warm Climate on Early Mars". Icarus 71 (2): 203–224. Bibcode:1987Icar...71..203P. doi:10.1016/0019-1035(87)90147-3.
  7. "PSRD: Ancient Floodwaters and Seas on Mars". Psrd.hawaii.edu. July 16, 2003.
  8. "Gamma-Ray Evidence Suggests Ancient Mars Had Oceans". SpaceRef. November 17, 2008.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ کشف 'دریاچه آب' در مریخ، بی‌بی‌سی فارسی
  10. برای اولین بار در مریخ آب مایع کشف شد، ایران اینترنشنال

منابع ویرایش