آران‌ای غیر-کدکننده

دسته‌ای از آراِن‌اِی‌ها که به پروتئین‌ها ترجمه نمی‌گردند

آراِن‌اِی غیر-کدکننده (به انگلیسی: non-coding RNA) (یا ncRNA) یک مولکول آران‌ای است که به پروتئین ترجمه نمی‌شود. انواع آراِن‌اِی‌های غیر-کدکننده که از نظر عملکردی مهم باشند، فراوان بوده و شامل این موارد هستند: آران‌ای حامل (tRNA)، آران‌ای ریبوزومی (rRNA) به‌علاوهٔ آران‌ای‌های کوچکی چون ریزآران‌ای‌ها، آران‌ای‌های کوچک مداخله‌گر، آران‌ای‌های تعامل‌کننده با پی‌وی، snoRNAها، آران‌ای‌های کوچک هسته‌ای، exRNAها، scaRNAها و آران‌ای‌های بلند غیرکدکننده چون Xist و HOTAIR.

نقش‌های آراِن‌اِی غیر-کدکننده در دگم مرکزی زیست‌شناسی مولکولی: ریبونوکلئوپروتئین‌ها به‌رنگ قرمز، و آراِن‌اِی‌های غیر-کدکننده به‌رنگ آبی نشان داده شده‌اند. توجه: snRNA در اسپلایسوزم به کار رفته‌است.

تعداد آراِن‌اِی غیر-کدکننده در ژنوم انسان نامعلوم است؛ با این حال، مطالعات ترنسکریپتومیکی و بیوانفورماتیکی اخیر پیشنهاد می‌کنند که دست کم هزاران توالی از آراِن‌اِی‌های غیر-کدکننده وجود داشته باشد.[۱][۲][۳][۴][۵][۶]

منابع ویرایش

  1. Cheng J, Kapranov P, Drenkow J, Dike S, Brubaker S, Patel S, et al. (May 2005). "Transcriptional maps of 10 human chromosomes at 5-nucleotide resolution". Science. 308 (5725): 1149–54. Bibcode:2005Sci...308.1149C. doi:10.1126/science.1108625. PMID 15790807. S2CID 13047538.
  2. ENCODE Project Consortium, Birney E, Stamatoyannopoulos JA, Dutta A, Guigó R, Gingeras TR, et al. (June 2007). "Identification and analysis of functional elements in 1% of the human genome by the ENCODE pilot project". Nature. 447 (7146): 799–816. Bibcode:2007Natur.447..799B. doi:10.1038/nature05874. PMC 2212820. PMID 17571346.
  3. Washietl S, Pedersen JS, Korbel JO, Stocsits C, Gruber AR, Hackermüller J, et al. (June 2007). "Structured RNAs in the ENCODE selected regions of the human genome". Genome Research. 17 (6): 852–64. doi:10.1101/gr.5650707. PMC 1891344. PMID 17568003.
  4. Morris KV, ed. (2012). Non-coding RNAs and Epigenetic Regulation of Gene Expression: Drivers of Natural Selection. Caister Academic Press. ISBN 978-1-904455-94-3.
  5. Shahrouki P, Larsson E (2012). "The non-coding oncogene: a case of missing DNA evidence?". Frontiers in Genetics. 3: 170. doi:10.3389/fgene.2012.00170. PMC 3439828. PMID 22988449.
  6. van Bakel H, Nislow C, Blencowe BJ, Hughes TR (May 2010). Eddy SR (ed.). "Most "dark matter" transcripts are associated with known genes". PLOS Biology. 8 (5): e1000371. doi:10.1371/journal.pbio.1000371. PMC 2872640. PMID 20502517.

پیوند به بیرون ویرایش

(Wayback Machine copy)