آفتاب (فیلم ۲۰۰۷)

فیلمی از دنی بویل

آفتاب (انگلیسی: Sunshine) یک فیلم علمی–تخیلی و دلهره‌آور به کارگردانی دنی بویل است که در سال ۲۰۰۷ منتشر شد.

آفتاب
کارگرداندنی بویل
تهیه‌کنندهاندرو مک‌دانلد
نویسندهالکس گارلند
فیلمنامه‌نویسالکس گارلند
بازیگرانکیلین مورفی
کریس ایوانز
رز بیرن
میشل یئو
کلیف کرتیس
تروی گاریتی
هیرویوکی سانادا
بندیکت وانگ
چیپو چانگ
مارک استرانگ
بندیکت وانگ
موسیقیجان مورفی
آندرورلد
فیلم‌بردارآلوین کوشلر
تدوین‌گرکریس گیل
شرکت
تولید
توزیع‌کنندهفاکس سرچلایت پیکچرز
تاریخ‌های انتشار
  • ۶ آوریل ۲۰۰۷ (۲۰۰۷-۰۴-۰۶)
مدت زمان
۱۰۷ دقیقه[۱]
کشوربریتانیا
هزینهٔ فیلم۴۰ میلیون دلار[۲]
فروش گیشه۳۲ میلیون دلار[۳]

داستان

ویرایش

سال ۲۰۵۷. کره زمین در معرض تهدیدی بزرگ قرار دارد. خورشید مانند گذشته قادر به گرم کردن کره زمین نیست و از این رو ادامه زندگی انسان‌ها نیز با خطر مواجه شده‌است. تنها یک راه امیدبخش برای تغییر وضعیت باقی مانده‌است و آن سفینه فضایی «ایکاروس ۲» است که به سوی خورشید می‌رود. هدف این مأموریت افزایش فعل و انفعالات درون خورشید به وسیله کلاهک‌های هسته ای است تا با بازفعال نمودن انرژی انفجارهای خورشیدی، زمین را از مرگ نجات دهند. هفت سال قبل سفینه «ایکاروس ۱» به همین منظور راهی سفر شد ولی مأموریتش ناکام ماند …

پخش در ایران

ویرایش

در جمعه ۲۱ مرداد ۱۳۹۰، شبکه چهار صدا و سیما این فیلم را با عنوان «نور خورشید» و با دوبله پارسی، به‌همراه یک ویدئوی ۱۰ دقیقه‌ای راجع به فیلم تهیه‌شده توسط خود شبکه، شامل نظر منتقدان نسبت به آن، چگونگی ساخت آن، صحنه‌هایی از پشت صحنه، و اشاره و توضیح راجع به چند فیلم تاثیرگذاشته روی آن مانند ادیسه فضایی، سولاریس و بلید رانر پخش‌کرد؛ سپس باردیگر در ۱۱ دی ۱۳۹۳ از شبکه نمایش همراه آن ویدئو بازپخش شد. بعضی دیالوگ‌های فیلم که به خدا اشاره می‌کردند در دوبله فارسی تغییر یافته‌اند.[۴][۵]

وب‌سایت رجا نیوز یک روز پس از نمایش این فیلم، به نمایش آن به دلیل محتوا و مضامین مذهبی پنهان درون فیلم، اعتراض کرد و آن را جزو فیلم‌های «ضد دین» و «کفراندیشانه» دسته‌بندی کرد.[۴]

تولید

ویرایش
 
پروفسور برایان کاکس، ۲۰۱۶

برایان کاکس، فیزیک‌دان ذرات اهل انگلستان و عضو انجمن سلطنتی و استاد دانشگاه منچستر، برای مشاوره به سازندگان فیلم و آشنا کردن بازیگران فیلم با فیزیک خورشید استخدام شده بود.

بازیگران

ویرایش
  • کیلین مورفی در نقش رابرت کاپا، فیزیکدانی که راه‌اندازی دستگاه عظیم بمب ستاره‌ای را بر عهده دارد. مورفی شخصیت کاپا را یک غریبهٔ ساکت توصیف می‌کند. دلیلش این است که در آن جمع فقط کاپا روش کار و مقیاس واقعی عملکرد بمب ستاره‌ای را می‌فهمد.[۶] مورفی برای ایفای این نقش، از راهنمایی برایان کاکس (فیزیک‌دان) بهره گرفت.[۷] کاکس عملکرد مورفی در فیلم را درخشان توصیف کرد و نمایش او از شخصیت فیزیکدان را ستود.[۸] مورفی برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد فیزیک پیشرفته و تقلید بهتر رفتار و شخصیت یک فیزیکدان، به همراه کاکس به سازمان اروپایی پژوهش‌های هسته‌ای در سوئیس رفت.[۹] او همچنین برای درک بهتر تعلیقی که مد نظر کارگردان بود از فیلم مزد ترس کمک گرفت.[۱۰] مورفی می‌گوید مشارکت در این پروژه باعث شد که باورش از ندانم‌گرایی به خداناباوری تغییر کند.[۱۱]
  • کریس ایوانز در نقش جیمز مِیس، مهندس. ایوانز شخصیت میس را فردی با خانواده و پیشینهٔ نظامی توصیف کرده‌است. او میس را خشک و از نظر اخلاقی شخصیتی معمولی می‌داند. ایوانز عقیده دارد میس بسیار خونسرد و منطقی است که باعث می‌شود در موقعیت‌های بحرانی عملکرد نسبتاً مناسبی داشته باشد.[۱۲]
  • رز بیرن در نقش کَسی، خلبان سفینهٔ فضایی. بازی بیرن در فیلم تروآ (۲۰۰۴) باعث شد دنی بویل او را برای نقش‌آفرینی در فیلم آفتاب انتخاب کند.[۱۳] بیرن کَسی را احساسی‌ترین خدمهٔ سفینه توصیف می‌کند که درونیاتش را از دیگران مخفی نمی‌کند.
  • میشل یئو درنقش کورِیزن، زیست‌شناسی که از «باغ اکسیژن» سفینه نگهداری می‌کند. بویل، یئو را به‌خاطر بازیش در فیلم‌های فردا هرگز نمی‌میرد (۱۹۹۷)[۱۲] و خاطرات یک گیشا (۲۰۰۵)[۱۴] برای نقش‌آفرینی در فیلم آفتاب انتخاب کرد. یئو شخصیت کوریزن را روحانی توصیف می‌کند و پس‌زمینهٔ آسیایی و این که همواره با چیزهای ارگانیک احاطه شده بوده را دلیل بی‌پیرایگی و خاکی بودن او می‌داند.[۱۵] با ویران شدن باغ اکسیژن، کوریزن هم از نظر عاطفی ویران می‌شود و تا انتهای فیلم شخصیتی بی‌روح و بدبین را به نمایش می‌گذارد.
  • کلیف کرتیس در نقش سِرِل، پزشک و روانشناس. او شیفتهٔ خورشید است و بدون هیچ ابزار محافظت‌کننده‌ای به آن خیره می‌شود. این شخصیت ابتدا در فیلمنامه به‌عنوان یک «انگلیسی کمی جدی» نوشته شده بود.[۱۲] کرتیس با مطالعهٔ فیلمنامه به این نقش و همکاری با دنی بویل علاقه‌مند شد.[۱۶] آشنایی بویل با کرتیس به‌واسطهٔ بازیش در فیلم‌های روز تعلیم (۲۰۰۱) و سوارکار نهنگ (۲۰۰۲) بود[۱۷] و نمایش کرتیس در تست بازیگری به نظر بویل آنقدر قوی آمد که این نقش را به او واگذار کند.[۱۲] کرتیس در ابتدا برای ایفای نقش، رویکردی درونگرایانه داشت اما بعدتر به‌خاطر جدی بودن مأموریت، جنبه‌های نظامی و علمی شخصیت سرل را برجسته‌تر کرد. او شخصیت‌های سرل و پین‌بیکر را دوروی یک سکه می‌داند و در مورد شباهت‌ها و تفاوت‌ها آن‌ها می‌گوید: سرل به‌خاطر یک هدف والاتر عقاید و زندگی خودش را فدا می‌کند در حالی که پین‌بیکر به جایی رسیده که باور پیدا کرده حق با اوست و می‌خواهد دنیا را فدای اعتقاداتش کند.[۱۶]
  • تروی گاریتی در نقش هاروی، افسر ارتباطات و معاون فرمانده. دنی بویل با کارهای قبلی گاریتی آشنا نبود اما ملاقات با او باعث شد متقاعد شود که او مناسب ایفای نقش افسر هاروی است. گاریتی، هاروی را تنها عضو گروه توصیف می‌کند که دلتنگ خانواده‌اش در زمین است و تلاش می‌کند این واقعیت را از دیگران مخفی کند.[۱۲]
  • هیرویوکی سانادا در نقش کانِدا، فرماندهٔ سفینه. نقش کاپیتان در فیلمنامه، ابتدا ملیت آمریکایی داشت اما بویل پس از مطالعهٔ نظرات دانشمندان و کارشناسان فضایی، ملیت آن نقش را به ژاپنی تغییر داد.[۱۸] بویل بازی سانادا را در سامورایی گرگ‌ومیش (۲۰۰۲) دیده بود و زمانی که به‌دنبال بازیگری می‌گشت تا نقش فرماندهٔ آسیایی سفینه را به او بسپارد، وونگ کار وای سانادا را به او پیشنهاد کرد.[۱۹] نام این شخصیت در آغاز «کانادا» بود اما سانادا از بویل در خواست کرد نام را به «کانِدا» که یک اسم ژاپنی متداول است تغییر دهد. این دومین نقش انگلیسی‌زبان سانادا در سینما بود. سانادا انگیسی را با لهجهٔ بریتانیایی صحبت می‌کرد اما در ارتباط با بقیهٔ شخصیت‌ها و برای واقعی‌تر نشان دادن کاندا به‌عنوان یک عضو ناسا، سعی کرد نقش را با لهجهٔ آمریکایی اجرا کند.[۱۸]
  • بندیکت وانگ در نقش ترِی، هدایتگر. بویل بازی وانگ را در چیزهای زیبای کثیف (۲۰۰۲) دیده بود. ترِی پیش‌تر یک کودک نابغه بوده که با نوشتن یک ویروس، یک ششم کامپیوترهای دنیا را از کار انداخته‌است. به همین دلیل در برنامهٔ فضایی استخدام شده تا نبوغش در جای سودمندتری استفاده شود.
  • چیپو چانگ گویندهٔ صدای سفینهٔ ایکاروس. کامپیوتر سفینهٔ ایکاروس ۲، با گویش انگلیسی طبیعی با خدمهٔ سفینه ارتباط برقرار می‌کند. خدمه از او سؤال می‌پرسند، به او دستور می‌دهند و به‌روزرسانی وضعیت و هشدارها را به صورت شفاهی دریافت می‌کنند، گویی با یک انسان صحبت می‌کنند.
  • مارک استرانگ در نقش پین‌بیکر، فرماندهٔ آدمکش ایکاروس ۱، اولین سفینه‌ای که برای فعال کردن دوبارهٔ خورشید فرستاده شد. شخصیت پین‌بکر از گروهبان پین‌بک در فیلم ستاره تاریک (۱۹۷۴) الهام گرفته شده‌است.[۲۰] سوختگی‌های بدشکل صورت و بدن این شخصیت ملهم از جراحاتی است که نیکی لائودا قهرمان سانحه دیدهٔ فرمول ۱ از آن‌ها رنج می‌بُرد. بویل شخصیت پین‌بیکر را تجسمی از بنیادگرایی توصیف می‌کند.[۲۱] او همچنین حضور «بالقوه غیر واقعی» پین‌بیکر در فیلم را به‌عنوان چیزی که الگوی واقع‌گرایی را در هم می‌شکند توصیف می‌کند. مشابه صحنه‌ای از فیلم رگ‌یابی (ساختهٔ خودش) که در آن، یوان مک‌گرگور در کاسهٔ توالت غوطه‌ور می‌شود.[۲۲]
  • پالوما بائسا در نقش خواهر کاپا

جوایز و نامزدی‌ها

ویرایش

این فیلم در سالهای ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ نامزد دریافت چندین جایزه شد و جایزهٔ ایندیپندنت اسپیریت بریتانیا برای «بهترین دستاورد فنی» را دریافت کرد.

جایزه رشته نامزد نتیجه
جایزه فیلم ایندیپندنت اسپیریت بریتانیا (۲۰۰۷)[۲۳] بهترین دستاورد فنی مارک تِلدِسلی برنده
بهترین بازیگر مرد کیلین مورفی نامزدشده
سیزدهمین دوره جایزه امپایر[۲۴] بهترین فیلم بریتانیایی ———— نامزدشده
بهترین علمی تخلیلی/خیال‌پردازی ———— نامزدشده
جایزه فیلم بریتانیایی ایونینگ استاندارد[۲۵] بهترین موسیقی فیلم جان مورفی نامزدشده
بهترین دستاورد فنی کریس گیل، آلوین کوشلر نامزدشده
پنجمین دوره جایزه فیلم و تلویزیون ایرلندی[۲۶] بهترین هنرپیشهٔ نقش اصلی کیلین مورفی نامزدشده
جایزه حلقه منتقدان فیلم لندن (۲۰۰۷)[۲۷] کارگردان بریتانیایی سال دنی بویل نامزدشده
جایزهٔ جامعهٔ منتقدان فیلم لاس وگاس[۲۸] بهترین فیلم ———— نامزدشده
جشنواره فیلم لس آنجلس[۲۹] فیلم معرفی شد ———— نامزدشده
جایزه ستلایت (۲۰۰۷)[۳۰] بهترین کارگردان هنری و طراحی تولید مارک تلدسلی، گری فریمن، استیون موراهان، دنیس شنِگ نامزدشده
سی و چهارمین دوره جایزه ساترن[۳۱] بهترین فیلم علمی تخیلی ———— نامزدشده

منابع

ویرایش
  1. "SUNSHINE (۱۵)". هیئت رده‌بندی سنی فیلم‌های بریتانیا. ۲۰۰۷-۰۱-۰۴. Retrieved 2012-12-19.
  2. Randee Dawn (19 July 2007). "Handmade VFX warms Boyle's 'Sunshine' pic". The Hollywood Reporter. Archived from the original on 30 September 2007. Retrieved 21 September 2007.
  3. http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=sunshine06.htm
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «پخش فیلم ضددینی "سان‌شاین" و علائم وضعیت هشدار در رسانه ملی». وب‌سایت رجا نیوز. ۲۲ مرداد ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۲۴ شهریور ۱۳۹۸.
  5. «فیلم سینمایی نور خورشید - تلوبیون». دریافت‌شده در ۱۰ مهر ۱۳۹۸.
  6. Harkness, Alistair (31 March 2007). "Starship trouper". The Scotsman. Edinburgh. Retrieved 20 July 2007.
  7. Keighren, Jon (27 March 2007). "Manchester scientist helps bring Sunshine to the big screen". Innovations Report. Archived from the original on 25 May 2013. Retrieved 20 July 2007.
  8. University of Surrey (1 June 2011). "Jim meets: Professor Brian Cox". YouTube. Retrieved 29 July 2017.
  9. Falk، Ben. Brian Cox: The Unauthorised Biography of the Man Who Brought Science to the Nation. john blake publishing limited. دریافت‌شده در ۲۴ شهریور ۱۳۹۸.
  10. Ashurst, Sam (2 April 2007). "Killing time with Cillian Murphy". Total Film. Archived from the original on 25 September 2008. Retrieved 24 July 2007.
  11. "Murphy Turns Atheist After Work on Sci-Fi Thriller". Hollywood News. 27 March 2007. Retrieved 15 May 2007.
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ ۱۲٫۲ ۱۲٫۳ ۱۲٫۴ "Sunshine Movie". Wild About Movies. Archived from the original on 15 May 2013. Retrieved 24 July 2007.
  13. Sutherland, Claire (12 April 2007). "On the Boyle". Herald Sun. Melbourne. Archived from the original on 27 December 2007. Retrieved 20 July 2007.
  14. Sacks, Ethan (15 July 2007). "Memoirs of a sensation". Daily News. New York. Archived from the original on 20 August 2007. Retrieved 24 July 2007.
  15. Begum, Mumtaj (13 April 2007). "To infinity and beyond". The Star. Malaysia. Archived from the original on 27 September 2007. Retrieved 20 July 2007.
  16. ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ Hewitt, Chris (11 September 2007). "Cliff Curtis takes a trip to see the Sunshine with RT". Rotten Tomatoes. Retrieved 21 September 2007.
  17. Alt, Eric. "Danny Boyle Basks in the 'Sunshine'". Premiere. Archived from the original on 17 April 2008. Retrieved 24 July 2007.
  18. ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ Nakamura, Noriko (22 April 2007). "Hiroyuki Sanada Gets His Day in the Sun". Asahi Weekly. Retrieved 24 July 2007.
  19. "The Danny Boyle Webchat Transcript". Empire. Retrieved 20 July 2007.
  20. Kermode, Mark (25 March 2007). "2007: A scorching new space odyssey". The Observer. London. Retrieved 19 July 2007.
  21. Crossley-Marra, Benjamin (19 July 2007). "Interview: Danny Boyle". ioncinema.com. Archived from the original on 10 January 2008. Retrieved 24 July 2007.
  22. Allen, Michael James (23 July 2007). "An Interview with Danny Boyle". Lumino. Archived from the original on 7 January 2009. Retrieved 21 September 2007.
  23. "Nominations 2007". BIFA.org. Archived from the original on 29 November 2014. Retrieved 11 September 2012.
  24. "Empire Awards: History 2008". Empire. Archived from the original on 19 October 2014. Retrieved 11 September 2012.
  25. "London Evening Standard Awards 2008". Alt Film Guide. Retrieved 11 September 2012.
  26. "Winners of the 5th Annual Irish Film & Television Awards". IFTA.ie. Retrieved 11 September 2012.
  27. Mitchell, Wendy (14 December 2007). "Control, Atonement lead London Critics' Circle nominations". ScreenDaily. Retrieved 11 September 2012.
  28. "Award Listings". Las Vegas Film Critics Society. Archived from the original on 2 October 2011. Retrieved 11 September 2012.
  29. "Timeline 2000–2009". LA Film Fest. Archived from the original on 21 March 2013. Retrieved 11 September 2012.
  30. "2007 Awards". International Press Academy. Retrieved 11 September 2012.
  31. "Nominations". Saturn Awards. Archived from the original on 10 March 2013. Retrieved 11 September 2012.

پیوند به بیرون

ویرایش