آلبرت ژوزف گاستایگر
آلبرت یوزف گاستایگر (به آلمانی: Albert Joseph Gasteiger Freiherr von Ravenstein und Kobach) مشهور به گاستایگرخان در ۲۸ مارس ۱۸۲۳ در اینسبروک اتریش به دنیا آمد و در ۵ ژوئیه ۱۸۹۰ در بولزانو ایتالیا از دنیا رفت. این مهندس اتریشی استاد رشته‌های مهندسی در مدرسه دارالفنون بود و از سال ۱۸۶۰ تا ۱۸۸۸ مدیریت پروژه‌های ساختمانی دولت ایران را بر عهده داشت.
آلبرت ژوزف گاستایگر | |
|---|---|
 | |
| زادهٔ | ۲۸ مارس ۱۸۲۳ |
| درگذشت | ۵ ژوئیه ۱۸۹۰ |
| شهروندی | اتریشی |
| پیشه(ها) | مهندس، مدرس |
| دوران | ناصرالدین‌شاه قاجار |
| کارفرما | ناصرالدین‌شاه قاجار |
| افتخارات | عنوان میرپنج، عنوان خان |
اولین کاری که در ایران انجام داد، ساخت جاده قدیم شمیران است. اما ساخت جاده مازندران از ۱۸۶۴ تا ۱۸۶۸ مهم‌ترین کار او به‌شمار می‌آید. برای احداث این جاده با ۲۷ پل که اولین تونل ایران هم در آن بود، ناصرالدین شاه لقب خان و منصب میرپنجی (معادل ژنرال) را به گاستایگر اعطا کرد.
گاستایگر خان در زمان اقامتش در ایران، مجموعه‌ای ارزشمند از هنرِ دوران قاجار نیز گردآوری کرد که هنگام بازگشت به اتریش، آن آثار را به موزه این شهر اهداء کرد.
در سال ۲۰۲۰، در موزه ایالتی تیرول نمایشگاهی به کیوریتوری طرلان رفیعی و یاشار صمیمی مفخم، تحت عنوان مونس العشاق (با عنوان اصلی TROST DER LIEBENDEN)[۱][۲][۳] برگزار شد که در آن کلکسیون آلبرت ژوزف گاستایگر خان از هنر قاجار در کنار آثار هنرمندان ایرانی نمایش داده شد. کتابی نیز توسط انتشارات این موزه با همین عنوان به قلم کیوریتورها منتشر شد که در آن به زندگی، آثار و مجموعه گردآوری شده توسط گاستایگرخان نیز پرداخته شده است.[۴][۵]
کتابی نیز درباره زندگی و خاطرات او تحت عنوان آلبرت گاستایگر خان، سفرنامه ای از ایران به تیرول (Albert Gasteiger Khan (1823 - 1890) : Reisebriefe aus Persien nach Tirol) منتشر شده است[۶].
نام او در برخی از منابع فارسی، به اشتباه گاستیگرخان، کاستگرخان، گاستگرخان و گاهی نیز کاستکرخان ضبط شده است.[۷]
منابع
ویرایش- ↑ "IRANISCHE KUNST IST IMMER POLITISCH"; Interview with the curators". tiroler-landesmuseen.at. 18 August 2020.
- ↑ "SOLACE OF LOVERS; TROST DER LIEBENDEN". tiroler-landesmuseen.at.
- ↑ "Undurchschaubarer Iran: Solace of Lovers im Ferdinandeum". tt.com. 16 October 2020.
- ↑ Rafiee, Tarlan; Samimi Mofakham, Yashar, Assmann, Peter (2020). Solace of Lovers. Trost Der Liebenden. Innsbruck, Austria: Tiroler Landesmuseen Betriebsgesellschaft m.b.H. ISBN 978-3-7099-8119-1.
- ↑ "نمایشگاه گروهی در موزه دولتی تیرول مهر 1399 | درز". darz.art (به انگلیسی). Retrieved 2024-07-17.
- ↑ Albert Gasteiger Khan (1823 - 1890) : Reisebriefe aus Persien nach Tirol. Praxmarer, Hieronymus. ۲۰۱۳. شابک ۹۷۸-۳-۷۰۳۰-۰۸۰۲-۳.
- ↑ «سامانه پژوهشی دانشگاه جیرفت | نقش مهندس آلبرت كاستگرخان در توسعۀ ايران دورۀ قاجار». research.ujiroft.ac.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۰۹.