آمفوتریسین بی (به انگلیسی: amphotericin B)

آمفوتریسین بی
داده‌های بالینی
نام‌های تجاریFungizone
AHFS/Drugs.commonograph
روش مصرف داروslow i.v. -infusion only
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
  • Rx-only, hospitalization recommended.
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی100% (IV)
متابولیسمrenal
نیمه‌عمر حذفinitial phase: 24 hours,
second phase: approx. 15 days
دفع40% found in urine after single cumulated over several days
biliar excretion also important
شناسه‌ها
  • (1R,3S,5R,6R,9R, 11R,15S,16R,17R,18S,19E,21E, 23E,25E,27E,29E,31E,33R,35S,36R,37S)- 33-[(3-amino- 3,6-dideoxy- β-D-mannopyranosyl)oxy]- 1,3,5,6,9,11,17,37-octahydroxy- 15,16,18-trimethyl- 13-oxo- 14,39-dioxabicyclo [33.3.1] nonatriaconta- 19,21,23,25,27,29,31-heptaene- 36-carboxylic acid
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
KEGG
ChEBI
ChEMBL
NIAID ChemDB
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.014.311 ویرایش در ویکی‌داده
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC47H73NO۱۷
جرم مولی923.49 g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)
  • O=C(O)[C@@H]3[C@@H](O)C[C@@]2(O)C[C@@H](O)C[C@@H](O)[C@H](O)CC[C@@H](O)C[C@@H](O)CC(=O)O[C@@H](C)[C@H](C)[C@H](O)[C@@H](C)C=CC=CC=CC=CC=CC=CC=C[C@H](O[C@@H]1O[C@H](C)[C@@H](O)[C@H](N)[C@@H]1O)C[C@@H]3O2
  • InChI=1S/C47H73NO17/c1-27-17-15-13-11-9-7-5-6-8-10-12-14-16-18-34(64-46-44(58)41(48)43(57)30(4)63-46)24-38-40(45(59)60)37(54)26-47(61,65-38)25-33(51)22-36(53)35(52)20-19-31(49)21-32(50)23-39(55)62-29(3)28(2)42(27)56/h5-18,27-38,40-44,46,49-54,56-58,61H,19-26,48H2,1-4H3,(H,59,60)/b6-5+,9-7+,10-8+,13-11+,14-12+,17-15+,18-16+/t27-,28-,29-,30+,31+,32+,33-,34-,35+,36+,37-,38-,40+,41-,42+,43+,44-,46-,47+/m0/s1 ✔Y
  • Key:APKFDSVGJQXUKY-INPOYWNPSA-N ✔Y
  (صحت‌سنجی)

رده: ضد قارچ

اشکال دارویی: آمپول داخل وریدی

موارد مصرف

ویرایش

عفونت قارچی مانند اسپورتریکوزیس، آسپرژیلوس، کاندیدیازیس، مننژیت کریپتوکوکی در افراد ضعف ایمنی، عفونت تک‌یاخته‌ای مانند لیشمانیاز احشایی

این دارو در شرایط متفاوت می تواند درمان مناسبی محسوب شود، مانند: عفونت های قارچی مرتبط با ایدز، بیماران سرطانی نوتروپنیک که تب مداوم دارند، عفونت های سیستم عصبی مرکزی، ریه، صفاق، دستگاه تناسلی، چشم وپوست. به تازگی اثر درمانی آن برای التهاب مثانه در اثر قارچ، پریتونیت (التهاب صفاق)، درماتوزیس، عفونت های چشمی و غیره نیز مورد پژوهش قرار گرفته است

مکانیسم اثر

ویرایش

مانند سایر پلی‌انهای ضدقارچ با تشکیل پیوند با ارگوسترول در غشای سلول قارچ یک کانال غشایی ایجاد می‌کند که موجب نشت یونهای تک ظرفیتی مانند (K+, Na+, H+ and Cl−) از عرض غشا می‌شود. البته احتمالاً اثرات دیگری نیز دارد.

مکانیسم اثر آمفوتریسین B تا اندازه ای بخاطر اتصالش به استرول (ارگسترول) موجود در غشاء قارچ می باشد. پلی ان ها نفوذپذیری غشاء را تغییر می دهند که موجب نشت اجزاء سلول و در نتیجه مرگ آن می شود.

جستارهای وابسته

ویرایش

قارچ

منابع

ویرایش
  • Gallis, H.A., R.H. Drew, and W.W. Pickard, Amphotericin B: 30 Years of Clinical Experience. Clinical Infectious Diseases, 1990. 12(2): p. 308-329.
  • فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی، ۱۳۸۷