ابن عنبه

سید جمال الدین احمد بن علی بن حسین حسنی حسینی (۷۴۷–۸۲۸ ه‍.ق) از مورخان و نسب شناسان شیعی است که به ابن عنبه شهره است. وی از سادات علوی است و از طریق پدر به حسن مجتبی و از طریق مادر به حسین بن علی متصل است. وی را به جهت قرار گرفتن عنبة اصغر در اعقابش، ابن عنبه خوانده‌اند. با این وجود برخی وی را به اشتباه ابن عتبه و ابن عقبه نیز خوانده‌اند. با وجود آنکه مذهب وی محل تردید قرار گرفته‌است، اما گروهی امامی بودنش را پذیرفته و تنها در زیدی یا غیر زیدی بودنش تردید کرده‌اند.

اساتید

وی در نزد ابوعبدالله محمد بن قاسم بن معیه دیباجی (د ۷۷۶ق/ ۱۳۷۴م)، نسب‌شناسی آموخت. او همچنین از طریق ابن معیه از علامه حلی نقل روایت می‌کند.

آثار

تمام آثار منسوب به ابن عنبه، مربوط به نسب‌شناسی است. مهمترین اثرش عمدة الطالب فی انساب آل ابی طالب است که در علم نسب‌شناسی، اهمیت بسیار زیادی دارد. وی این کتاب را در سه مرحله جدا از هم به نگارش درآورده است. کتاب دیگر وی الفصول الفخریة فی اصول البریة است که به زبان فارسی به نگارش درآمده است. در این کتاب تبار آدم تا نوح به اختصار بیان شده‌است. دیگر آثار وی بحرالانساب فی نسب بنی هاشم (به عربی)، التحفة الجمالیة فی انساب الطالبیة (به فارسی) و رسالة فی اصول شجرة السادة آل ابی علوی است.