اثر درمانی

اثر مثبت و نهایی حاصله پس از هر اقدام درمانی

اثر درمانی به واکنش یا واکنش‌های حاصل‌شده پس از هر نوع درمان یا مداخله درمانی (اعم از دارو، جراحی و…) گفته می‌شود که مفید و مطلوب شناخته می‌شوند. اثر درمانی، نتیجه یا نتایج به‌دست‌آمده پس از اعمال یک مداخله درمانی است که تأثیر مثبت تلقی می‌شود، چه نتایج مطلوب مورد انتظار باشند و چه غیرمنتظره و حتی اگر پیامدهایی ناخواسته باشند. وضعیت برعکس و وارونه اثر درمانی، اثر نامطلوب (از جمله اثر نوسیبو) است که به واکنش یا واکنش‌های زیانبار، مضر و نامطلوب گفته می‌شود. آنچه تعیین‌کننده این است که نتایج یک اقدام درمانی، اثر درمانی تلقی شوند یا اثر نامطلوب یا اثر جانبی، به موقعیت و وضعیت و نیز به اهداف درمان بستگی دارد. هیچ تفاوت ذاتی و ماهوی بین اثر درمانی و عوارض جانبی ناخواسته از این لحاظ که هردو آثار، نتایج و پیامدهای مداخله درمانی هستند؛ وجود ندارد. هم آثار درمانی و هم آثار نامطلوب، تغییراتی فیزیولوژیک یا رفتاری هستند که به عنوان واکنش به راهبرد یا عامل درمانی به وجود می‌آیند.

برای به حداکثر رساندن آثار درمانی (آثار مطلوب و مورد نظر) و به حداقل رساندن عوارض جانبی (آثار نامطلوب و ناخوشایند)، شناسایی، بررسی، سنجش و مقدارسنجی درمان در ابعاد مختلف ضروری است. در موارد خاصی از مداخلات دارویی هدفمند، ترکیبی از درمان‌ها اغلب برای دستیابی به اهداف مطلوب درمانی، ضروری است.

نمونه‌های دارویی

ویرایش

نمونه‌های غیردارویی

ویرایش

منابع

ویرایش
  • مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیای انگلیسی. Therapeutic effect. بازبینی در تاریخ ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۱