آلوئه‌ورا

گونه‌ای از سگل‌ها

صبر یا آلوئه‌ورا[۱] یا آلوورا[۲][۳][۴] (نام علمی: Aloe vera) که عصاره برگ آن به فارسی با نام‌های صبر زرد یا چادُروا و در طب سنتی با نامهای صِبر ، صبارا و صبر سقوطری مشهور است. [۵]، گیاهی از سردهٔ سِگِل‌ها، راسته مارچوبه‌سانان و خانواده سریشیان است. آلوئه‌ورا معمولاً با نام آلوئه نیز شناخته می‌شود. این گیاه از دیرباز به‌عنوان گیاه زینتی و گیاه داروئی کشت می‌شده‌است و می‌توان از آن به‌عنوان گیاه آپارتمانی و در گلدان نیز نگهداری کرد.[۶]

آلوئه‌ورا
رده‌بندی علمی
فرمانرو: گیاهان
(طبقه‌بندی‌نشده): آوندداران
(طبقه‌بندی‌نشده): گیاهان گلدار
(طبقه‌بندی‌نشده): تک‌لپه‌ای‌ها
راسته: مارچوبه‌سانان
تیره: سریشیان
زیرخانواده: سریشی‌واران
سرده: سگل‌ها
گونه: صبر زرد
نام دوبخشی
Aloe vera
گل‌های شب‌یار.

آلوئه در بسیاری از محصولات غذایی و آرایشی و بهداشتی از جمله نوشیدنی‌ها، لوسیون‌های پوست، پمادها و کرم‌ها مورد استفاده است. از ژل آلوئه‌ورا نیز برای ترمیم سوختگی‌های سطحی پوست استفاده می‌شود. با این وجود، تاکنون شواهد قطعی در رابطه با تأثیرات مثبت درمانی و بی‌خطر بودن مصرف خوراکی آلوئه‌ورا ارائه نشده‌است.[۷][۸]

گیاه‌شناسی

ویرایش

آلوئه‌ورا گیاهی بدون ساقه یا با ساقه‌ای بسیار کوتاه است. این گیاه ۶۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر رشد می‌کند و از طریق پاگیاه تکثیر می‌شود.[۹] برگ آن نیزه‌ای کلفت و گوشتی با لبه‌های دندانه‌دار سفید است و رنگ برگ، سبز تا خاکستری می‌باشد. گل‌های آن در تابستان و بر روی سنبله‌ای می‌رویند که گاه تا ۹۰ سانتی‌متر درازا دارد. گل‌های آن آویخته و دارای کاسبرگ‌هایی ۲–۳ سانتی‌متری هستند. نام‌های دیگر آلوئه‌ورا عبارتند از: چادُروار، صبر سقوطری، آلوئه‌ورا، صبر، صبر کموار، صبر زرد، ازوال، ازوادزرد خزانه، مقر، ایلوا، صبارا، آلوئه کوراسائو، آلوئه هندی، آلوئه بارباد، الوا، صباره، برمس، سولع، مقرا، چادروا و صعدنا.[۱۰]

آلوئه نوع خاصی فتوسنتز دارد که از تبخیر آب گیاه جلوگیری می‌کند.

آلوئه ورا نوعی خاصی از گیاهان کَم(CAM)هست

پراکندگی

ویرایش

آلوئه‌ورا گیاهی بومی جنوب‌شرق شبه‌جزیره عربستان بوده و مناسب آب‌وهوای گرمسیری و نیمه‌گرمسیری و خشک و نیمه‌خشک است.[۱۱] این گیاه در سده‌های گذشته به بسیاری مناطق دنیا از جمله خاورمیانه، آفریقا، کارائیب، ایالات متحده، آمریکای لاتین، اروپا و شرق آسیا برده شده و امروزه در بسیاری از مناطق گرم و خشک در سراسر دنیا پراکندگی دارد.[۱۲]

کاربردها

ویرایش
 
ژل آلوورا آماده شده برای دسر

دو ترکیب اصلی مورد استفاده، شامل ژل شفاف موجود در برگ‌ها و لاتکس زرد رنگ این گیاه هستند.[۱۳] ژل گیاه برای تولید داروهای موضعی جهت ترمیم [۱] زخم‌ها، ترک‌های پوستی، ترمیم آسیب‌های ناشی از سوختگی‌ها، راش‌ها، پسوریازیس و خشکی پوست مورد استفاده است.[۱۴] از ژل آلوئه‌ورا همچنین در تولید صنعتی ماست، نوشیدنی‌ها و دسرها استفاده می‌شود. مصرف مقدار زیاد و مداوم عصارهٔ برگ‌ها یا لاتکس این گیاه باعث مسمومیت می‌شود.[۱۵]

لاتکس این گیاه نیز به تنهایی یا به همراه ترکیبات و افزودنی‌های دیگر برای تولید داروهای ملین ضد یبوست به‌کار می‌رود.[۱۴][۱۶][۱۷]

طب سنتی

مصرف آلوئه به‌عنوان یک گیاه طبی سابقه طولانی مدت دارد و قدمت استفاده از آن به سال ۱۷۵۰ پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد. برخی از مردم به عنوان پزشکی جایگزین، این گیاه را در گلدان‌های کوچک در منازل خود به منظور درمان سوختگی‌ها و بریدگی‌های جزئی پرورش می‌دهند.

 
صبر یا آلوئه‌ورا

آلوئه ورا در بسیاری از نقاط دنیا در محیط‌هایی از جمله خاک‌های سنگلاخی و کم‌آب به‌عنوان گیاه دارویی یا زینتی کشت می‌شود. این گیاه نیاز به آب بسیار کمی دارد و می‌تواند شرایط خشکی را تحمل کند اما مقدار کمی آب برای رشد و شادابی این گیاه مورد نیاز است. آلوئه مقاومت پایینی در مقابل سرمای شدید و برف و یخبندان دارد.[۱۸] این گیاه در برابر آفت‌هایی چون کنه تارعنکبوتی، شپشک آردی و شته تا حدودی مقاوم است.[۱۹] آلوئه برای رشد و نمو نیاز به نور خورشید دارد اما می‌تواند در بعضی مناطق با سایه جزئی نیز سازگار باشد.

ترکیبات شیمیایی

ویرایش

برگ‌های این گیاه، دارای مواد شیمیایی گیاهی از جمله مانان‌های استیله‌شده، آنتراکینون گلیکوزیدهایانتهرن‌ها و آنتراکینون‌هایی از قبیل امودین و چندین نوع از لکتین‌ها هستند.[۲۰][۲۱]

این گیاه، حاوی مشتقات هیدروکسی آنتراسن از جمله آلوئین‌های A2 و B به میزان ۴۰–۲۵٪ کل ترکیبات و مشتقات کرومون از جمله آلوئه رزین A2،B و C است. ترکیبات مهم دیگر آلوئه شامل قندها از جمله: گلوکز، مانوز و سلولز، آنزیم‌ها از جمله: اکسیداز، آمیلاز و کاتالاز، همچنین ویتامین‌هایی نظیر: B1،B2،B6،C,E و اسیدفولیک و مواد معدنی مانند: کلسیم، سدیم، منیزیم، روی، مس و کروم و ترکیباتی نظیر آلوئین، فامودین، ایزوباربالوئین و مقدار صمغ آن در حدود ۱۲٪ می‌باشد.[۲۲]

مضرات

ویرایش

تا کنون اثرات جانبی مهمی پس از مصرف آلوئه‌ورا به‌عنوان داروی موضعی گزارش نشده‌است.[۲۳] مصرف خوراکی عصاره کامل و رنگ‌زدایی نشدهٔ برگ‌های آلوئه‌ورا به‌طور بالقوه می‌تواند باعث مسمومیت و ایجاد عوارضی مانند اسهال و درد شکمی شود. مصرف خوراکی این گیاه همچنین می‌تواند باعث کاهش جذب برخی از داروها یا وقوع تداخل دارویی شود.[۲۴]

تداخل‌های دارویی

ویرایش

مصرف خوراکی همزمان آلوئه‌ورا و داروهای تجویز شده می‌تواند باعث تداخل دارویی شود. داروهای ضد لخته شدن خون، داروهای دیابت، داروهای بیماری‌های قلبی-عروقی و داروهای کاهش‌دهندهٔ میزان پتاسیم خون مانند دیگوکسین و داروهای ادرارآور از این موارد هستند.[۲۵]

نگارخانه

ویرایش

پانویس

ویرایش
  1. مظفریان، فرهنگ نام‌های گیاهان ایران، ۳۲.
  2. توجه به صادرات و برندسازی در تدوین 20 بسته کارآفرینی گیاهان دارویی بایگانی‌شده در ۴ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine وبگاه وزارت جهاد کشاورزی ایران
  3. آشنایی با خواص آلوئه ورا همشهری آنلاین
  4. پودر آلوئه‌ورا وارد فاز دارویی می‌شود خبرگزاری مهر
  5. میرحیدر، معارف گیاهی، ۶:‎ ۹۶.
  6. "Is Aloe a Tropical Plant?". Home Guides | SF Gate (به انگلیسی). Retrieved 2021-05-19.
  7. "Aloe Vera". NCCIH (به انگلیسی). Retrieved 2021-05-19.
  8. "Aloe Uses, Benefits & Dosage - Drugs.com Herbal Database". Drugs.com (به انگلیسی). Retrieved 2021-05-19.
  9. «https://www.cabi.org/isc/datasheet/4192». پیوند خارجی در |title= وجود دارد (کمک)
  10. صبر زرد بایگانی‌شده در ۶ اوت ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine سلامت‌ایران
  11. «World Checklist of Selected Plant Families: Royal Botanic Gardens, Kew». wcsp.science.kew.org. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ نوامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۹.
  12. «World Checklist of Selected Plant Families: Royal Botanic Gardens, Kew». wcsp.science.kew.org. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ نوامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۹.
  13. "Aloe". Mayo Clinic (به انگلیسی). Retrieved 2021-05-19.
  14. ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ «https://www.ema.europa.eu/en/documents/herbal-report/final-assessment-report-aloe-barbadensis-mill-aloe-various-species-mainly-aloe-ferox-mill-its_en.pdf» (PDF). پیوند خارجی در |title= وجود دارد (کمک)
  15. Cosmetic Ingredient Review Expert Panel (2007). "Final report on the safety assessment of AloeAndongensis Extract, Aloe Andongensis Leaf Juice,aloe Arborescens Leaf Extract, Aloe Arborescens Leaf Juice, Aloe Arborescens Leaf Protoplasts, Aloe Barbadensis Flower Extract, Aloe Barbadensis Leaf, Aloe Barbadensis Leaf Extract, Aloe Barbadensis Leaf Juice,aloe Barbadensis Leaf Polysaccharides, Aloe Barbadensis Leaf Water, Aloe Ferox Leaf Extract, Aloe Ferox Leaf Juice, and Aloe Ferox Leaf Juice Extract". International Journal of Toxicology. 26 Suppl 2: 1–50. doi:10.1080/10915810701351186. ISSN 1092-874X. PMID 17613130.
  16. Mills, Simon; Bone, Kerry (2005-01-01). The Essential Guide to Herbal Safety (به انگلیسی). Elsevier Health Sciences.
  17. S-W.Choi, B-W.Son /Y-S.Son, Y-I.Park, S-K.Lee, M-H.Chung/ The wound-healing effect of a glycoprotein fraction isolated from aloe vera/ British Jornal of Dermatology 2001/ P145 & 535-545
  18. «BBC - Gardening: Plant Finder - Aloe». www.bbc.co.uk. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۹.
  19. «Pest Alerts - Aloe vera aphid, DPI - FDACS». web.archive.org. ۲۰۰۸-۰۶-۱۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ ژوئن ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۹.
  20. King, G. K.; Yates, K. M.; Greenlee, P. G.; Pierce, K. R.; Ford, C. R.; McAnalley, B. H.; Tizard, I. R. (1995-09). "The effect of Acemannan Immunostimulant in combination with surgery and radiation therapy on spontaneous canine and feline fibrosarcomas". Journal of the American Animal Hospital Association. 31 (5): 439–447. doi:10.5326/15473317-31-5-439. ISSN 0587-2871. PMID 8542364. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
  21. Eshun, Kojo; He, Qian (2004). "Aloe vera: a valuable ingredient for the food, pharmaceutical and cosmetic industries--a review". Critical Reviews in Food Science and Nutrition. 44 (2): 91–96. doi:10.1080/10408690490424694. ISSN 1040-8398. PMID 15116756.
  22. دائرةالمعارف گیاه درمانی- گردآورنده:نیره اژدریان- ناشر: آئینه دانش- نوبت چاپ: دوم، 1391- چاپخانه جعفری- شابک: 9786005756265- آلوئه ورا (صبر زرد) ص 12- به نقل از روزنامه همشهری آنلاین
  23. "Aloe vera". Wikipedia (به انگلیسی). 2021-05-14.
  24. "Aloe Vera". NCCIH (به انگلیسی). Retrieved 2021-05-19.
  25. "Aloe". Mayo Clinic (به انگلیسی). Retrieved 2021-05-19.

۴. ↑دائرةالمعارف گیاه درمانی- گردآورنده:نیره اژدریان- ناشر: آئینه دانش- نوبت چاپ: دوم، ۱۳۹۱- چاپخانه جعفری- شابک: ۹۷۸۶۰۰۵۷۵۶۲۶۵- آلوئه ورا (صبر زرد) ص ۱۳و۱۴- به نقل از روزنامه همشهری آنلاین

منابع

ویرایش