ویکی‌پدیا

اختلال ادراک پایدار توهم‌زا

(تغییرمسیر از اختلال ادراک پایدار توهم زا)

اختلال ادراک پایدار توهم‌زا (HPPD) یک اختلال مداوم و غیر روان‌پریشی است که در آن، فرد پس از استعمال مواد توهم‌زا، توهم‌های بینایی پایدار و مداوم یا اختلال در درک خود از محیط را تجربه می‌کند. این اختلال معمولاً احساس مسمومیت یا تغییرات روانی‌ای که در زمان استعمال مواد تجربه می‌شود را به همراه ندارد. توهمات و تغییرات ادراکی به تنهایی معمولاً شدید یا مخرب نیستند و شامل علائمی همچون سندرم دید برفکی، دیدن پس تصویر، مشاهده شعاع‌های نور بر روی سطوح صاف، رنگ‌های تشدید شده یا سایر تصویرهای توهم‌زا است. افرادی که قبلاً هرگز مواد مصرف نکرده‌اند نیز برخی اختلالات بینایی مرتبط با این اختلال (مانند مگس پران و سندرم دید برفکی) را گزارش کرده‌اند.[۱][۲]

اختلال ادراک پایدار توهم‌زا (HPPD)
برفکی دیدن چشم در اختلال ادراک پایدار توهم‌زا که بسیار به سندرم دید برفکی شبیه است.
تخصصروان‌پزشکی
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
پیشنت پلاساختلال ادراک پایدار توهم‌زا (HPPD)

برای تشخیص این اختلال، باید شدت آن به حدی باشد که در کار و زندگی روزمره افراد تداخل ایجاد کند.[۳] علائم اغلب با تمرکز روی آن‌ها بیشتر آزاردهنده به نظر می‌رسند.[نیازمند منبع]

تاریخچه اختلال ادراک پایدار توهم‌زا ویرایش

در سال ۱۸۹۸، نویسنده و روشنفکر انگلیسی هاولاک الیس گزارش داد که او برای مدتی طولانی پس از مصرف داروی روانگردان مسکالین، حساسیت بیشتری نسبت به «پدیده‌های مرتبط با نور، سایه و رنگ» داشت. این گزارش احتمالاً اولین مورد ثبت شده از این اختلال بود که بعدها تحت عنوان اختلال ادراک پایدار توهم‌زا شناخته شد.[۴] با این حال، اثرات باقیمانده خفیف از این نوع موادها لزوماً غیرمعمول نیست و نشان دهنده چیزی نیست که می‌تواند به عنوان اختلال ادراک پایدار توهم‌زا تشخیص داده شود؛ زیرا شدت احساس ناراحتی و سردرگمی فرد مبتلا است که معمولاً نیاز به تشخیص و درمان را مشخص می‌کند.[۳]

انواع اختلال ادراک پایدار توهم‌زا ویرایش

بر اساس یک بررسی در سال ۲۰۱۶، دو تئوری از اختلال ادراک پایدار توهم‌زا عنوان شد.[۵] نوع اول آن به گونه‌ای است که افراد تغییراتی تصادفی و گاه و بی‌گاه را در بینایی خود تجربه می‌کنند.[۳] نوع دوم اختلال ادراک پایدار توهم‌زا باعث ایجاد تغییرهای مداوم در بینایی می‌شود که شدت آن در همه افراد یکسان نیست.[۳] این نظریه تئوری طی یک بررسی دقیق قرار گرفته‌است؛ اما به دلیل تجربه حالت «توقف زمانی» در مغز افراد، که اغلب به عنوان یک اختلال جداگانه در نظر گرفته می‌شود و همیشه یک آسیب ادراکی نیست، هنوز محل بحث دارد.[۶]

علت ویرایش

اختلال ادراک پایدار توهم‌زا ارتباطی با روان‌پریشی ندارد زیرا افراد مبتلا به این اختلال می‌توانند به راحتی اختلال‌های بینایی خود را از واقعیت تشخیص دهند.[۷] تنها علت قطعی این اختلال، استفاده قبلی از مواد توهم‌زا است. برخی از شواهد نشان می‌دهد مصرف فنتیل‌آمین ریسک بیشتری نسبت به لایزرژآمید و تریپتامین به همراه دارد.[نیازمند منبع] تا به حال هیچ‌یک از عوامل قطعی ایجاد این اختلال و موادی که ممکن است نوعی خاص از حالت توهم‌زایی داشته باشند، شناسایی نشده‌است.[۳] احتمال دارد نوعی از تداخل در پردازش بینایی وجود داشته باشد.[۸] این گونه تشخیص داده شده که استفاده از MDMA (اکستازی) با سایر داروها با ایجاد اختلال ادراک پایدار توهم‌زا در ارتباط است.[۹]

تشخیص ویرایش

تشخیص اختلال ادراک پایدار توهم‌زا از نوع تشخیص DSM-5 با کد تشخیصی 292.89 (F16.983) است.[۳] به منظور تشخیص این اختلال، باید سایر احتمالات بیماری‌های روانی، روان‌پزشکی یا عصبی رد شود و این اختلال باید به گونه‌ای باشد که زندگی روزمره فرد گرفتار را تحت تأثیر قرار دهد.[۳]

درمان ویرایش

تا تاریخ سپتامبر سال ۲۰۲۱ هنوز هیچ شواهدی مبنی بر کشف یک درمان مؤثر برای اختلال ادراک پایدار توهم‌زا موجود نیست.

شیوع ویرایش

میزان شیوع اختلال ادراک پایدار توهم‌زا تا سال ۲۰۲۱ هنوز مشخص نیست.[نیازمند منبع] تخمین‌ها در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی بدین گونه بود که حدود یک فرد از هر بیست نفر که از مواد توهم‌زا استفاده می‌کنند، دچار این اختلال می‌شود. طی یک مطالعه در سال ۲۰۱۰ بر روی مصرف‌کنندگان مواد روانگردان، ۲۳٫۹٪ افراد اثراتی پایدار مانند اختلال ادراک پایدار توهم‌زا را گزارش دادند اما تنها ۴٫۲٪ آن‌ها به دلیل شدت اختلال به دنبال درمان بودند.[۱۰] مشخص نیست که اختلال ادراک پایدار توهم‌زا دقیقاً چقدر شایع است اما تخمین در دهه ۱۹۹۰ این بود که از هر ۵۰ هزار نفر مصرف‌کننده مداوم مواد مخدر، یک نفر آن‌ها درگیر تغییرات بینایی مداوم می‌شود.[۳]

اختلال ادراک پایدار توهم‌زا در جامعه و فرهنگ ویرایش

در قسمت دوم فصل اول سریال کارآگاه حقیقی (محصول سال ۲۰۱۴) شخصیت اصلی راستین کول (متیو مک کانهی) با علائمی مشابه اختلال ادراک پایدار توهم‌زا به تصویر کشیده شده‌است؛ علائمی همچون دیدن دنباله‌های نور که در نتیجه آسیب عصبی ناشی از استعمال مواد ایجاد شده بود.[۱۱]

اندرو کالاگان، روزنامه‌نگار آمریکایی و مجری سابق سریال اینترنتیAll Gas No Brakes و مجری فعلی کانال ۵، طی مصاحبه‌ای در سال ۲۰۲۱ با Vice News افشا کرد که او به دلیل استفاده بیش از حد سیلوسایبین در سنین جوانی، دچار اختلال ادراک پایدار توهم‌زا شده‌است. اندرو کالاگان علائم اختلال خود را مشابه سندرم دید برفکی و دیدن رد باقی مانده از اشیا و تصویر توصیف کرد.[۱۲]

منابع ویرایش

  1. ↑ Zobor, Ditta; Strasser, Torsten; Zobor, Gergely; Schober, Franziska; Messias, Andre; Strauss, Olaf; Batra, Anil; Zrenner, Eberhart (2015). "Ophthalmological assessment of cannabis-induced persisting perception disorder: Is there a direct retinal effect?". Documenta Ophthalmologica. 130 (2): 121–130. doi:10.1007/s10633-015-9481-2. PMID 25612939.
  2. ↑ Krebs, Teri S.; Johansen, Pål-Ørjan (2013). "Psychedelics and Mental Health: A Population Study". PLOS ONE. 8 (8): e63972. doi:10.1371/journal.pone.0063972. PMC 3747247. PMID 23976938.
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ ۳٫۶ ۳٫۷ Halpern, JH; Lerner, AG; Passie, T (2018). "A Review of Hallucinogen Persisting Perception Disorder (HPPD) and an Exploratory Study of Subjects Claiming Symptoms of HPPD". Current Topics in Behavioral Neurosciences. 36: 333–360. doi:10.1007/7854_2016_457. ISBN 978-3-662-55878-2. PMID 27822679.
  4. ↑ "When the Trip Never Ends".
  5. ↑ Halpern, John H.; Lerner, Arturo G.; Passie, Torsten (2016). "A Review of Hallucinogen Persisting Perception Disorder (HPPD) and an Exploratory Study of Subjects Claiming Symptoms of HPPD". Behavioral Neurobiology of Psychedelic Drugs. Current Topics in Behavioral Neurosciences. Vol. 36. pp. 333–360. doi:10.1007/7854_2016_457. ISBN 978-3-662-55878-2. PMID 27822679.
  6. ↑ Halpern, John H; Pope, Harrison G (2003-03-01). "Hallucinogen persisting perception disorder: what do we know after 50 years?". Drug and Alcohol Dependence (به انگلیسی). 69 (2): 109–119. doi:10.1016/S0376-8716(02)00306-X. ISSN 0376-8716.
  7. ↑ Bogenshutz, M.P. , & Ross, S. (2018). "Therapeutic Applications of Classic Hallucinogens". Current Topics in Behavioral Neuroscience.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  8. ↑ G Lerner, A; Rudinski, D; Bor, O; Goodman, C (2014). "Flashbacks and HPPD: A Clinical-oriented Concise Review". The Israel Journal of Psychiatry and Related Sciences. 51 (4): 296–301. PMID 25841228.  
  9. ↑ Litjens, Ruud P. W.; Brunt, Tibor M.; Alderliefste, Gerard-Jan; Westerink, Remco H. S. (August 2014). "Hallucinogen persisting perception disorder and the serotonergic system: a comprehensive review including new MDMA-related clinical cases". European Neuropsychopharmacology. 24 (8): 1309–1323. doi:10.1016/j.euroneuro.2014.05.008. ISSN 1873-7862. PMID 24933532.
  10. ↑ Baggott, M.J.; Coyle, J.R.; Erowid, E.; Erowid, F.; Robertson, L.C. (2011-03-01). "Abnormal visual experiences in individuals with histories of hallucinogen use: A web-based questionnaire". Drug and Alcohol Dependence (به انگلیسی). 114 (1): 61–67. doi:10.1016/j.drugalcdep.2010.09.006. ISSN 0376-8716. PMID 21035275.
  11. ↑ Fukunaga, Cary Joji, 1977- Cuddy, Carol. Pizzolatto, Nic, 1975- McConaughey, Matthew, 1969- Harrelson, Woody. Monaghan, Michelle. Potts, Michael (Performer) Arkapaw, Adam. Hall, Alex (Film editor) Burnett, T-Bone., True detective., OCLC 964500128 {{citation}}: |last= has generic name (help)نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  12. ↑ Documenting America's Underbelly - ALL GAS NO BRAKES (video) (به انگلیسی). Vice. January 21, 2021. 20:48-21:49 minutes in. Archived from the original on 21 December 2021. Retrieved January 24, 2021.{{cite AV media}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)

پیوند به بیرون ویرایش

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=اختلال_ادراک_پایدار_توهم‌زا&oldid=38670125»