امامزاده سید جمال

اثر ثبت‌شده در فهرست آثار ملی ایران

امامزاده سید جمال یا مسجد امامزاده (حاجت) در محله سنجران در نزدیکی مسجد جامع این شهر قرار دارد.

امامزاده سید جمال
مسجد امامزاده
Map
نامامامزاده سید جمال
مسجد امامزاده
کشورایران
استاناستان آذربایجان شرقی
شهرستانتبریز
اطلاعات اثر
کاربریمذهبی، مذهبی
دیرینگیدوره قاجار
دورهٔ ساخت اثردوره قاجار
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۱۱۹۸۶
تاریخ ثبت ملی۵ تیر ۱۳۸۴

آرامگاه امامزاده سید جمال در یک بخش قدیمی شهر تبریز، خیابان شهید مطهری، کوچه شهید دلیراکبری واقع شده و و با نام‌هایی همچون: «امامزاده موسی»، «کهنه امامزاده» و «امامزاده راسته کوچه» نیز شناخته می‌شود.

این امامزاده در غرب شهر به فاصله سه هزار قدم از مزار سیّد حمزه، و در محله ویجویه واقع شده‌است.

این اثر در تاریخ ۵ تیر ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۱۹۸۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۱]

ساختمان

ویرایش

در ورودی مسجد از سمت شمال است و به کفشکن مسجد باز می‌شود و در روبروی آن در ورودی خود مسجد است. مرقد امامزاده درست در زیر گنبد بالنسبه بزرگی واقع شده که پاطاق مقرنسی دارد. روی آن صندوق چوبی زیبایی نهاده‌اند. صندوق کهنه؛ ولی سالم است. در قدیم مسجد نیزدر ضلع شمالی است.[۲]

بر بالای ورودی کفش کن عبارت زیر بر روی تابلویی نقش بسته‌است: «السلام علیک یا بن رسول‌الله، حرم مطهر امامزاده حضرت موسی بن جعفرالجمال»

در صحن مسجد دو قبر با سنگ از مرمر نیز وجود دارد که متعلق به آخوند ملااحمد مدرس و شیخ عبدالغفار است.[۳]

بنای کنونی امامزاده سید جمال از سنگ، آجر، آهن و چوب ساخته شده و مساحتی در حدود ۸۳۵ متر مربع را در بر می‌گیرد. نمای بیرونی بقعه از آجر و آزاره‌ای از سنگ مرمر می‌باشد. دو گلدسته نیز در ضلع جنوبی است.[۲]

اینجا مرقد امامزاده موسی معروف به سید جمال از نوادگان امام موسی بن جعفر هفتمین امام شیعیان است.[۴]

صحن مسجد را دیوارهایی سنگی و در قسمتی نیز نرده‌های آهنی از کوچه‌های همجوار جدا می‌کند. صحن دارای دو در ورودی آهنی در ضلع شرقی و جنوبی می‌باشد. کف صحن آسفالت شده و یک قوچ سنگی در وسط آن قرار دارد.[۲]

ضریح آلومینیومی به ابعاد ۱/۹۰×۱/۲۵ متر در زیر گنبد قرار گرفته و روی ضریح با پارچه‌ای سبزرنگ پوشانده شده‌است. بر روی قبر دو شمعدانی قرار دارند. مسجد چهار پنجره در غرب و شش پنجره در شمال شرقی دارد. دو در چوبی در دو طرف محراب هستند که به گنبدخانه باز می‌شوند.[۲]

تاریخچه

ویرایش

امامزاده موسی در سال ۴۳۲ ه‍.ق در اثر ظلم و ستم خلیفه عباسی به آذربایجان و تبریز گریخت. اما پس از تصرف این شهر اسیر شد. او مدت هفت سال را درحالی که طوقی به گردنش انداخته بودند در زندان سپری کرد. به این جهت لقب صاحب طوق گرفت.[۵]

نگارخانه

ویرایش

پانویس

ویرایش
  1. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ «آیت اللَّه العظمی مرعشی نجفی و سادات آذربایجان».[پیوند مرده]
  3. «بقاع متبرکهٔ تبریز را بهتر بشناسیم + تصاویر». dana.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۲۱.
  4. «معرفی مضجع مطهر برخی از فرزندان امام موسی کاظم در ایران- اخبار دین، قرآن و اندیشه - اخبار فرهنگی تسنیم | Tasnim». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۰۵.
  5. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام :1 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش

پیوند به بیرون

ویرایش