انقلاب مکزیک
انقلاب مکزیک (اسپانیایی: Revolución mexicana) مبارزه مسلحانه‌ای که در سال ۱۹۱۰ میلادی (۱۲۸۸ خورشیدی)، با قیام توسط فرانسیسکو مادرو (اسپانیایی: Francisco I. Madero) علیه پورفیریو دیاس (اسپانیایی: Porfirio Díaz)، که حاکم مطلق (با عنوان رئیس‌جمهور) و طولانی مدت مکزیک بود آغاز شد.[۱]
| انقلاب مکزیک (Revolución Mexicana) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 انقلاب مکزیک ۱۹۱۰ میلادی | |||||||
| |||||||
| طرفین درگیر | |||||||
 Counter-revolutionary forces:Federal troops led by پورفیریو دیاس Forces led by Bernardo Reyes Forces led by Félix Díaz Army of ویکتوریانو اوارتا supported by:  ایالات متحده آمریکا (Until 1918) امپراتوری بریتانیا (1916–18) |
 Revolutionary forces:Maderistas Orozquistas پانچو وییا ارتش آزادی‌بخش جنوب Carrancistas Magonistas Seditionistas supported by:  امپراطوری آلمان (1917–18) | ||||||
| فرماندهان و رهبران | |||||||
|
۱۹۱۰–۱۱: پورفیریو دیاس ۱۹۱۱–۱۳: پاسکوال اروسکو، fought own revolution after Díaz was overthrown and later sided with Huerta after Huerta took power Bernardo Reyes, led own revolution until his death in 1913 Félix Díaz, sided with Reyes and later Huerta after Reyes died in 1913 امیلیانو ساپاتا، sided with Orozco until Huerta took power ویکتوریانو اوارتا، sided with Reyes until Reyes died in 1913. After Reyes died, Huerta launched his own revolution and took power ۱۹۱۳–۱۴: ویکتوریانو اوارتا پاسکوال اروسکو ۱۹۱۴–۱۹: ونوستیانو کارآنسا Álvaro Obregón ۱۹۲۰: ونوستیانو کارآنسا † |
۱۹۱۰–۱۱: فرانسیسکو مادرو پاسکوال اروسکو، fought against Díaz Bernardo Reyes, fought against Díaz پانچو وییا امیلیانو ساپاتا ونوستیانو کارآنسا ۱۹۱۱–۱۳: فرانسیسکو مادرو † پانچو وییا ونوستیانو کارآنسا ۱۹۱۳–۱۴: پانچو وییا امیلیانو ساپاتا ونوستیانو کارآنسا Álvaro Obregón ۱۹۱۴–۱۹: پانچو وییا امیلیانو ساپاتا † ۱۹۲۰: Álvaro Obregón | ||||||
| تلفات | |||||||
|
500 کشته |
2 کشته | ||||||
|
در کل 1,300,000 نفر مکزیکی (نظامی و غیرنظامی) کشته شدند. | |||||||
این انقلاب از طرف جنبش‌های سوسیالیست، لیبرال، آنارشیست، پوپولیست و اگراریانیست دنبال می‌شد. با گذشت زمان این انقلاب از یک شورش علیه نظام موجود به یک جنگ داخلی چند طرفه تغییر کرد. این درگیری‌های مسلحانه، اغلب به عنوان مهم‌ترین رویداد سیاسی در مکزیک و یکی از بزرگترین رویدادهای قرن بیستم میلادی (قرن ۱۳هم خورشیدی) به‌شمار می‌رود.
در این انقلاب فرانسیسکو مادرو (آغازکننده انقلاب)، امیلیانو ساپاتا (فرماندهٔ ارتش آزادی بخش جنوب)، پانچو وییا (فرماندهٔ ارتش شمالی) و ونوستیانو کارآنسا (برنامه‌ریز و سازمان دهنده انقلاب) همه به نوبت خود نقش مهمی در پیروزی این انقلاب داشتند.
نتایجویرایش
در پایان انقلاب نتیجه به دست آمده این بود که:
- پورفیریو دیاس از قدرت سرنگون و به فرانسه تبعید شد.
- قانون اساسی جدید مکزیک در سال ۱۹۱۷ میلادی (۱۲۹۵ خورشیدی) در شهر کرتارو نوشته شد.
- همکاری موقت مهم‌ترین رهبران انقلابی، فرانسیسکو مادرو، ونوستیانو کارآنسا، امیلیانو ساپاتا و پانچو وییا
- تشکیل "حزب انقلابیهٔ ملی" (اسپانیایی: Partido Nacional Revolucionario) در سال ۱۹۲۹ میلادی (۱۳۰۷ خورشیدی) زدند که بعد در سال ۱۹۴۶ میلادی (۱۳۲۴ خورشیدی) تغییر نام داد و به "حزب انقلابیهٔ سازمانی" (اسپانیایی: Partido Revolucionario Institucional) یا "PRI" تبدیل شد، این حزب به‌طور پیوسته با رئیس‌جمهورهای مختلف تا سال ۲۰۰۰ میلادی (۱۳۷۶ خورشیدی) ریاست جمهوری مکزیک را در دست داشت.
ادامه انقلابویرایش
به‌طور کلی در نظر گرفته می‌شود که این انقلاب تا سال ۱۹۲۰ میلادی (۱۲۹۸ خورشیدی) به طول انجامید، با وجود این که بعد از این سال به‌طور پراکنده جنگ و ستیز در کشور ادامه دشت که بزرگترین خونریزی‌ها را می‌شود به جنگ کریسترو (۱۹۲۶ تا ۱۹۲۹ میلادی - ۱۳۰۴ تا ۱۳۰۷ خورشیدی) نسبت داد.
منابعویرایش
مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Mexican Revolution». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.
- ↑ Alan Knight (مه ۱, ۱۹۸۰). «The Mexican Revolution». History Today - Vol.30 Issue 5 Page 28. دریافت‌شده در ۵ نوامبر ۲۰۱۱.