اولین تجزیه لهستان
اولین تجزیه لهستان یا اولین تجزیه همسود لهستان–لیتوانی در سال ۱۷۷۲ میلادی به عنوان نخستین مرحله از تجزیه لهستان رخ داد؛ واقعه‌ای که عاقبت به پایان حیات همسود لهستان–لیتوانی در ۱۷۹۵ میلادی ختم گردید. رشد قدرت امپراتوری روسیه، که باعث تهدید پادشاهی پروس و امپراتوری اتریش شد، انگیزه اصلی این تجزیه به حساب می‌آید.
| First Partition of Polish–Lithuanian Commonwealth | |
|---|---|
 The مشترک‌المنافع لهستان–لیتوانی after the First Partition as a protectorate of the امپراتوری روسیه (۱۷۷۳–۱۷۸۹) | |
| Population losses | |
| To Prussia | ۵۸۰٬۰۰۰ |
| To Austria | ۲٬۶۵۰٬۰۰۰ |
| To Russia | ۱٬۳۰۰٬۰۰۰ |
| Territorial losses | |
| To Prussia | 36,000 km² |
| To Austria | 83,000 km² |
| To Russia | 92,000 km² |
فردریش دوم، شاه پروس، این تجزیه را برای محافظت از اتریش در برابر پیشروی ارتش روسیه در خاک عثمانی که تهدیدی برای اروپای مرکزی بود، مهندسی کرد. دولت همسود لهستان–لیتوانی که طی سالهای قبل به شدت تضعیف شده و از جانب همسایگان نیرومندش یعنی پروس، اتریش و روسیه تهدید می‌شد، قصد داشت به نوعی موازنه قدرت را در اروپای شرقی و مرکزی حفظ کند اما از آنجا که در این کار موفقیتی بدست نیاورد، به سرعت مغلوب نیروهای خارجی شد و از دست دادن بخش‌هایی از قلمرو خود را قبول کرد.
منابع
ویرایشپیوند به بیرون
ویرایش- James Fletcher First Partition of Poland
- D. B. Horn, review of The First Partition of Poland by Herbert H. Kaplan, The English Historical Review, Vol. 79, No. 313 (October, 1964), pp. 863–864 (review consists of 2 pages), JSTOR
- O. Halecki, Reviewed work(s): British Public Opinion and the First Partition of Poland. by D. B. Horn, American Slavic and East European Review, Vol. 4, No. 3/4 (December, 1945), pp. 205–207 JSTOR
- J. T. Lukowski, Guarantee or Annexation: a Note on Russian Plans to acquire Polish Territory prior to the First Partition of Poland, Historical Research, Vol. 56, Issue 133, p. 60, May 1983, [۱]
- The Three Partitions, 1764–95: First Partition, Library of Congress Country Study
- The Period of Partitions (1772–1918) – resources
- (به لهستانی) Photos of some contemporary documents
- (به لهستانی) Polish–Russian and Polish–Austrian treaties of the First Partition
- Map of the 1st Partition