باتلاق شنی
باتلاق شنی[۱] یا ماسه روان (به انگلیسی: Quicksand) یک کلوئید است که از مواد دانه ای ریز (مانند ماسه ، لای یا رس ) و آب تشکیل شده است. هنگامی که ماسه به طور ناگهانی تکان بخورد، در ماسه شل اشباعشده تشکیل می شود. هنگامی که آب موجود در ماسه نمی تواند از آن خارج شود، خاکی مایعشده ایجاد می کند که قدرت خود را از دست می دهد و نمی تواند وزن را تحمل کند. ماسه روان می تواند در آب راکد یا در آب جاری به سمت بالا (مانند چاه آرتزین ) تشکیل شود. در مورد جریان آب به سمت بالا، نیروها با نیروی جاذبه مقابله می کنند و ذرات خاک را معلق می کنند.[۲]

رسوب اشباعشده ممکن است کاملاً جامد به نظر برسد تا زمانی که یک تغییر ناگهانی فشار یا شوک باعث مایع شدن شود. این امر باعث می شود شن و ماسه به شکل معلق درآید و قدرتش را از دست بدهد. بالشتکی شدن آب بافتی اسفنجی و سیال مانند به شن روان و دیگر رسوبات مایع شده میدهد. اجسام در ماسه مایعشده تا حدی فرو میروند که وزن جسم برابر با وزن مخلوط خاک/آب جابجاشده است و جسم غوطهور به دلیل شناوریش، شناور میشود.
روانگرایی خاک ممکن است در خاک نیمه اشباعشده زمانی که زلزله یا نیروهای مشابه آن را تکان دهند رخ دهد. حرکت همراه با افزایش فشار منفذی (آبهای زیرزمینی) منجر به از بین رفتن پیوستگی ذرات میشود و باعث فرو رفتن ساختمانها یا سایر اجسام روی آن سطح میشود.
خواصویرایش
همچنین ببینیدویرایش
منابعویرایش
- ↑ فرهنگ پیشرو آریانپور.
- ↑ "Quicksand". Wikipedia. 2022-04-15.
لینک های خارجیویرایش
- ویکی واژه: شن روان
- Howstuffworks.com - نحوه کار شن روان
- ویدئویی از شن روان در جعبه شن YouTube نشان میدهد