ورید اجوف تحتانی

(تغییرمسیر از بزرگ‌سیاهرگ زیرین)

وَرید اَجوَف تحتانی[۱] (به انگلیسی: Inferior Vena Cava) (که در حیوانات بزرگ‌سیاهرگ پسین نامیده می‌شود) خون نواحی تحتانی بدن از جمله شکم، لگن و اندام‌های تحتانی را به دهلیز راست برمی‌گرداند.

سیاهرگ: وَرید اَجوَف تحتانی
بطن راستبطن چپدریچه آئورتدریچه میترالدهلیز چپدهلیز راستآئورتدریچه ریویدریچه سه‌لتیبزرگ‌سیاهرگ زیرینبزرگ‌سیاهرگ زبرینسرخرگ ریویسیاهرگ ریوی
نمای قدامی (فرونتال) از قلب باز شده. فلش‌های سفید جهت جریان خون طبیعی را نشان می‌دهد.
ورید اجوف فوقانی، وَرید اَجوَف تحتانی، ورید آزیگوس و محدوده آن‌ها.
لاتین vena cava inferior
گری subject #۱۷۳ ۶۷۷
خاستگاه سیاهرگ ایلیاک مشترک
سیاهرگ‌های کمری
سیاهرگ تستیکولار
سیاهرگ کلیوی
سیاهرگ فوق‌کلیوی
سیاهرگ کبدی
تخلیه به: قلب
سرخرگ آئورت شکمی
MeSH Vena+Cava,+Inferior
۱. دهلیز راست ۲. دهلیز چپ ۳. بزرگ‌سیاهرگ زبَرین ۴. آئورت ۵. سرخرگ ششی ۶. سیاهرگ ششی ۷. دریچه میترال (دولختی) ۸. دریچه آئورتی ۹. بطن چپ ۱۰. بطن راست ۱۱. بزرگ‌سیاهرگ زیرین ۱۲. دریچه سه‌لتی ۱۳. دریچه ششی

مجرایی که در حجاب حاجز برای عبور سیاهرگ میان‌تهی وجود دارد سوراخ بزرگ‌سیاهرگی (Quadrate foramen) نام دارد.[۲]

آناتومی

ویرایش

وَرید اَجوَف تحتانی از تلفیق سیاهرگ تهیگاهی مشترک چپ و راست در سطح مهره پنجم کمری ایجاد می‌شود. وَرید اَجوَف تحتانی (IVC) در حفره شکمی از پشت پریتوئن در سمت راست ستون مهره‌ها طی مسیر می‌کند و در سطح مهره هشتم توراسیک از طریق Caval Hiatus وارد قفسه سینه شده و طی یک مسیر کوتاه وارد دهلیز راست می‌گردد.

وَرید اَجوَف تحتانی بزرگ‌ترین سیاهرگ بدن است و خون قسمتهای پایین بدن را به قلب می‌رساند. خون وریدی معده و روده ابتدا بوسیله ورید باب داخل کبد و پس از عبور از کبد بوسیله دو یا سه ورید فوق کلیوی داخل بزرگ‌سیاهرگ زیرین می‌گردد. ورید اجوف تحتانی که به موازات چهارمین مهره کمر از دو ورید خاصره اصلی راست و چپ تشکیل می‌یابد از سمت راست ستون فقرات بالا آمده و وارد دهلیز راست قلب می‌گردد. در این مسیر به ترتیب وریدهای کلیوی، غدد فوق کلیوی، اعضای تناسلی، و وریدهای فوق کبدی داخل آن می‌شوند.[۳]

تزریق در بزرگ‌سیاهرگ

ویرایش

تزریق در بزرگ‌سیاهرگ (Caval infusion) یک نوع درمان برای نارسائی حاد کلیه همراه با انوری است به‌طوری که یک سوند قلبی نایلونی حاجب به اشعه ایکس را از راه سیاهرگ رانی عبور داده واردبزرگ‌سیاهرگ زیرین می‌کنند تا نزدیک سیاهرگ کلیه یا داخل بزرگ‌سیاهرگ زیرین به دهلیز راست برسد. می‌توان مایع هیپرتونیک مناسب را به‌طور پیوسته در این سوند تزریق کرد.[۴]

نگارخانه

ویرایش

منابع

ویرایش

پانویس

ویرایش
  1. «اندازه‌گیری قطر قدامی-خلفی ورید اجوف تحتانی توسط سونوگرافی به عنوان یک روش غیر تهاجمی در تخمین میزان فشار ورید مرکزی در بیماران بستری در بخش مراقبت‌های ویژه» (PDF). ماهنامهٔ علمی-پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد. ۱۳۸۶.
  2. فرهنگ پزشکی دورلند: دکتر ویلیام الکساندر نیومن دورلند ترجمه: دکتر محمد هوشمند ویژه، ناشر: توتیا: ویرایش دوم
  3. دانشنامه رشد.
  4. فرهنگ پزشکی دورلند: دکتر ویلیام الکساندر نیومن دورلند ترجمه: دکتر محمد هوشمند ویژه، ناشر: توتیا: ویرایش دوم.