بلوار کشاورز
بلوار کشاورز با شماره‌گذاری معابر خیابان ۵۲۴ تهران[۲] که در ابتدا بلوار نهر کرج یا بلوار آب کرج نام داشت و پس از بازدید الیزابت دوم از ایران در سال ۱۳۳۹ بلوار الیزابت نام گرفت، یک بلوار شرقی–غربی در منطقه ۶ شهرداری تهران است که خیابان دکتر قریب را به میدان ولیعصر متصل می‌کند. پس از انقلاب ۱۳۵۷ به دلیل مجاورت بلوار با ساختمان پیشین وزارت کشاورزی، نام این بلوار به بلوار کشاورز تغییر یافت. طراحی بلوار کشاورز در سال ۱۳۳۶ توسط سرفراز غزنی انجام شد و کار ساخت آن در سال ۱۳۳۸ به پایان رسید. این بلوار در سال ۱۳۹۴ با شمارهٔ ۳۱۳۲۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
| بلوار ۵۲۴ | |
 نمایی از بلوار کشاورز (بلوار الیزابت وقت) در سال‌های میانی دهه پنجاه خورشیدی. نما از چهارراه امیرآباد | |
 | |
| نام(های) پیشین |
|
|---|---|
| هم‌نام | الیزابت دوم |
| نوع | بلوار |
| نگهداری توسط | شهرداری تهران |
| طول | ۱٬۷۰۰ متر[۱] |
| محدودیت‌ها | طرح ترافیک |
| مکان | تهران، ایران |
| منطقه | منطقه ۶ شهرداری تهران |
| انتهای شرق | میدان ولیعصر |
| انتهای غرب | خیابان کارگر |
| شمال | پارک لاله |
| شرق | میدان ولیعصر |
| جنوب | دانشگاه تهران |
| غرب |
|
| ساخت | |
| آغاز ساخت | ۱۳۳۶ |
| پایان ساخت | ۱۳۳۸ |
| سایر | |
| طراح | سرفراز غزنی |
موقعیت جغرافیایی
ویرایشبلوار کشاورز یک بلوار شرقی–غربی است که در منطقه ۶ شهرداری تهران قرار دارد و میدان ولیعصر و خیابان دکتر قریب را به یکدیگر متصل می‌کند. مسیر این بلوار پس از عبور از میدان ولیعصر به بلوار کریم‌خان زند می‌رسد. این بلوار در امتداد نهر کرج ساخته شده است؛ نهری که از رودخانهٔ کرج منشعب می‌شد و به سمت بهجت‌آباد و سپس دارالخلافه تهران جریان داشته است.[۳]
بلوار کشاورز در شمال هم‌جوار پارک لاله[۴] و در جنوب هم‌جوار دانشگاه تهران است.[۵] در حال حاضر بیمارستان امام خمینی تهران در ضلع غربی بلوار کشاورز واقع شده است.[۴]
موزه هنرهای معاصر تهران، سینما بولوار، برج‌های دوقلوی سامان از جملهٔ مکان‌های مهمی هستند که در حوالی این بلوار قرار دارند.[۴][۶]
تاریخچه
ویرایشعملیات ساخت بلوار کشاورز در سال ۱۳۳۶ آغاز شد. سرفراز غزنی، که طراحی این بلوار را برعهده داشت، به‌واسطهٔ همکاری خود با شرکت آلمانی مهندسان مشاور ککس به‌عنوان طراح و سازندهٔ این پروژه انتخاب شده بود.[۷][۸] شرکت مهندسان مشاور ککس در سال ۱۳۳۶ طی یک مناقصه کار ساخت و ساز پروژه‌های عمرانی و معماری تهران را برعهده گرفته بود.[۸] عملیات احداث بلوار دو سال به طول انجامید و در سال ۱۳۳۸ با هزینهٔ ۶۰ میلیون ریال به پایان رسید.[۷][۹] غزنی مدتی پیش از درگذشت درخواست کرده بود که تابلوی شناسنامهٔ این بلوار در ابتدای آن نصب شود.[۱۰] در بهمن ۱۳۹۶ و مدتی پس از مرگ او، این درخواست اجرا شد و شناسنامهٔ بلوار توسط سازمان زیباسازی شهرداری تهران در ضلع غربی میدان ولیعصر و در ابتدای بلوار نصب شد.[۱۱][۱۲]
بلوار کشاورز از گذشته محلی برای تفریح اهالی تهران بوده و در اوایل که نهر میانی آن به دستور امیرکبیر برای تأمین آب تهران از رودخانهٔ کرج منشعب شده بود و با نام بلوار آب کرج شناخته می‌شد، گاه در روز سیزده‌بدر نیز محل اتراق و تفریح مردم بوده است.[۴][۶]
این بلوار در سال ۱۳۹۴ با شمارهٔ ثبت ۳۱۳۲۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.[۴]
نام‌گذاری
ویرایشدر ابتدا و به‌واسطهٔ عبور نهر کرج از محل کنونی بلوار، نام «بلوار نهر کرج» برای این محور انتخاب شد[۱۳] که در میان مردم به «بلوار آب کرج» نیز مشهور بود.[۷][۱۴] در سال ۱۳۳۹ به‌واسطهٔ سفر الیزابت دوم، ملکهٔ انگلستان به ایران، نام این بلوار به بلوار الیزابت تغییر یافت.[۱۵] پس از انقلاب ۱۳۵۷ به دلیل استقرار وزارت کشاورزی در این بلوار، نام آن به بلوار کشاورز تغییر داده شد.[۹] در ۱۳۹۱، وزارت جهاد کشاورزی دولت دهم، ساختمان بیست طبقهٔ مشهور خود (با معماری عبدالعزیز فرمانفرمائیان) را به بهای ۲۳۰ میلیارد تومان به قوه قضاییه ایران فروخت و از آن تاریخ، ستاد مرکزی این قوه در آن مستقر است.[۱۶][۱۷]
نگارخانه
ویرایش-
ساختمان پیشین وزارت کشاورزی -
نمایی از پیاده‌روی بلوار کشاورز -
نمایی از پیاده‌روی بلوار کشاورز
منابع
ویرایش- ↑ «آشنایی با بلوار کشاورز». همشهری آنلاین. ۶ بهمن ۱۳۹۶. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۲۴. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۲۴.
- ↑ «تابلوهای معابر تهران کدگذاری شد + جزئیات و جدول کدها». ایسنا. ۲۰۱۹-۰۸-۲۶. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۸ آوریل ۲۰۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۰.
- ↑ «دربارهٔ بلوار کشاورز چه می‌دانید؟». روزنامه دنیای اقتصاد. ۲۰۲۴-۰۴-۲۴. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۸ اوت ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۴-۲۴.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ «خواندنی‌ترین روایت دربارهٔ یکی از زیباترین خیابان‌های تهران | روزی که شاه کلید طلایی پایتخت را تقدیم ملکه انگلیس کرد». همشهری آنلاین. ۲۷ آذر ۱۴۰۲. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰ دسامبر ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۲۴.
- ↑ «دانشگاه تهران از غرب تا خیابان کارگر و از شمال تا بلوار کشاورز توسعه می‌یابد». ایسنا. ۱۶ خرداد ۱۳۸۳. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۲۴.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ «تاریخچه و نحوه شکل‌گیری منطقه 6 شهرداری». پایگاه اینترنتی شهرداری تهران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ سپتامبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۲۴.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ معتمدکیا، محسن (۲۶ آبان ۱۳۹۶). «حسرت واپسین معمار بلوار کشاورز». ایسنا. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰ نوامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۲۴.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ «حکایت بلوار معروف تهران که با مشارکت آلمانی‌ها ساخته شد». همشهری آنلاین. ۱۳ مرداد ۱۴۰۲. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۴ آوریل ۲۰۲۴. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۲۴.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ «بلوار کشاورز یا بلوار الیزابت تهران». تهران پرس. ۲۵ فروردین ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۲۴.
- ↑ «بلوار کشاورز، نماد هویتی منطقه ۶ تهران». دنیای اقتصاد. ۲ دی ۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۲۴.
- ↑ «صدور شناسنامه پس از مرگ!». همشهری آنلاین. ۲ بهمن ۱۳۹۸. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۱ اوت ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۲۴.
- ↑ «شناسنامه بلوار کشاورز نصب شد». خبرگزاری ایلنا. ۷ بهمن ۱۳۹۶. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۲۴.
- ↑ «آغاز ساخت بلوار «نهر کرج» در تهران». روزنامه دنیای اقتصاد. ۴ مرداد ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۲۴.
- ↑ «بلوار کشاورز در سه پرده؛ رضا دیوونه، ملکه الیزابت و یک رقص ملی». همشهری آنلاین. ۴ تیر ۱۴۰۲. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۴ فوریه ۲۰۲۴. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۲۴.
- ↑ «انقلاب نام کدام خیابان‌ها را عوض کرد؟». خبرگزاری ایسنا. ۱۶ بهمن ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۵ آوریل ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۶ بهمن ۱۳۹۲.
- ↑ «فروش ساختمان وزارت كشاورزي و داستان‌هاي پس از آن». ایسنا. ۲۰۱۲-۰۶-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۱-۲۵.
- ↑ «مناقشه استرداد ساختمان شیشه‌ای کشاورزی». همشهری آنلاین. ۲۰۱۳-۱۱-۰۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۱-۲۵.