بیگم جان

دختر فتحعلی شاه

بیگم جان خانم شاهزاده قاجار و دختر فتحعلی‌شاه و بدر جهان خانم بود. وی مادر ملک‌جهان خانم (مهد علیا) مادر ناصرالدین‌شاه قاجار بود.

بیگم جان خانم
زادهٔحدود ۱۱۶۶ خورشیدی، ۱۲۰۲ قمری
درگذشتپیش از ۱۲۱۳ خ، ۱۲۵۰ ق
دورهقاجار
همسرمحمدقاسم ظهیرالدوله
فرزندانسلیمان‌خان اعتضادالدوله
ملک‌جهان خانم
فاطمه خانم
والدینفتحعلی‌شاه (پدر)
بدر جهان خانم (مادر)
خویشاوندانعباس میرزا (برادر)
محمدتقی میرزا (برادر)
شیخعلی میرزا (برادر)
حسنعلی میرزا (برادر)
حسین‌علی میرزا (برادر)

زندگی‌نامه

ویرایش

او دومین فرزند فتحعلی‌شاه از نظر سنی بود که در حدود سال ۱۱۶۶ خورشیدی (۱۲۰۲ قمری) از بدر جهان خانم، اولین همسر پادشاه، زاده شد.[۱][۲]

وی در دربار پدرش رشد یافت و فنون ادب و فضل را از علمای عصر خویش کسب کرد. مشهور است که او به تصوف و عرفان گرایش داشت و از مریدان حاج ملارضا همدانی بود و نیز نقل می کنند که وی همواره طرف مشورت پدرش بود و در سفر و حضر همراه او بود. بیگم مبالغ زیادی از اموال شخصی خود را صرف نشر مذهب تشیع خاصه خرج علما و خطبای عتبات عراق کرد.[۳] بیگم جان خانم با محمدقاسم ظهیرالدوله ازدواج کرد و از او صاحب سه فرزند شد:[۴]

  1. ملک‌جهان خانم مهد علیا (درگذشت ۶ ربیع‌الثانی ۱۲۹۰) همسر محمدشاه قاجار و مادر ناصرالدین شاه و عزت‌الدوله
  2. فاطمه (بیگم) خانم (درگذشت ۱۲۸۸ قمری) همسر شاهرخ میرزا پسر حسینعلی میرزا فرمانفرما
  3. سلیمان‌خان اعتضادالدوله

پایان زندگی

ویرایش

او در زمان پادشاهی پدرش فتحعلی‌شاه و پیش از درگذشت پدر (۱۲۱۳ خ، ۱۲۵۰ ق) با سرای زندگانی بدرود گفت.[۵]

دودمان

ویرایش

قاجاریه،قوانلو

پانویس

ویرایش
  1. احمدمیرزا قاجار، تاریخ عضدی، ۳۵-۳۶.
  2. خاوری شیرازی، تاریخ ذوالقرنین، ۳۳۶-۳۳۳ و ۳۶۳ جلد ۲.
  3. بیگم جان خانم
  4. ملک ایرج میرزا، تاریخ پسران خاقان
  5. خاوری شیرازی، تاریخ ذوالقرنین، ۳۶۳ جلد ۲.

منابع

ویرایش
  • احمدمیرزا قاجار؛ عبدالحسین نوایی (۱۳۷۶). تاریخ عضدی. تهران: نشر مهارت.
  • خاوری شیرازی، میرزا فضل‌‌الله (۱۲۲۴). تاریخ ذوالقرنین. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.