ترکیبات آزادکننده کلر
ترکیبات آزادکننده کلر[الف] که به عنوان ترکیبات پایه کلر[ب] نیز شناخته می‌شوند، اصطلاحی است برای توصیف برخی از مواد حاوی کلر که به عنوان ضدعفونی‌کننده و سفیدکننده استفاده می‌شوند. این ترکیبات شامل مواد شیمیایی زیر هستند: سدیم هیپوکلریت (عامل فعال در سفید کننده)، کلرامین، هالازون، و سدیم دی‌کلروایزوسیانورات.[۲] این ترکیبات به طور گسترده‌ای برای ضد عفونی آب، تجهیزات پزشکی، سطوح و همچنین مواد سفید کننده پارچه استفاده می‌شوند. وجود مواد آلی می‌تواند اثر آنها را به عنوان ضدعفونی کننده، کم کند.[۳] این مواد به صورت محلول مایع یا پودری هستند که قبل از استفاده با آب مخلوط می‌شوند.[۴]
 یکی از ترکیبات مشهور آزادکننده کلر آب ژاول است. | |
| داده‌های بالینی | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | ضد عفونی کننده های آزاد کننده کلر،[۱] ترکیبات پایه کلر، سفید کننده های آزاد کننده کلر، سفید کننده های مبتنی بر کلر |
| گروه دارویی | گندزدا |
| کد ATC | |
عوارض جانبی در صورت تماس ممکن است شامل تحریک پوست و سوختگی شیمیایی چشم باشد. همچنین ممکن است باعث خوردگی شوند و بنابراین ممکن است نیاز به شستشو داشته باشند.[۵] ترکیبات اختصاصی این خانواده عبارتند از هیپوکلریت سدیم، مونوکلرامین، هالازون، کلر دی‌اکسید و سدیم دی‌کلروایزوسیانورات.[۲][۶] این ترکیبات در برابر طیف گسترده‌ای از میکروارگانیسم‌ها از جمله اسپورهای باکتریایی موثر هستند.[۷][۸]
ترکیبات آزاد کننده کلر برای اولین بار در حدود سال ۱۷۸۵[۹] به عنوان مواد سفید کننده و در سال ۱۹۱۵[۱۰] به عنوان ضدعفونی‌کننده مورد استفاده قرار گرفتند، این مواد در فهرست داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت قرار دارند[۱۱]و به طور گسترده‌ای در صنایع پزشکی و غذایی استفاده می‌شوند.[۱۲]
یادداشت‌ها ویرایش
همچنین ببینید ویرایش
منابع ویرایش
- ↑ Cheesbrough M (2005). District Laboratory Practice in Tropical Countries (به انگلیسی). Cambridge University Press. p. 68. ISBN 9781139445290.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱
{{cite book}}: Empty citation (help) - ↑ Hayes R (2013). Food Microbiology and Hygiene (به انگلیسی) (2nd ed.). Springer Science & Business Media. p. 361. ISBN 9781461535461.
- ↑ World Health Organization (2009). Stuart MC, Kouimtzi M, Hill SR (eds.). WHO Model Formulary 2008. World Health Organization. pp. 323–324. hdl:10665/44053. ISBN 9789241547659.
- ↑
{{cite book}}: Empty citation (help) - ↑ Block SS (2001). Disinfection, Sterilization, and Preservation (به انگلیسی). Lippincott Williams & Wilkins. p. 1082. ISBN 9780683307405.
- ↑ Block SS (2001). Disinfection, Sterilization, and Preservation (به انگلیسی). Lippincott Williams & Wilkins. p. 1082. ISBN 9780683307405.
- ↑ Block SS (2001). Disinfection, Sterilization, and Preservation (به انگلیسی). Lippincott Williams & Wilkins. p. 1082. ISBN 9780683307405.
- ↑ Bartels V (2011). Handbook of Medical Textiles (به انگلیسی). Elsevier. p. 370. ISBN 9780857093691.
- ↑ Sondossi M (2000). "Biocides". In Alexander M, Bloom BR, Hopwood DA, Hull R, Iglewski B, Laskin AI, Oliver SG, Schaechter M, Summers WC (eds.). Encyclopedia of Microbiology, Four-Volume Set (به انگلیسی) (2 ed.). Academic Press. p. 447. ISBN 9780080548487.
- ↑ World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
- ↑ Block SS (2001). Disinfection, Sterilization, and Preservation (به انگلیسی). Lippincott Williams & Wilkins. p. 1082. ISBN 9780683307405.